जोमसोम : हिउँदयामको चिसो मौसम सुरु भएसँगै उपल्लो मुस्ताङका स्थानीयको दैनिक जनजीवन प्रभावित बन्दै जान थालेको छ ।गत वर्ष कार्तिकको पहिलो सातामै भारी हिमपात भएको उपल्लो मुस्ताङमा यसवर्ष भने हिमपात नभएपनि अत्यधिक चिसो बढेको छ।
उपल्लो मुस्ताङको लोघेकर दामोदरकुण्ड गापा र लोमान्थाङ गापाका स्थानीयबासी बर्सेनि हिउँदयाममा आफ्नो खेतीपातीको कामकाज भ्याएर घुम्ती व्यापार व्यवसायका लागि बेसी झर्ने गर्छन् ।
तर, यसवर्ष भने विश्वव्यापी माहामारीको रुपमा फैलिएको कोरोना भाइरसको जोखिमका कारण उपल्लो मुस्ताङी गाउमा बस्न बाध्य भएका हुन् । कोरोना भाईरसको त्रासका कारण गाउमै बस्न बाध्य उपल्लो मुस्ताङबासीले यसवर्ष एकातिर हिउँदको चिसोको सामना गर्नुपर्ने भएको छ भने अर्कोतर्फ घुम्ती व्यापार गर्न नपाएपछि आर्थिक अभावले दैनिक जिविकोपार्जनमा समस्या पर्ने देखिएको छ ।
लोमान्थाङ गाउँपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत घनश्याम सुवेदीले उपल्लो मुस्ताङको जनजिवन चिसोका कारण दिनप्रतिदिन प्रभावित बन्दै गएको बताए । प्रशासकीय अधिकृत सुवेदीले उपल्लो मुस्ताङमा चिसो ह्वात्तै बढेसंगै तापक्रम माईनस १५ डिग्रीमा झरेको , नदीनाला ,धारा र घरका सेफ्टी ट्याङकी समेत जमेकाले स्थानीयको दैनिक क्रियाकलापमा बाधा पुगेको उल्लेख गरे ।
प्रशासकीय अधिकृत सुवेदीले अत्यधिक चिसो बढेकाले स्थानीय घरबाट बाहिर निस्कन समेत समस्या परेको उल्लेख गरे ।उनका अनुसार उपल्लो मुस्ताङका स्थानीयमा कोरोना त्राससँगै चिसोले मानव तथा पशु स्वास्थ्यमा प्रतिकुल असर पुर्याएको छ ।
उपल्लो मुस्ताङको मुख्य आम्दानीको श्रोत कृषि र पर्यटन व्यवसाय भएपनि विगत १० महिना देखि कोरोना कहरले उपल्लो मुस्ताङमा आन्तकिर तथा बाह्य पर्यटकको उपस्थिती सुन्य छ । कृषि व्यवसाय मार्फत गरिएको उत्पादनले ६ महिनापछि उपल्लो मुस्ताङीलाई जिवन निर्वाह गर्न मुश्किल पर्छ ।
बर्सेनि हिउदयाममा स्थानीय बेशी झरेपछि सुनसान हुने उपल्लो मुस्ताङमा यसवर्ष कोरोनाका कारण स्थानीय गाउमै रहेकाले चिसोका कारण मानव स्वास्थ्यमा प्रतिकुल असर पुर्याउने अनुमान गरिएको छ । यसवर्ष गाउमै बस्न बाध्य स—साना बालबच्चा देखि बृद्धबृद्धाहरु र दिर्घ रोगीहरुलाई चिसोले बढी समस्या पार्ने देखिएको हो । गत वर्ष कार्तिकको पहिलो हप्तामै अधिकांश उपल्लो मुस्ताङीहरु जाडो छल्न बेशी झर्ने गथ्र्ये ।
लोमान्थाङ —५ का स्थानीय टसी आङग्या गुरुङले गतवर्ष भन्दा यसवर्ष अत्यधिक मात्रा चिसो बढेको बताए । उनले उपल्लो मुस्ताङमा चिसो बढेसंगै पानीका सबै श्रोत जम्न पुगेको उल्लेख गरे ।
उनले उपल्लो मुस्ताङीहरु गत वर्ष हिउदयाम सुरु हुन अगावै घुम्ती व्यापारका लागि बेसी झर्ने गरेपनि यसवर्ष स्थानीय कोरोना त्रासले गाउमै बस्न बाध्य भएको बताए । कोरोनाका कारण गाउँमै बस्न बाध्य उपल्लो मुस्ताङीहरुलाई घुम्ती व्यापार गर्न नपाएपछि आर्थिक संकट आईपर्ने उनले उल्लेख गरे । उपल्लो मुस्ताङका स्थानीयले चिसो थेग्न बिजुली र इन्धनको अभाव पर्ने भएकाले स्थानीयले चिसोबाट बच्न पशुचौपायाको गुईठा बालेर बस्नु पर्ने अवस्था रहेको उनले जनाए ।
उपल्लो मुस्ताङका १८ वटा सामुदायिक विद्यालयको शैक्षिक पठन÷पाठन भने चिसो मौसम पनि सूचारु रहेको लोमान्थाङ गाउपालिकाले जनाएको छ । कोरोना त्रासका कारण लामो समय देखि शैक्षिक पठन/पाठन बन्द रहेका बिद्यालयले नेपाल सरकारले निर्देशन गरेको विद्यार्थी सिकाइ सहजीकरण कार्यविधि अनुसार पढाइलाई निरन्तरता दिएका हुन् ।
बर्सेनि शैक्षिक सत्र सकेर असोज महिनामै घुम्तीका लागि बेसी झर्ने विद्यालयले यसवर्ष कोरोना जोखिमकै कारण साविक स्थानमा पढाइ सञ्चालन गरेका हुन् । शिक्षक, विद्यालय,अभिभावक र स्थानीय तहको सहमतीमा चिसो मौसममा समेत उपल्लो मुस्ताङमा विद्यालय सञ्चालनमा आएका हो ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
