मुस्लिम नेत्री ओमरलाई अमेरिकाबाट लखेट्नै चाहेका हुन् त ट्रम्पले ?

मुस्लिम नेत्री ओमरलाई अमेरिकाबाट लखेट्नै चाहेका हुन् त ट्रम्पले ?

‘तिमी आफ्ना शब्दले मलाई आक्रमण गर्न सक्छौ, तिमी आफ्ना आँखाले मलाई काट्न सक्छौ, तिमी आफ्नो घृणाले मलाई मार्न सक्छौ, तै पनि म हावा झैँ उठ्नेछु...’

माया एन्जेलोको यो लोकप्रिय कविता अमेरिकी विधायिका इयान ओमरको जीवनमा झण्डै मिल्नगयो । ओमरले आफ्नो ट्वीटरमा उक्त कविता पोस्ट गरिसक्दासम्म अमेरिकी राजनीति इयान ओमर वा डोनल्ड ट्रम्प भनेर दुई कित्तामा विभाजित जस्तै भएको छ ।

खासमा अमेरिकी राष्ट्रपति डोनल्ड ट्रम्पले अफ्रिकी मूलकी मुस्लिम अमेरिकी विधायिका ओमरलाई सोमालिया नै फर्काउनुपर्ने प्रतिक्रिया दिएपछि त्यहाँको राजनीति तातेको हो । यतिसम्म कि, ट्रम्पको पक्षमा नारावाजी नै भएको छ ।

तर यस्तो टिप्पणीलाई अमेरिकामा रंगभेदी विचारको रुपमा पनि व्याख्या गरिएको छ । त्यसो त, ट्रम्पले ओमरलाई सोमालिया फर्कन मात्रै भनेनन्, उनले सोमालिया एक असफल देश भन्दै टिप्पणी समेत गरे ।

साँच्चिकै अमेरिकी विधायिका ओमरले देश छाड्नुपर्ने हो त ? यसबारे अमेरिकी न्युज च्यानलले पछिल्ला केही दिनयता हरेक दिन बहस गर्दैआएका छन् ।
ओमर भने ‘अमेरिकी नीतिमाथि आलोचना गर्नु भनेको अमेरिकालाई घृणा गर्नु नभएको’ बताउँछिन् । साथै आफूजस्ता मानिसलाई अमेरिका बस्ने वातावरण नभएको उनको प्रतिक्रिया थियो । ट्रम्पलाई उनी एक ‘पाखण्डी’ भन्दै टिप्पणी गर्छिन् ।

ओमरलाई अहिले थुप्रै महिला अधिकारकर्मी तथा स्वतन्त्र नागरिक उभिएका छन् । सामाजिक संजालमा त इयानको पक्षमा ह्यासट्याग अभियान नै सञ्चालन भएका छन् ।

को हुन् इयान ओमर ?

३७ वर्षीया ओमर सोमालियन मूलकी मुस्लिम राजनीतिज्ञ हुन् । ‘डेमोक्रेटिक फार्मर लेबर पार्टी’को तर्फबाट निर्वाचित ‘कंग्रेस ओमन’ ओमर अधिकारकर्मीको रुपमा पनि चिनिन्छिन् । खासमा उनी अमेरिकामा सोमालियन मूलकी पहिलो विधायिका हुन् । रसिदा त्लाइबसँगै उनी पहिलो मुस्लिम महिला विधायिका पनि हुन् ।


मोगादिसुमा जन्मिएकी ओमर परिवारमा सातौँ सन्तानमध्ये कान्छी छोरी हुन् । उनी २ वर्षको उमेरमै आमाको मृत्यु भएको थियो । मिनेसोट्टास्थित उनी त्यहाँको प्रतिनिधिसभामा २०१६ मै निर्वाचित भएकी थिइन् । यसअघि भने उनी शिक्षणमा थिइन् ।

ओमर मानवअधिकारकर्मीको रुपमा समेत विभिन्न अभियानको नेतृत्व नै गरिसकेकी छिन् । भेनेजुएला संकट, अरबिक मुद्दा, इजरायल–प्यालेस्टाइनी द्धन्द्धको क्रममा पनि उनले प्रतिपक्षी आवाज उठाएकी थिइन् ।

यसबाहेक न्युनतम पारिश्रमिकको विरुद्धमा र तेस्रोलिंगी समुदायको पक्षमा पनि उनले आवाज उठाएकी थिइन् । त्यसो त, ओमरलाई ज्यान मार्ने धम्की समेत पाएकी छन् । फोनबाटै उनको ज्यान मार्ने भन्दै दुईपटक धम्की आएको थियो । यसबाहेक उनले आफूमाथि भएको शोषणका घटना पनि सार्वजनिक गरेकी थिइन् ।

पछिल्लो समय यीनै प्रभावशाली युवतीको मुद्दा अमेरिकामा पेचिलो बनेको छ । राष्ट्रपति ट्रम्पलाई समेत ओमरमाथि गरेको टिप्पणीका कारण आउने चुनाव असहज हुने अपेक्षा गरिएको छ ।

त्यहाँको ठूलो बौद्धिक समुदायले ट्रम्पलाई ‘रंगभेदी’, ‘पाखण्डी’ जस्ता टिप्पणी गर्दै अभियान नै सञ्चालन गरेको छ । चुनावकै चहलपहलमा त्यहाँका थुप्रै मिडियाले ओमरलाई साथ दिएका छन् ।

किन रिसाए त ट्रम्प ?

ट्रम्पले ओमरलगायत चार महिला सांसदलाई अमेरिका छाड्नसक्ने भन्दै प्रतिक्रिया दिएपछि नै राजनीतिक माहोल तात्यो । ओमरलाई उनले नाम नै किटान गरी जहाँबाट आएको त्यहीँ फर्कनुपर्ने भन्दै ‘तुच्छ’ टिप्पणी गरेका थिए ।

ट्रम्प आखिर किन यति धेरै असहिष्णु भए त ? उनका अतिपय अभिव्यक्तिले उनलाई रुखो र रंगभेदी भएको पुष्टि पनि गर्छ । धर्म, जात, लिंग, रंग, सम्प्रदायबारे उनले विना हिचकिचावट यसअघि पनि बोलेका छन् ।

किन त्यसो गर्छन् त उनी ? आलोचना हुनसक्ने ख्याल हुँदाहुँदै पनि यस्ता विवादित टिप्पणी गर्नुको पछाडि उनी आफ्नो परम्परागत कित्ता प्रष्ट पार्न चाहन्छन् । चुनावी माहोल तयार गर्नकै लागि पनि उनले यसरी कित्ता प्रष्ट गरेको बुझिन्छ ।

‘मेक्सिको पर्खालमा तारबार लगाउने,’ ‘आप्रवासीलाई लखेट्ने’ जस्ता प्रतिक्रिया दिएर ‘अमेरिकन फस्र्ट’को राष्ट्रवादी मुद्दालाई ट्रम्पले जानाजान मलजल गरेका थिए । त्यसैगरी अहिले पनि उनी रंगभेदी परम्परावादी सोचलाई प्रश्रय दिइरहेकै छन् ।

एकै अभिव्यक्तिबाट घुमाउरो पारामा आप्रवासी मुद्दा र धार्मिक मुद्दाबारे पक्ष–विपक्षको कित्ताकाट गराए । अन्ततः उनको यो अभिव्यक्ति पनि पहिले झैँ नश्लीय राष्ट्रवादकै श्रृंखला हो ।

-एजेन्सीहरुकाे सहयाेगमा


प्रतिक्रिया दिनुहोस !

Unity

working together is no longer optional-it is a matter of compulsion

Annapurna Media Network has announced the Unity for Sustainability campaign which comes into force from January 1, 2022. The main aim of this campaign is to 'lead the climate change dialogue' working closely with all the stakeholders on sustainable development mode, particulary focusing on climate-change issues.