हवाई म्युजियम
भविष्यमा के बन्छौ तिमी ?
अक्सर जो कोहीबाट हामीलाई यस्तो प्रश्न आउँछ । अनि जवाफमा हामीमध्ये कत्तिले भन्छौं होला, 'म त पाइलट बन्छु ।' साँच्चै हवाईसेवा सबैभन्दा सुरक्षित र प्रभावकारी आवागमनको माध्यम हो । मानिसलाई बोकेर चराझैं उड्ने उडानको संसार निकै आकर्षक छ । अहिले संसारमा एक लाख ३० हजारजना विमान चालक (पाइलट) छन् ।
उनीहरू हरेक दिन संसारको एक कुनाबाट अर्को कुनासम्म मानिस तथा सामान ओसारपसार गरिरहेछन् । अबको १८ वर्षपछि संसारमा विमान चालकको संख्या ६ लाखभन्दा बढी आवश्यक पर्ने विश्व नागरिक उड्डयन संघले जनाएको छ । यसलाई हेर्दा पाइलट बन्छु भन्नेको भविष्य उज्यालो देखिन्छ है!
पाइलटमात्र होइन, हरेकका लागि हवाई संसार एउटा रोचक विषय हो । यसबारे सबैजनामा केही न केही जान्ने बुझ्ने जिज्ञासा रहिरहन्छ । आम मानिसको यही अभिरुचि बोध गर्दै एकजना नेपाली पाइलटले काठमाडौंमा हवाई म्युजियम बनाइरहेका छन् । अबको ६ महिनाभित्रमा उक्त म्युजियम सञ्चालनमा आउने बताइएको छ । हवाईजहाजभित्रै हुने उक्त म्युजियममा उडानबारे सम्पूर्ण जानकारी पाइनेछ । नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरणसँग मिलेर वेद उप्रेती ट्रस्टले उक्त म्युजियम सञ्चालनमा ल्याउन लागेको हो । यो ट्रस्ट पाइलट वेद उप्रेतीले आफ्नो नाममा स्थापना गरेका हुन् ।
टर्किस एयर ३३० भित्र नेपाल तिमीले काठमाडौंमा त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलनजिकै चाबहिल सडकमा यात्रा गर्यांै भने सडकमुनि एउटा विमान देख्छौ । हो, टर्किस एयरको ३३० मोडेलको यही विमानभित्र त्यस्तो संग्रहालय बन्न लागेको हो । दुई सय आठ फिट लामो यस विमानभित्र दुई तला हुनेछन् । तल्लो तलामा ठूलो हल हुनेछ । अनि यस हलमा निरन्तर उड्डयनसम्बन्धी वृत्तचित्रहरू प्रदर्शन भइरहनेछन् । वरिपरि राइट ब्रदर्सले बनाएको विमानदेखि संसारमा हालसम्म चलेका सम्पूर्ण विमानका नमुनाहरू यहाँ अवलोकन गर्न सकिनेछ । यसका साथै नेपाली आकाशमा उडेका हरेक विमानका नमुना पनि यस संग्रहालयमा देख्न सकिनेछ । यसको अगाडि हुने ककपिटमा तिमी पाइलटको पोसाक लगाएर पाइलटको सिटमा बस्न सक्नेछौ । अनि हवाई सञ्चारका विभिन्न प्रविधिका आवाजहरू सुन्न तथा विमान उडाएको अनुभूति गर्न पाउनेछौं ।
विमानको माथिल्लो तलामा भने एक झलकमा नेपाल हेर्न सकिनेछ । अर्थात् नेपालका महत्वपूर्ण धार्मिक, सांस्कृतिक, प्राकृतिक दृश्यहरू यसमा समेटिनेछ । यो संग्रहालय तयार पार्न ६ करोड लाग्ने उप्रेतीले बताए । टर्किस एयरको यो ठूलो विमान ८ महिनामात्र उडेको थियो । त्रिभुवन विमानस्थलमा अवतरण क्रममा घाँसेमैदानमा धस्सिएर यसको दुर्घटना भएको थियो । त्यसपछि यसका काम लाग्ने इन्जिन झिकियो । अनि यसको बडी संग्रहालय बनाउन लागिएको हो ।
धनगढी अगाडि क्याप्टेन उप्रेतीले काठमाडौंमा भन्दा अगाडि सुदूरपश्चिमको धनगढीमा यस्तै म्युजियम सञ्चालनमा ल्याइसक्नुभएको छ । तीन वर्षदेखि सञ्चालनमा आएको यो म्युजियम धनगढी सहरको एक आकर्षणको रूपमा रहेको छ । 'एयरक्राफ्ट म्युजियम' नाम दिइएको यस संग्रहालयमा सुदूरपश्चिमका सम्पूर्ण सांस्कृतिक, प्राकृतिक तथा धार्मिक सम्पदाका दृश्यको अवलोकन गर्न सकिन्छ । बुडर छहरा, मैलौली भगवती, पहाडकी रानी डँडेलधुरा, शैलेश्वरी, उग्रतारा, त्रिपुरा सुन्दरी, वैद्यनाथ मन्दिर, कर्णाली पुललगायतका थुप्रै महत्वपूर्ण स्थान विशेष तथा मन्दिर र प्राकृतिक दृश्य यहाँ छन् । यसका साथै राइट ब्रदर्सको पालादेखिका दुई सयभन्दा बढी प्रकारका विमानका नमुनासमेत रहेको संग्रहालयकी कर्मचारी रुविना शाहीले बताउनुभयो ।
संग्रहालयभित्र आराम गर्न, चियापान गर्नका लागि पनि ठाउँ छ । यो पनि काम नलाग्ने विमानको बडी प्रयोग गरेरै बनाइएको हो । यसलाई काठमाडौंबाट धनगढी पुर्याउन तीनवटा लरीलाई पाँच दिन लागेको थियो । को
हुनुहुन्छ वेद उप्रेती ?
वेद उप्रेती पेसाले पाइलट हुनुहुन्छ । उहाँ २०४० सालमा नेपाली सेनामा प्रवेश गर्नुभएको थियो । सेनाबाटै पाइलट अध्ययन गरी यही पेसा अपनाउनुभएका उहाँले १२ वर्ष सेनामा काम गर्नुभयो । त्यसपछि नेकोन एयर, भारतीय विमान सेवा किङ फिसर र डेकोन एयर हुँदै अहिले उहाँ इन्डोनेसियाको विङ्स एयरमा प्रशिक्षक पाइलटका रूपमा कार्यरत हुनुहुन्छ ।
डँडेलधुरा पुख्र्यौली घर भएका उप्रेतीको बाल्यकाल धनगढीमै बितेको थियो । पढाइमा तीक्ष्ण उहाँले उपसेनानीबाट सेनामा काम थाल्नुभएको थियो । आफ्नो भेगको पर्यटन विकासका लागि धनगढीमा म्युजियम सुरु गरेको उहाँले बताउनुभयो । यात्रा र फोटोग्राफीमा रुचि राख्नुहुने उप्रेतीले संग्रहालयका लागि आवश्यक तस्बिर आफैं खिच्नुभएको हो । उहाँले संसारका थुप्रै स्थानको भ्रमण गरिसक्नुभएको छ । त्यसैगरी उहाँले नेपालको प्रकृति, पर्यटन तथा हिमालयका बारेमा पुस्तक पनि लेखिसक्नुभएको छ । देशका लागि केही गर्ने उद्देश्यले विमान संग्रहालयको सिर्जनात्मक कार्य गरेको उहाँको भनाइ छ ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
