सेनाको तालिममा विद्यार्थी
धनकुटा सदरमुकामस्थित त्रिवेणी माध्यमिक विद्यालयको कक्षा ८ मा अध्ययनरत छात्रा ममता मगर हिजोआज बिहान सबैरे उठ्छिन् । नियमित सरसफाइपश्चात् उनलाई चुनिवनको फुटबल चौरमा कति बेला पुग्ने भन्ने हतारो हुन्छ । त्यस्तै सोही विद्यालयको कक्षा ८ मा अध्ययरत रोशन रसाइलीको बिहानी दिनचर्या पनि ममताको भन्दा कम छैन ।
उनी सैनिकको जस्तै पोसाकमा सजिएर चुनिवनको चौरमा पुग्छन् । रोशन र ममताजस्तै अन्य विद्यार्थी भाइबहिनीहरू हरेक बिहान ६:३० बजे चुनिवनमा भेला भइसकेका हुन्छन् । त्यसपछि उनीहरूको शारीरिक तालिमअन्तर्गत व्यायाम, मास पिटी, तेक्वान्दो, पिटी, बक्सिङलगायत अभ्यास सुरु हुन्छ ।
देशमा विपद् र राष्ट्रिय संकट परेको बेला युवाहरूलाई परिचालन गर्ने उद्देश्य अनुरूप नेपाल सेनामार्फत नेपाल सरकारले धनकुटाको त्रिवेणी माध्यमिक विद्यालयको कक्षा ८ र ९ मा अध्ययनरत ३६ जना विद्यार्थी भाइबहिनीहरूलाई राष्ट्रिय सेवा दलले तालिम दिइरहेको छ । गत साउन २ गतेदेखि सुरु तालिमको उद्घाटन श्रीमेहर गणका गणपति तथा प्रमुख सेनानी वसन्त गौतमले गरेका हुन् ।
राष्ट्रिय सेवा दल (एनसीसी) तालिममा उनीहरू हरेक दिन बिहान डेढ घन्टा अभ्यस्त रहन्छन् । उनीहरू अहिले मास पिटी, खाली हात ड्रिल, खुकुरी ड्रिललगायतका तालिम लिइरहेका छन् । राष्ट्रिय सेवा दल (एनसीसी) तालिम लिने जुनियर डिभिजनअन्तर्गत यो ४३ औं ब्याच हो । तालिम हाल नेपालको ६८ ओटा जिल्लामा भइरहेको छ । करिब एक सय दिन अवधि रहेको एनसीसी तालिममा ७९ दिन जिल्लामा र २१ दिन जिल्ला बाहिर हुन्छ । यो पटकको वार्षिक सामूहिक क्याम्प मोरङको याङ्शिलामा हुने लागेको छ ।
उक्त तालिम सकिएपछि वार्षिक सामूहिक क्याम्पमा तेक्वान्दो, मासपिटी, खुकुरी ड्रिल, फिल्ड क्राफ्ट, नक्सा हेर्ने, घोडचडी, पौडी, रक क्लाइम्बिङ, एरोविक्सजस्ता आधारभूत सैन्य तालिम पाउनेछन् । त्यस्तै नेतृत्व विकास, ट्राफिक सचेतना, खानेपानी तथा सरसफाइ, प्राथमिक स्वास्थ्य उपचार, विपद् व्यवस्थापन, दीक्षान्त कवाजलगायत सिकाइने एनसीसी समन्वय अधिकृत तथा सहसेनानी सफल थापाले बताए । राष्ट्रमा ठूलो विपत्ति परेका बेला वा राष्ट्र संकटमा परेको अवस्थामा युवाहरूलाई अनुशासित एवं मर्यादित ढंगले परिचालन गर्नु तालिमको मूल उद्देश्य भएको थापाको भनाइ छ ।
तालिममा सहभागी छात्रा ममता मगर तालिमले नेतृत्व क्षमताको विकास भइरहेको कुरा व्यक्त गर्छिन् । उनी भन्छिन्, 'पहिले ठूला मान्छेको अगाडि बोल्न डराउथे । तर अहिले आफ्नो कुरा सबैसामु खुलस्त राख्न सक्छु ।' भविष्यमा देशका लागि केही गर्छु भन्ने आँट आएको कुरा उनी बताउँछिन् । त्यस्तै रोशन रसाइली तालिम लिन थालेपछि आफूमा केही परिवर्तन आएको बताउँछन् । 'पहिले अरूको अगाडि बोल्न सक्दिनथेँ' उनले भने, 'अहिले निर्धक्क बोल्न सक्छु ।' तालिमको सुरुवाती दिनमा असहज भए पनि अहिले अझै राम्ररी गर्न पाए हुन्थ्यो भन्ने आफूमा लाग्ने उनको भनाइ छ ।