कैदी फरार प्रकरण : सिपाहीलाई निलम्बन, असइ तानिए
भैरहवा : रुपन्देहीको भैरहवास्थित बालसुधारगृहबाट एकै साथ ६ जना कैदी–थुनुवा फरार प्रकरणमा दुई जना प्रहरीलाई विभागीय कारबाही गरिएको छ । कैदी–थुनुवा फरार हुने समयमा ड्युटीमा रहेका सिपाहीद्वय नारायण कुँवर र घनश्याम बनियाँलाई ड्युटीमा लापरवाही गरेका कारण ६ महिनाका लागि निलम्बित गरिएको रुपन्देहीका प्रहरी उपरीक्षक हृदय थापाले बताए । त्यस्तै, गृहको सुरक्षा कमान्डर (इन्चार्ज) प्रहरी सहायक निरीक्षक (असइ) टेकबहादुर क्षत्रीलाई पनि कारबाहीस्वरूप जिल्ला प्रहरी कार्यालय रुपन्देहीमा तानिएको छ । उनको स्थानमा राघव भट्टसहित तीन जना सुरक्षाकर्मी सुधारगृहमा थप गरिएको छ ।
फरार हुने समयमा कारबाहीमा परेका सिपाहीद्वय थुनुवा कक्षअगाडि र पछाडि ड्युटीमा खटिएका थिए । तर, उनीहरू फरार हुने बेला प्रहरीले सुइँको समेत पाएन । सोमबार राति करिब १२ बजे आँगनमा रहेको गेट र भित्तामा लगाइएको काँडेतारको बीचमा रहेको खाली स्थानबाट कैदी फरार भएका थिए । गृहमा १८ वर्षमुनिका पुरुष कैदी–थुनुवालाई राख्ने गरिएको छ । कैदी–थुनुवा फरार हुनुमा सुधारगृह र प्रहरी दुवैको कमजोरी देखिएको छ ।
फरार हुनेमा चार जना चोरी मुद्दा र दुई जना जबर्जस्ती करणी मुद्दाका कैदी–थुनुवा रहेको बालसुधार गृह रुपन्देहीले जनाएको छ । फरार हुनेमा विभिन्न जिल्लाको अदालतबाट कैद र जरिवाना सजाय फैसलाअन्तर्गत ३ जनाले कैद सजाय भुक्तान गरिरहेका थिए भने ३ जना अदालतमा विचाराधीन रहेको मुद्दामा पुर्पक्षका लागि थुनामा थिए ।
सुधारगृहमा रहेका कैदी र थुनुवा बालमैत्री वातावरणअन्तर्गत घाम ताप्न कोठाबाट बाहिरसमेत निकाल्ने गरिएको थियो । बाहिर निस्किँदा सबैतिर राम्ररी अवलोकन गरेका उनीहरूले कमजोरी पत्ता लगाएका थिए । जसअनुसार उनीहरूले योजना बनाएर सुधारगृहबाट फरार भएको देखिएको बालसुधार गृह रुपन्देहीकी प्रमुख सुभद्रा गौतमले बताइन् । बालसुधारगृह कारागारजस्तो छैन । एउटा घरमा बनाइएको सुधारगृहमा कैदी–थुनुवाका लागि कोठा र सुत्ने राम्रो व्यवस्थापन गरिएको छ ।
त्यस्तै, घटना छानबिनका लागि जिल्ला प्रहरी कार्यालयले इलाका प्रहरी कार्यालय बुटवलका डिल्लीबहादुर मल्लको संयोजकत्वमा १५ दिनभित्र प्रतिवेदन बुझाउने गरी ५ सदस्यीय छानबिन समिति गठन भएको छ । समितिका अनुसा फरार हुनेले मोबाइल प्रयोग नगरेका कारण फेला पार्न कठिन भएको हो ।
सरकारले ऐन ल्याउने तर पूर्वाधार नहुँदा कारागारमा यस्ता समस्या निम्तिने गरेको सरोकारवालाहरू बताउँछन् । सुधारगृहमा सुरक्षाकर्मी हतियारबिना र सादा पोसाकमा खटिनुपर्ने हुन्छ । सरकारले ऐन ल्याउने तर पूर्वाधार व्यवस्थापन नहुँदा पनि ‘कारागार’ मा यस्ता समस्या निम्तिने गरेको सरोकारवालाहरूको भनाइ छ ।
सुधारगृहमा सजाय भुक्तान गरिरहेका २६ कैदी र पुर्पक्षका लागि ४६ थुनुवा छन् । जसमध्ये ६८ स्वदेशी र ४ विदेशी नागरिक रहेको बालसुधारगृह रुपन्देहीले जनाएको छ । कार्यालयका अनुसार जबर्जस्ती करणी, लागुऔषध, चोरी, कर्तव्य ज्यानलगायत कैदी र थुनुवा सुधारगृहमा छन् ।