हिमाल आरोहीका गाइडलाई ३३ लाख पारिश्रमिक
काठमाडौं : हिमालमा काम गर्ने पर्वतारोहण पथप्रदर्शकले ३० हजार अमेरिकी डलरसम्म पारिश्रमिक लिने गरेका छन् । यो हालको विनिमय दरअनुसार करिब ३३ लाख रुपैयाँ हो । आरोहीलाई शिखर पुर्याएर आधारशिविर फर्काएबापत् उनीहरूले वार्षिक ३३ लाख रुपैयाँ पारिश्रमिक लिने गरेका छन् ।
हिमालमा वर्षमा दुई पटक आरोहण हुने समयमा बढीमा दुई महिना काम गरेबापत् पर्वतारोही पथप्रदर्शकले यो पारि श्रमिक लिने गरेका छन् । पछिल्लो समय पर्वतारोहण गाइडको माग बढ्दो भएकाले पारि श्रमिक पनि बढ्दै गएको हो । नाम्चे-७, थामे सोलुखुम्बुका पथप्रदर्शक कामीरिता शेर्पालाई सेभेन समिट ट्रेक एन्ड एक्स्पिडिसन कम्पनीले ३० हजार अमेरिकी डलर दिने करार गरेको छ । २०७५ र २०७६ मा गाइड गर्ने गरी वार्षिक ३० हजार डलर दिने सम्झौता गरेको कम्पनी प्रमुख मिङमा शेर्पाले जानकारी दिए । पछिल्लो समय हिमाल आरोहण गर्नेको संख्या बढेको छ । तर दक्ष आरोहण पथप्रदर्शक विदेसिने गरेकाले गाइडको माग बढ्दो छ ।
यसरी हिमालमा आरोहीलाई गाइड गरेबापत् वार्षिक ३० हजार अमेरिकी डलर लिनुले भविष्व उज्वल रहेको सन्देश दिएको पथप्रदर्शक नरेन ठकुरीले बताए । २०५० सालयता निरन्तर हिमाल आरोहणमा गाइड गर्दै आएका कामीरिता शेर्पाले गत वर्ष २२ औं पल्ट सगरमाथाको आरोहण गरी सर्वाधिक आरोहण गर्ने व्यक्तिको विश्व कीर्तिमान बनाएका छन् ।
अधिकांश कीर्तिमानी आरोही विदेस पलायन हुने गरेका छन् तर कामीरितालाई स्वदेशमै काम गर्ने वातावरण बनाउन मागअनुसार पारि श्रमिक दिएको कम्पनी प्रमुख शेर्पाले बताए । दक्ष आरोहीको विदेशमा सम्मान नहुने भएकाले देशमै सम्मान दिनु र पथप्रदर्शकको महत्व बढाएको कम्पनीको भनाइ छ ।
कामीरिताले पर्वतारोहणमा गरेको योगदानका आधारमा पारि श्रमिक निर्धारण गरेको र पर्वतारोहण गाइड आम्दानीका दृष्टिकोणले पनि राम्रो भएको सन्देश पुगेको नेपाल पर्वतीय प्रशिक्षण संघका अध्यक्ष गाइड लाक्पा शेर्पाले बताए । ‘कामीरिताले खासै तालिम लिएका छैनन् तर तालिम लिएका गाइडले मात्र हिमालमा काम गर्न सक्छन् भन्ने हुँदैन, हिमालमा कति खट्न सक्छ त्यसले पनि फरक पार्छ । तर तालिम पनि आवश्यक छ’, कामीरिताको क्षमताको कदर भएको बताउँदै उनले भने ।
हिमालमा काम गर्ने दक्ष व्यक्ति र तालिमप्राप्त पथप्रदर्शकले एउटा आरोहण दलबापत् १०-१२ हजार अमेरिकी डलरसम्म लिने गर्छन् । तर यति धेरै पारि श्रमिक दिने करार भएको यो नै पहिलो हो । गाइड मिङमा ग्याबु शेर्पाले एउटा पर्वतारोही दलको आरोहण सफल बनाएबापत् १० हजार अमेरिकी डलर लिने गरेको बताए । ‘अमेरिका भासिएर भाँडा माझेर पैसा कमाउनुभन्दा स्वदेशकै हिमालमा इज्जतपूर्वक काम गर्न खुसी मानेको छु’, उनले भने ।
नयाँ आरोहण पथप्रदर्शक उत्पादन न्यून छ । नयाँ गाइडलाई कम्पनी÷एजेन्सीले प्राथमिकता दिएका छैनन् । सेभेन समिटले वार्षिक १० जनाभन्दा धेरै नयाँ गाइडलाई अवसर दिँदै आएको छ । तालिमप्राप्त राष्ट्रिय पर्वतारोहण पथप्रदर्शक र परम्परागत गाइडले हिमालमा काम गर्दै आएका छन् । देशमा ५८ जना राष्ट्रिय पर्वतारोहण पथप्रदर्शक छन् भने बाँकी परम्परागत गाइडले काम गर्दै आएका छन् ।
तालिम नलिए पनि हिमाली क्षेत्रमै हुर्किएकाहरू दक्षतापूर्वक काम गर्छन् । विश्वले नेपालको हिमाल आरोहणमा रुची देखाएसँगै पथप्रदर्शकको माग बढ्दै गएको छ । गाइडको भविष्व उज्वल भएको भन्दै सरकारले मान्यता दिएर सूचीकृत गर्नु पर्ने राष्ट्रिय पर्वतारोहण पथप्रदर्शक संघका अध्यक्ष आङनुर्बु शेर्पाको माग छ।