कलंकी–सातदोबाटो–कोटेश्वर सडक : पुल निर्माण ढिलाइले सास्ती
काठमाडौं : धोवीघाटकी सरला भट्टराई चक्रपथको बाटो काट्ने चिन्ताले हैरान छिन् । छोरीको स्कुल धोवीघाट वारी आउन पारीबाट १५ मिनेटको बाटो पार गरेर फेरि त्यतिनै हिड्नुपर्ने बाध्यता छ । कलंकी–सातदोबाटो–कोटेश्वर सडक चीन सरकारले आकर्षक त बनायो तर आवश्यकताअनुसार आकाशे पुल नहुँदा धोवीघाटकी सरलालाई जावलाखेल आउन बाटो काट्न सानेपा वा एकान्तकुना पुग्नुपर्छ ।
यो समस्या उनको मात्रै नभएर यो बाटो पार गर्नुपर्ने हरेक पैदल यात्रुको हो । चिनियाँ सहयोगमा निर्माण भएर अन्तिम चरणको काम भइरहेको चक्रपथमा आकाशे पुल निर्माण ढिलाइले पैदल यात्रुलाई बाटो पार गर्न डेढ किलोमिटरसम्मको यात्रा तय गर्नुपर्छ ।
चीन सरकारले अनुदानमा बनाइदिएको आठ लेनको यो सडकमा पर्याप्त मात्रा आकाशे पुल र जेब्रा क्रस नहुँदा सडक प्रयोगकर्तालाई नै समस्या छ । यो सडकको प्रति ३ किमिमा १÷१ गरी १० किमिको सडक खण्डमा जम्मा तीनवटा मात्रै आकाशे पुल छन् । यो सडक निर्माण सम्पन्न भएर नेपाल सरकारलाई हस्तान्तरण गरेपछि थप सातवटा आकाशे पुल बनाउने योजना पछाडि धकेलिँदै गएको छ ।
सडक विस्तारको जिम्मा पाएको सडक विभाग अन्तर्गतको चक्रपथ सुधार आयोजनाले भने चिनियाँ कम्पनीले सडक हस्तान्तरणसँगै नयाँ सातवटा आकाशे पुल पनि सञ्चालनको तयारी गरिरहेको छ । सडक निर्माण भएर प्रयोगमा आउन थालिसकेकाले पुल निर्माणमा ढिलाइ हुँदा सर्वसाधारणलाई सास्ती भइरहेको आयोजना प्रमुख प्रकाश भण्डारीले बताए । उनले भने,‘ चिनियाँ कम्पनीले आगामी पुसमा सडक हस्तान्तरण गर्ने भएको छ । यो समयसम्ममा हामीले थप सातवटा आकाशेपुल बनाएर सञ्चालन गरिसक्ने गरी काम गराइरहेका छौं ।’
भण्डारीका अनुसार आयोजनाले प्रतिएक किमिमा एकएक वटा पुल पर्ने गरी १० वटा पुल हुनेछन् । चिनियाँ पक्षले तीनवटा निर्माण गरेकाले अब हामी सातवटा बनाउने प्रक्रियामा छौं । ६ वटा आकाशे पुल बनाउन निर्णय भएको छ । अर्को एक पुलको पनि ठेक्का अन्तिम तयारीमा रहेकाले ६ महिनाभित्रमा निर्माण सकिने गरी काम अगाडि बढिरहेको जानकारी भण्डारीले दिए ।
चक्रपथमा आकाशे पुल निर्माण ढिलाइले पैदल यात्रुलाई बाटो पार गर्न डेढ किलोमिटरसम्मको यात्रा तय गर्नुपर्छ ।
चिनियाँ पक्षले सडक निर्माण सकेर रंगरोगनसहित फिनिसिङको काम गरिरहेको छ । यो सडकमा सडक विभागले बनाउने आकाशे पुलको जगको काम भइरहेको जानकारी पनि भण्डारीको छ । आयोजनाले पुल निर्माणका क्रममा भत्काउने सडक छेउ बनाउने सर्तमा पुल निर्माणको काम अगाडि बढाएको हो । विभागले प्रतिएक किमिमा एक पुल र दुई सय मिटरदेखि साढे दुई सय मिटरसम्ममा एउटा जेब्रा क्रम हुने भएको छ । आकाशे पुल निर्माणपछि बढीमा यात्रुले ५ सय मिटर मात्रै हिडेर पुसम्म पुग्न सकिने छ ।
विभागले बनाउने पुल एकातर्फ यात्रु पुलमा जाने बाटो बुढाबुढीलाई दृष्टिगत गरेर लामो र अर्कोतर्फ युवालक्षित गरेर छोटो हुनेछ । हाल चिनियाँ पक्षले बनाएको यस्तो पुल भने एकातर्फीबाट मात्रै जान मिल्ने र लामो भ¥याएको ढाँचामा बनेको छ । यो सडक निर्माण सम्पन्न भएपछि ट्राफिक नियम पालनामा कडाइ गरिने तथा गति नियन्त्रण गरिने उल्लेख छ । हाल यो सडक ५० किमिको गतिमा सवारी कुद्न सक्ने गरी निर्माण भएको छ । आठ लेनको यो सडक केन्द्रबाट दुवैतर्फ २५ मिटर छ । दुवैतर्फ सर्भिस ट्र्याक, फुटपाथका लागि थप ११÷११ मिटर क्षेत्र छ । विभागले प्रतिपुल औसतमा ३ करोडका दरले २१ करोड रुपैयाँ खर्च गर्दै छ ।
आयोजनाले चालू आवमा पुल, सर्भिस ट्र्याक निर्माण, हरियाली तथा वातावरण संरक्षणसहितको कामका लागि करिब १९ करोड रुपैयाँ खर्च गरेको छ । आगामी वर्षका लागि पनि विभागले पर्याप्त रकम खर्च गर्ने गरी रकम विनियोजन भएको छ । आयोजनो गर्ने चक्रपथ सुधार योजनामा खानेपानी, बिजुलीको पोल स्थानान्तरण, सर्भिस ट्र्याक निर्माण, बार लगाउने, बिरुवा रोप्नेसहितको चिनियाँ पक्षले गर्नेभन्दा बाहिरको काममा आवश्यक रकम अभाव नहुने उल्लेख छ ।
विनियोजित बजेटले नपुगेको अवस्थामा अर्थ मन्त्रालयमार्फत थप बजेट ल्याउने सकिने भण्डारीको भनाइ छ । यो सडक निर्माणपछि मोनोरेल सञ्चालन गर्न सकिने गरी निर्माण भएको छ । हाल काठमाडौं महानगरले काठमाडौं चक्रपथमा मोनोरेल निर्माण गर्ने विषयमा आवश्यक अध्ययन अगाडि बढाइरहेको छ । यो अध्ययनपछि नयाँ बनेको चिनियाँ लगानीको चक्रपथको बीचबाट नभएर सर्भिस ट्र्याकबाट भने मोनोरेल चलाउन सकिने बुझाइ भण्डारीको छ ।