कमल दहको कमल
पर्यापर्यटनका हिसाबले अग्रणी जिल्ला रुकुमको सिस्ने गाउँपालिका ५, मा अवस्थित कमल दह सुन्दर छ । यस तालमा फुल्ने कमलको कारण पनि यो दह थप चर्चित छ । चैत्र पहिलो सातादेखि वैशाख अन्तिम सातासम्मको समय पानीमुनि रहेको कमल निकाल्ने उपयुक्त समय मानिन्छ । पौडिएर तालभित्र पसेपछि डुबेर खुट्टाले छामेर कमल पानीभित्र छ भन्ने पक्का गरिन्छ ।
कमल भएको पक्का भएपछि पानीबाहिर आएर लामो सास फेरिसकेपछि फेरि पानीभित्र डुबेर कमल निकालिन्छ । यसरी निकालेको कमललाई तालमाथि नै छोड्दै तीन-चारपटक यो क्रिया दोहोर्याइन्छ । यसपछि कमललाई पौडिँदै गएर पानीबाहिरै ल्याइन्छ ।
यसरी निकालेको कमललाई प्रतिकिलो चार सयका दरले बिक्री गर्ने गरिएको कमल दह संरक्षण समितिका अध्यक्ष बलबहादुर शाही बताउँछन् । शाहीका अनुसार, कमल काँचै पनि खान सकिन्छ । यसलाई अचारको रूपमा पनि प्रयोग गरिन्छ । देशका विभिन्न ठाउँ, साथै विदेशमा पनि रुकुकोटको कमल पुग्ने गरेको छ । जेठको पहिलो सातादेखि कमलको बोट पलाउन सुरु गर्छ । साउन महिनाभरि ताल छेउछाउको भाग हरित बनिसक्छ । त्यसपछि कमल फुल्न सुरु गर्छ । फुलसँगै हरियाली भने कात्तिकसम्मै रहन्छ । योबेला ताल घुम्न लायक देखिन्छ ।
त्यसपछि कात्तिक अन्तिम सातातिर कमलको फूलबाट बनेको बीउ-दाना निकालिन्छ । उक्त दानालाई पिसेर पानीमा घोली नियमित सेवन गरेमा जन्डिस रोग निको हुने विश्वास छ । यही विश्वासका कारण कमलको एउटा दाना २० देखि ५० रुपैयाँमा बिक्री हुन्छ । तर, बीउ मासिन्छ भन्ने डरले फूलबाट दाना निकाल्न भने हत्तपत्त दिइँदैन ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
