कञ्चनपुरको भीमदत्त नगरपालिका- १७ स्थित महाकाली बालविद्यालयका छात्र माधव कलौनीले शिक्षककै कुटाइबाट ज्यान गुमाउनुपर्यो । विद्यालयबाहिर साथीभाइसँग माधवले झगडा गरेको र अनुशासन सिकाउन भन्दै शिक्षकले कुटेको भनिएको छ । घटनापछि प्रहरीले प्रधानाध्यापक यशोदा जोशीसहित पाँचजनालाई नियन्त्रणमा लिएको सुनियो । यो घटना हुनुअघि धनकुटामा शिक्षकको कुटाइबाट तीन छात्रा घाइते भएको खबर बाहिरिएको थियो । यसुन ओझा नाम गरेका शिक्षकको कुटाइबाट जिल्लाको सेतोगुराँस सेकेन्डरी बोर्डिङ स्कुलका १० कक्षाका छात्रा चन्द्रकला मगर, विभूति सुब्बा र अस्मिता मगर घाइते भएका थिए । प्रश्न सोध्ने क्रममा उत्तर दिन नसकेपछि शिक्षक कुटपिटमा उत्रिएका भनिएको छ ।
यसअघि यस्तै घटना गोरखा र रोल्पामा पनि भएको थियो । यसको फेहरिस्त लामो र दर्दनाक छ । डियर टिचर्स..., ‘एकपटक सोचिदिनुस् । के तपाईं, तपाईंले पढाएबाहेक अन्यत्र स्कुलमा आफ्ना नानीबाबू भर्ना गर्न सक्नुहुन्छ ? अहँ ९९ प्रतिशतले यसो गर्न सक्नुहुन्न । किनभने, तपाईं आफ्ना नानीबाबूलाई पलभर पनि आफ्नो आँखादेखि दूर राख्न सक्नुहुन्न । तपाईंले हाम्रा नानीहरूलाई जुन व्यवहार गरिरहनुभएको छ, तपाईंलाई डर छ कि, अरू स्कुलमा कतै आफ्ना नानीले पनि यस्तै भोग्न नपरोस् । यसैले पनि तपाईं आफैंले पढाउने स्कुलमा नै आफ्ना बच्चा भर्ना गर्नुभएको छ । अर्काले तपाईंको बच्चालाई कुटेको त परै जाओस्, कर्के नजरले हेरिदिएको पनि तपाईंलाई मञ्जुर हुँदैन ।
रह्यो कुरा कलिलो ज्यानै लिने, भन्नुस् यो कसरी सहनुहोला तपाईं ? दुःखजिलो गरेर, आफूले पेट काटेरै भए पनि प्रत्येक महिनाको सुुरुवातमै तपाईंको स्कुलमा फी जम्मा गरिदिएर ६ घण्टाका लागि तपाईंलाई बच्चा सुम्पिने हो अभिभावकले । अनुरोध छ, कृपया सम्झिदिनुस् । चर्को फी तिरेर आफ्ना छोराछारी कुटाउन पिटाउन वा मार्न हामीले विद्यालय पठाएका हैनौं ।
डियर टिचर्स .... तपाईंको बच्चा अबोध र अर्काको बच्चा सबै जान्ने कसरी हुन सक्छ र ? तपाईंको नानी अनुशासित र अरूको नानी मात्रै निकम्मा हुन कसरी सम्भव होला र ? कि त तपाईंले दिने शिक्षा नै विभेदकारी हुनुपर्यो, जसले एउटा विद्यार्थी गतिलो र अर्को बेकम्मा भई हुर्कोस् । नत्र भने कुनै शिक्षकले, आफ्नै स्कुलमा, आफैंले पढाउने, आफ्नै बच्चालाई पिटेको मारेको किन छैन ? कतै सुन्नुभएको छ, यस्तो ? होइन भने आफ्ना नानी र अरूका नानी एकै देख्न किन नसकेको ? साना नानीलाई अहिलेको चलनअनुसार यसै पनि पढाइको भार धेरै छ । पहिले पाँच वर्षसम्म आमाको काखमा हुन्थ्यो नानी । अहिले दुई अढाई वर्षबाटै आफूभन्दा धेरै वजनको झोला बोकेर स्कुल जाँदै छन् ।
एकातिर कलिलो मस्तिष्क, अर्कोतिर मास्टरको गाली, धम्की, कुटाइपिटाइ । मोबाइल, फोनजस्ता प्रविधिजन्य सामानको नजानिँदो लत अनि अभिभावककै समेत गाली र गुनासो । प्रविधिले गाँजेको अहिलेको युगमा चारैतिरबाट कोही निराश छन् भने अहिलेका साना नानी नै छन् । यस्तै नैरास्यमा ललितपुरका एक बालकले आत्महत्या गरेको समाचार पुरानो भएको छैन । स्कुलमा आफूलाई पढाउने शिक्षकले बिसञ्चो भएको कुरा नपत्याएको, छात्राको तुलनामा छात्रहरूलाई बढी यातना दिने गरेको भनेर उनले नामै किटेर आफ्नो जीवनकै अन्तिम हरफमा लेखेका छन् । ललितपुरको माल्टास्थित कालीदेवी माध्यमिक विद्यालयमा पढ्ने पाँच कक्षाका समीर लुङवाले सरस्वती मिस, दिवाकर सर र गोविन्द सरले आफू बिरामी भएको कुरा नपत्याएको उनले लेखेका छन् । यो घटनाले साना नानीको अनुरोधलाई बेवास्ता गरिनु हुँदैन भन्ने गतिलो सिख दिन खोजेको छ । उनीहरूको सानै केही अनुरोधमा कतिसम्मको भित्री रहस्य लुकेका हुँदा रहेछन्, त्यो पनि शिक्षा लिन सकिन्छ ।
आफ्नाजस्तै सबै स्कुले बालबालिका प्यारा हुन्छन् भन्ने मनन गरेर उनीहरूसामु कठोर होइन, दया-करुणा पोखेर नजिक हुनु टिचर्सको कर्तव्य हो ।
डियर टिचर्स.... कहिल्यै यो नसोच्नु कि तपाईंहाम्रा नानीलाई सित्तैमा पढाइरहेको छु । हामीले महिनाको सुरुवातमै तपाईंको स्कुलको अकाउन्टमा फी जम्मा गरिदिएका हुन्छौं । तपाईंको दक्षताअनुसार स्कुलले तपाईंलाई तलब दिएरै काम गराइरहेको हुनुपर्छ । फेरि किन नानीहरूलाई बारबार धम्कीको भाषा बोल्नुहुन्छ ? सक्नुहुन्छ मायाले नै सिकाउनुस् । सक्नुहुन्न थोरै जाँच पडताल गर्नुस् । त्यो पनि सक्नुहुन्न भने अभिभावकलाई नै उसका कमजोरी बताइदिनोस् । होइन यतिले पनि बच्चा सुध्रिएन भने उसलाई उसकै हालतमा छोडिदिनोस् । वा त्यस्तो बच्चा राख्दा तपाईंको स्कुलको मान घट्छ भने अभिभावकलाई सम्झाइबुझाई गरी अरू नै स्कुलमा स्थानान्तर गर्न सइज्जत भूमिका खेल्दिनुस् । यसमा तपाईंको के जान्छ ?
तर होइन । तपाईंले एउटा भ्रम नै पालिरहनुभएको छ कि बालबालिकालाई प्रिन्सिपलकहाँ पुर्याएर उसलाई बेइज्जत गरिसकेपछि मात्र तपाईं एक अब्बल शिक्षक कहलिन्छु भन्न्े लाग्छ । सानै गल्ती गरेको किन नहोस्, कक्षाकोठका अरू सहपाठी, स्कुलकै अरू नानीहरू र प्रिन्सिपलकहाँ लगेर बरू नभएका उसका कमजोरी पनि खोतलिसकेपछि मात्र तपाईंले चैनको सास लिनुहुन्छ । त्यतिखेर तपाईं यो भुल्नुहुन्छ कि, तपाईंले दिएको पाइपवाला लौरोको शारीरिक चोटभन्दा सय गुना बढी मानसिक चोट उसलाई दिइसक्नुभएको छ । जुन कहिल्यै केही चिजले भर्पाइ गर्न सक्दैन । उखानै छ नि- एकले थुकी सुकी, सयले थुकी नदी । तपाईंले गाली गरे पो उसले भुलिजाला । किनकि, त्यो एक्लो डाँट भो । तर सबैसामु उसलाई सजाय दिँदा उसले सबैको हेय भावना कसरी सहन गर्ला ? कुरा कुटाइपिटाइको मात्र होइन । तिर्खाउँदा पानी पिउन नदिने, दिसा-पिसाब लाग्दा खपेर बस्नुपर्ने, कम्प्युटर क्लास भनेर फी काट्ने तर नानीहरूले कम्प्युटर देख्नै पनि नपाउनेजस्ता धेरै कुरा धरै स्कुलमा सुनिन्छ । सुधार्नु पक्ष धेरै छन् ।
डियर टिचर्स... तपाईंका कक्षाकोठाका नानीको कमजोरी तापाईंलाई थाहा होस्, उही कक्षाका साथीलाई थाहा होस्, उसका अभिभावकलाई थाहा होस् । योभन्दा बाहिरकालाई चर्को स्वरले थाहा दिएर हुनेवाला केही छैन । किनभने, सिकाउने तपाईं नै हो र सिक्ने तपाईंकै विद्यार्थी हो । प्रिन्सिपलले पनि केही गर्नुहुने छैन । साना नानीको कुन कुरा अब्बल छैन, त्यसलाई नउचालिदिनुस्, तपाईंको क्लासका नानीको कुन कुरा राम्रो छ, त्यसैलाई बुझेर अघि बढाइदिनोस् । अभिभावक सबैको पारिवारिक आर्थिक अवस्था एकै खालको हुँदैन । दुःखै गरेर भए पनि आफ्ना नानी राम्रा स्कुल पढून् भन्ने सबै आमाबुवा चाहन्छन् । कहिले च्यातिएको पोसाकमा आउला नानी, कहिले रुझेभिजेको बेलामा अरू नै पोसाकमा पनि आउला, उसलाई नहकार्नुस् । कारण सोध्नुस् । कहिले होमवर्क नसकिँदै आउला यस्तो बेला मायाका दुई शब्द बोलिदिनुस् । यसले उनीहरूलाई गल्ती नदोहोर्याउन सचेत गराउँछ । उनीहरूलाई मायाले राखिदिनोस् ।
डियर टिचर्स... तपाईंका नानी तपाईंलाई जति प्यारा छन्, हामीलाई पनि उत्तिकै प्यारा छन् । सन्तानको पीडामा तपाईं पनि रुनुहुन्छ र हामी पनि । आखिर हामीसँग माया गर्ने मुटु छ भने त्यो माया पाउने अधिकार पनि छ साना नानीहरूको । उनीहरूसामु कृपया कठोर भएर होइन, दया र करुणा पोखेर नजिक परिदिनोस् । यसरी सिकाउनुभयो भने तपाईंको यो सिकाइ पक्कै पनि खेर जाने छैन । वास्तवमा -ज्ञान माया र करुणा नै असल गुरुका पर्यायवाची शब्द हुन् ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
