पोखरी बनेपछि सिँचाइ समस्या टर्यो
कुस्मा : सिँचाइ अभावमा खेतीयोग्य जमिन बाँझै राख्नुपर्ने समस्या हटेको छ । लामो समयदेखि सिँचाइ अभाव हुँदा जिल्लाको मुख्य खाद्यान्न उत्पादन हुने कु्स्मा नगरपालिका–१ पाङका कृषक खेतबारी बाँझै छाड्न बाध्य थिए । नजिकमा गतिलो सिँचाइको स्रोत नहुँदा आकासे पानीको भरमा रोपाइँ गर्दै आएका किसानको समस्या अब हटेको छ ।
खेतीयोग्य जमिन नजिकै सिँचाइ पोखरी निर्माण भएपछि समस्या हटेको हो । किसानले सिँचाइको अभाव टार्न पोखरी निर्माण गरेका हुन् । खेतीयोग्य जमिन प्रसस्त भए पनि सिँचाइ अभावमा बाँझो रहेको पाङको नुवार, सुवेदीथरको जमिन अबदेखि बाह्रैमहिना सिँचाई हुने भएको छ ।
कुश्मा नगरपालिकाको ६ लाख ५० हजार रुपैयाँ र स्थानीयबासीको श्रमदान १ लाख ३० हजार गरी कुल ७ लाख ३० हजार रुपैयाँ पोखरी निर्माण गरिएको हो । पोखरीमा जम्मा भएको पानीले १ सय ४० घरधुरीका कृषक प्रत्यक्ष लाभान्वित हुने भएका छन् । १९ मिटर लम्बाइ, १४ मिटर चौडाइ र ६ फिट गहिराइको पोखरीमा जम्मा भएको पानीले १४ हेक्टर क्षेत्रफलको खेतबारी सिँचाइ हुने भएपछि किसान हर्षित बनेका छन् । पोखरीमा जम्मा हुने पानी ल्याउन र सिँचाइ गर्न कुलो पनि निर्माण गरिएको छ ।
आर्थिक अभावका कारण पोखरी निर्माण गर्न नसकेका किसान लागि नगरपालिकाले साढे ६ लाख रुपैयाँ सहयोग गरेपछि बाँकी स्थानीयले श्रमदानबाट काम गरेका हुन् । पोखरी बनेपछि समयमै सबै किसिमका बालीनाली लगाउन समज भएको स्थानीय देवेन्द सुवेदीले जानकारी दिए । उनले भने,‘खानेपानीको धाराको पानी संकलन गरेरै भएपनि अबभने समयमै मौसमअनुसारका बालीनाली लगाउन पाइने भयो ।’ अब आकाशतिर हेरेर बस्नुपर्ने बाध्यता हटेको उनले बताए ।
स्थानीय होमनाथ सुृवेदीका अनुसार पोखरी निर्माण भएपछि उत्पादन समेत बढ्ने आशा स्थानीयको छ । ‘पहिला धान, मकै, आलु वा अन्य तरकारी रोपेपछि पानी लगाउन पाइँदैनथ्यो । अब भने पोखरीमा संकलन गर्ने र पालैपालो आ–आफ्नो खेतबारीमा सिँचाइ गर्न पाइने भएको छ’, सुवेदीले भने । उक्त पोखरीको कुश्मा नगरपालिकाका प्रमुख रामचन्द्र जोशीले उद्घाटन गरेका छन् ।
पाङको उर्वर भूमिबाट दोब्बर/तेब्बर कृषि फसल उत्पादन गरेर आत्मनिर्भर बन्न यो पोखरीले ठूलो भूमिका खेल्ने उनको भनाइ छ । नगरप्रमुख जोशीले किसानलाई सिँचाइको सुविधा र सडकको व्यवस्था पुगेकाले विदेश जाने र भौतारिने भन्दा गाउँमै रहेको खेतीयोग्य जमिनमा तरकारी, खाद्यन्न र फलफूल उत्पादनमा लाग्न युवालाई सचेत गराए ।