क्यान्सरको प्रारम्भिक पहिचान र उपचारमा ध्यान

विश्वभर फेब्रुअरी ४ मा क्यान्सरविरुद्धको दिवस मनाइन्छ । नेपालमा पनि विभिन्न कार्यक्रम गरिन्छ । क्यान्सर, एक यस्तो गम्भीर रोग हो जसले हरेक वर्ष लाखौं मानिसको जीवन लिन्छ । प्रत्येक वर्ष नेपालमा १ लाख जनसंख्यामा एक सयदेखि १ सय २० जना नयाँ क्यान्सरका रोगी थपिन्छन् । देशमा अहिले क्यान्सरका लगभग ६० हजार रोगी छन् । क्यान्सरको प्रकोप अब केवल एक स्वास्थ्य चुनौतीमात्र होइन, सामाजिक र मानसिक दृष्टिकोणबाट पनि ठूलो समस्या हो । स्तन क्यान्सर, मुखको क्यान्सर, फोक्सोको क्यान्सर र ग्यास्ट्रिक, क्यान्सरजस्ता रोगहरू मुख्य गरी नेपालीका समस्या हुन् । क्यान्सरका कारण हाम्रो समाजका सबै वर्ग र उमेरका व्यक्तिहरू प्रभावित छन् ।
क्यान्सरको उपचारका लागि नेपालमा केही अस्पतालहरू त छन् तर सबैका लागि पहुँचयोग्य र नजिक छैनन् । काठमाडौं, चितवनलगायत सहरी क्षेत्रमा क्यान्सर उपचारका धेरै विकल्पहरू छन्, तर ग्रामीण क्षेत्रका मानिसहरूलाई अझै पनि समयमै उपचार प्राप्त गर्न कठिनाइ छ । क्यान्सरको उपचार महँगो छ । जसका कारण धेरैको घरबारससमेत उठेको छ । बिरामी निको पनि नहुने र खर्च गर्दा गर्दा जायजेथा सक्नुपर्ने बाध्यतामा धेरै नेपाली छन् ।
क्यान्सर कसलाई र कतिबेला लाग्छ भन्न पनि कठिन छ । तर चिकित्सा विज्ञानले रोकथाम र समयमै पहिचान गर्नका लागि जे जति उपाय निकालेको छ, त्यसबारे पनि धेरैलाई जानकारी छैन । तसर्थ रोकथामका लागि जनचेतना अभियान आवश्यक छ । कतिपय अवस्थामा मानिसको खानपान र जीवनशैली क्यान्सरको कारण बनेको हुन्छ । तसर्थ क्यान्सर नलाग्ने गरी खानपान गर्न र जीवनशैली अपनाउन सबैलाई प्रेरित गर्नु आवश्यक छ । क्यान्सर लागि हाले पनि बेलैमा उपचार सुरु गर्दा निको हुन्छ । तसर्थ ढिला नगरी उपचारतिर लाग्नुपर्छ भन्ने चेतना पनि सबैलाई दिनु आवश्यक छ । प्रत्येक व्यक्तिको स्वास्थ्यको पहिलो जिम्मेवारी उसैको हो, त्यसपछिमात्रै राज्यको । तसर्थ प्रत्येक व्यक्ति नै पहिला सजग र सतर्क रहन सके घातक क्यान्सरको पञ्जाबाट मुक्ति मिल्न सक्छ । विशेषगरी महिलाहरूको स्तन क्यान्सर र गर्भाशय क्यान्सरको रोकथाम र उपचारका लागि स्क्रिनिङ परीक्षणहरूको महŒव अत्यधिक छ । त्योचाहिँ राज्यको जिम्मेवारी हो । क्यान्सरको प्रारम्भिक पहिचान र उपचारमा ध्यान दिने अभियानलाई घनीभूत रूपमा सञ्चालन गरिनुपर्छ ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
