गृहमन्त्रीको निर्देशनमा गुण्डानाइके अभिषेक गिरी मोरङबाट भीमफेदी कारागार स्थानान्तरण हुँदै
' कानुनले सुधारगृह भनेर व्याख्या गरेको कारागार गिरीको नेतृत्वमा यातनागृह र असुलीस्थल बनिरहेको छ'
माघ २, २०७९ सोमबार १३:४३:०
विराटनगर : अपराधको भिन्दै साम्राज्य खडा गरेर मोरङ कारागारमा आतंक मच्चाइरहेको पाइएपछि गुण्डानाइके अभिषेक गिरीलाई मकवानपुरको भीमफेदी कारागार स्थानान्तरण गरिने भएको छ ।
अपराधिक पृष्ठभूमिका ‘गुण्डानाइके’ गिरी विराटनगरको हाटखोलास्थित मोरङ कारागारका चौकीदार हुन् । अपहरण तथा शरीर बन्धक मुद्दामा कैद सजाय भुक्तान गरिरहेका उनलाई सरुवा गरेर मोरङबाट भीमफेदी कारागार लैजानका लागि आइतबार पत्र प्राप्त भएको कारागार स्रोतले जनाएको छ । स्रोतका अनुसार गृहमन्त्री रवि लामिछानेको निर्देशनमा कारागार व्यवस्थापन विभागले गिरीलाई ‘जतिसक्दो चाँडो’स्थानान्तरण गर्नु भनेर मोरङ कारागारलाई पत्र पठाएको हो । उनको सरुवाको निर्णय भने केही दिनअघि भएको बताइएको छ ।
विभागका महानिर्देशक चक्रपाणी पाण्डेले गिरीलाई भीमफेदी स्थानान्तरण गर्न पत्राचार भइसकेको पुष्टि गरे । उनका अनुसार अब मोरङका प्रमुख जिल्ला अधिकारी र जेलरले समन्वय गर्दै गिरीलाई स्थानान्तरणका लागि वातावरण तयार पार्नुपर्ने छ । मोरङका प्रजिअ काशीराज दाहालले गिरीको स्थानान्तरणको तयारी गर्न कारागारलाई निर्देशनसमेत दिएका छन् ।
चौतर्फी विरोध हुँदाहुँदै नेपाली कांग्रेसका नेताको दबाब र तत्कालीन गृहमन्त्री बालकृष्ण खाँणको ठाडो निर्देशनमा गिरीलाई २०७८ मंसिर ९ गते मोरङ कारागार ल्याइएको थियो । रातारात मोरङ ल्याएर चौकीदारको जिम्मेवारी दिएपछि गिरीले आतंक सिर्जना गर्दै कारागारभित्र अपराधको भिन्दै साम्राज्य खडा गरेको कारागार स्रोतको भनाइ छ ।
मोरङ कारागारका निमित्त जेलर तुलसीराम भगतका अनुसार सार्वजनिक विदाका कारण स्थानान्तरणको प्रक्रिया अघि बढाउन सकिएको छैन । ‘कार्यालय खुलेपछि प्रक्रिया पूरा गरेर गिरीलाई भीमफेदी लगिने छ,’उनले भने,‘स्थानान्तरणको वातावरण तयार पार्न सुरक्षा निकायसँग पनि समन्वय भइरहेको छ ।’ भगतले गिरीको सरुवासँग सम्बन्धित पत्र भने कार्यान्वयनतर्फ गइसकेको जानकारी दिए ।
चौतर्फी विरोध हुँदाहुँदै नेपाली कांग्रेसका नेताको दबाब र तत्कालीन गृहमन्त्री बालकृष्ण खाँणको ठाडो निर्देशनमा गिरीलाई २०७८ मंसिर ९ गते मोरङ कारागार ल्याइएको थियो । रातारात मोरङ ल्याएर चौकीदारको जिम्मेवारी दिएपछि गिरीले आतंक सिर्जना गर्दै कारागारभित्र अपराधको भिन्दै साम्राज्य खडा गरेको कारागार स्रोतको भनाइ छ ।
गिरीलाई प्रवेश गराउनुअघि मोरङ कारागारको अवस्था तनावपूर्ण बनेको थियो । कैदीबन्दी गिरीको विरोधमा उत्रिएका थिए । तर, सरकारकै सहयोगमा कारागार छिरेर आतंक मच्चाउन थालेसँगै गिरीविरुद्ध बोल्ने र उनको विरोध गर्ने आँट कसैले गर्न सकेनन् । त्यतिबेला उनलाई मोरङ ल्याउनकै लागि चौकीदार कात्तिक कामत र सिटी नाइके युवराज परियारसहितका कैदीलाई सिन्धुली कारागार सरुवा गरिएको थियो ।
त्यसअघि २०७८ असोज १८ गते गिरीको सहजताका लागि चौकीदार नवीन राईलाई झुम्का कारागार स्थानान्तरण गरेर किरण गुरुङलाई कामचलाउ चौकीदारको जिम्मेवारी दिइएको थियो । गिरीकै योजना र इशारामा कात्तिक २४ गते मोरङ कारागारमा झडप हुँदा गुरुङसहित ६ जना कैदीबन्दी घाइते भएका थिए ।
गिरीको मिटरब्याजको जालोमा परेका केही व्यापारीले असुरक्षाको कारण देखाउँदै विराटनगरसमेत छाडिसकेका छन् । अर्कोतर्फ गिरीले कारागारभित्र तीव्र आर्थिक शोषण मच्चाइरहेका छन् ।
घटनापछि उनको विपक्षमा रहेका गुरुङसहितका १४ जना कैदीबन्दीलाई झुम्का, झापा र इलाम कारागारमा स्थानान्तरण गरेर कात्तिक कामतलाई चौकीदारको जिम्मेवारी दिइएको थियो ।
गिरीकै पक्ष लागेर झडपको नेतृत्व गर्दै चौकीदारको जिम्मेवारी लिन सफल भएका कामत त्यसपछि भने गिरीको विपक्षमा उभिएका थिए । गिरीलाई मोरङ ल्याउन अवरोध खडा गरेपछि कामतसहितलाई स्थानान्तरण गरेर उनका लागि मोरङ कारागारमा सहज वातावरण बनाइएको थियो ।
कांग्रेसमा आवद्ध भएर राजनैतिक संरक्षणमा अपराधिक गतिविधि सञ्चालन गर्दै आएका गिरी विराटनगरकै बासिन्दा हुन् । उनलाई मोरङबाट सरुवा गरेर २०७४ साल चैत २३ गते काठमाडौंको डिल्ली बजार कारागार स्थानान्तरण गरिएको थियो । त्यसअघि मोरङ कारागारमै चौकीदार रहेका उनले कारागारभित्रबाटै गुन्डागर्दी, असुली र फिरौतीको धन्दा चलाउँदै यातना दिएर कैदीबन्दीमाथि चरम शोषण गरेको खुलेको थियो ।
सरुवा गरेर उनलाई डिल्ली बजार पुर्याएपछि भने मोरङ कारागार शान्त बन्यो । गिरीको सबै धन्दा बन्द हुँदा कैदीबन्दीले राहत महसुश गरेका थिए । पछि शेरबहादुर देउवा प्रधानमन्त्री र बालकृष्ण खाँण गृहमन्त्री बनेपछि कांग्रेस नेताकै दबाबमा उनले पुनः मोरङ आउने अवसर पाए । प्रचलित अभ्यास र नियम मिचेर उनलाई दोस्रोपटक २०७८ साल भदौ १७ गते डिल्ली बजारबाट मोरङ सरुवा गरिएको थियो । तर, सबैतिरबाट आलोचना हुँदा र कैदीबन्दी विरोधमा उत्रदा कात्तिक १६ गते विराटनगर ल्याइएका उनले सहज रूपमा मोरङ कारागारमा प्रवेश पाएनन् ।
त्यसपछि उनलाई सप्तरी कारागार लगिएको थियो । पछि अनुकूल वातावरण तयार पार्दै मोरङ ल्याएपछि गिरीले पुरानै धन्दा चलाउन थालेको उनीनिकट स्रोतले बतायो । स्रोतका अनुसार पछिल्लो समय गिरीले विराटनगरमा अपराधिक पृष्ठभूमिका युवाको सञ्जाल विस्तार गरी मिटरब्याजको धन्दासमेत चलाइरहेका छन् । सरकारले मिटरब्याजी गिरोहविरुद्ध कारबाही अघि बढाउन मिटरब्याजबाट पीडित बनेका नागरिकको निवेदनसमेत लिएको थियो । तर, मिटरब्याजको खतरनाक जालो विस्तार गरेर चौतर्फी असुली धन्दा चलाएका गिरीविरुद्ध कसैले पनि उजुरी दिने आँट गरेनन् ।
स्रोतका अनुसार गिरीका पालामा कारागारभित्र भएको मृत्युको घटनालाई समेत सामसुम पारेर मिलाउने गरिएको थियो
गिरीको मिटरब्याजको जालोमा परेका केही व्यापारीले असुरक्षाको कारण देखाउँदै विराटनगरसमेत छाडिसकेका छन् । अर्कोतर्फ गिरीले कारागारभित्र तीव्र आर्थिक शोषण मच्चाइरहेका छन् । ‘हामीसँग साप्ताहिक र मासिक रूपमा ठूलो रकम माग गरिन्छ । पैसा दिन नसक्दा कुटपिट गर्दै रातदिन यातना दिने काम हुन्छ,’एक कैदीले भने,‘बोराभित्र हालेर कुटपिट गर्दै दिइने यातनाका कारण परिवारका सदस्यसँग पैसा मागेर बुझाउनुपर्ने हाम्रो बाध्यता छ । १ जनासँग मासिक ४ लाख रूपैयाँसम्म असुल्ने काम हुन्छ ।’
कैदीबन्दीसँग असुल्न र उनीहरुलाई यातना दिन कारागारभित्र गिरीको ठूलो समूह परिचालित रहेको उनले बताए । ‘गिरी र उनको समूहले दिने यातना सहनुको विकल्प छैन । त्यो समूहसँग कारागारभित्र हाम्रो केही लाग्दैन । अन्याय र अत्याचारविरुद्ध बोल्नसक्ने अवस्था छैन,’उनले भने,‘जतिसक्दो चाँडो गिरीको स्थानान्तरण भए सबै कैदीबन्दीले राहतको श्वास फेर्न पाउने थिए । कारागारभित्र गिरीको आतंक शब्दमा वर्णन गरेर साध्य छैन । कानुनले सुधारगृह भनेर व्याख्या गरेको कारागार गिरीको नेतृत्वमा यातनागृह र असुलीस्थल बनिरहेको छ ।’
गिरी आएमा आफूहरु असुरक्षित हुने,आर्थिक शोषणमा पर्ने र चरम यातना भोग्नुपर्ने भन्दै ९ सय जना कैदीबन्दीले उनलाई मोरङ ल्याउन नहुने मागसहितको निवेदन जिल्ला प्रशासन र कारागार व्यवस्थापन विभागमा दिएका थिए । तर,सुनुवाइ भएन । गिरीलाई मोरङ ल्याउँदा आफूहरु असुरक्षित हुने भन्दै अन्यत्र सरुवा गर्न कैदीबन्दीले मागसमेत गरेका थिए । ठूलो संख्याका कैदीबन्दी विरोधमा हुँदाहुँदै सरकारबाट संरक्षित अपराधी गिरीलाई ल्याएर मोरङ कारागार हुलिएको थियो ।
उनको नेतृत्वमा कारागारमा अनेक लफडा र विभिन्न तनाव उत्पन्न हुँदासमेत सरकार मौन बस्यो । स्रोतका अनुसार गिरीका पालामा कारागारभित्र भएको मृत्युको घटनालाई समेत सामसुम पारेर मिलाउने गरिएको थियो । २०७८ मंसिरयता मोरङ कारागारका ७ जना कैदीबन्दीको मृत्यु भइसकेको छ । उनकै समूहले दिएको यातनाका कारण कैदीबन्दीको मृत्यु भएको कारागार स्रोतले बतायो ।
मोरङ कारागार चौकीदारका लागि राम्रो आम्दानीको स्रोत मानिन्छ । कारागारभित्र दैनिक उपभोग्य वस्तु, टेलिफोन र क्यान्टिनमा अत्याधिक मूल्य तिर्नुपर्ने कैदीबन्दीको बाध्यता छ । त्यहाँको आम्दानीमा चौकीदारको हालीमुहाली हुन्छ ।
मुुलुकमा नयाँ सरकार बनेसँगै गिरीको मोरङ बसाइ छोटिएको छ । कारागारभित्रबाट चलिरहेको अपराधिक राजको अन्त्य हुने भएको छ । कारागार व्यवस्थापन विभागका एक अधिकारी गिरीले मोरङमा मच्चाइरहेको अपराधिक धन्दाका बारेमा सधैँ चर्चा हुने गरेको बताउँछन् । ‘गिरीका लागि व्यक्तिगत हिसाबले मोरङ कारागार ठीक होला । तर,अन्य कैदीबन्दी गिरीकै कारण असुरक्षित बनिरहेका छन्,’उनले भने,‘माथिल्ला र ठूलाबडासँग ‘सेटिङ’मिलेपछि हामीले यसअघि केही गर्नसक्ने अवस्था भएन । अहिले पनि गृहमन्त्रीले चासो नदिएको भए उनको स्थानान्तरणको कुरै आउने थिएन ।’
मोरङ कारागार चौकीदारका लागि राम्रो आम्दानीको स्रोत मानिन्छ । कारागारभित्र दैनिक उपभोग्य वस्तु, टेलिफोन र क्यान्टिनमा अत्याधिक मूल्य तिर्नुपर्ने कैदीबन्दीको बाध्यता छ । त्यहाँको आम्दानीमा चौकीदारको हालीमुहाली हुन्छ । ३ सय जना क्षमताको मोरङ कारागारमा सोमबारसम्ममा १ हजार ५० कैदीबन्दी छन् । जसमा ७ जना आश्रित बालबालिका र १ सय ३ जना महिला छन् ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
