‘पैताला’ पुस्तकका लेखक गनेस पौडेलसितको फुर्सद-गफ यहाँ प्रस्तुत छ
कत्तिको फुर्सद हुन्छ ?
जत्तिको जनावर, चराचुरुंगी, जलचर वा रूखहरूलाई हुन्छ।
के गर्नुहुन्छ फुर्सदमा ?
अहिले मेरो कामै पढ्ने, लेख्ने, सिनेमा हेर्ने मात्रै छ। त्यसबाट छोटो फुर्सद निस्क्यो भने छोरीसँग खेल्छु, लामै निस्क्यो भने घुम्न निस्कन्छु।
कस्ता किताब, संगीत, सिनेमा रुचाउनुहुन्छ ?
यस्तै भन्ने छैन, सबै खाले किताब मन पर्छन्। दिउँसो एक झमट नाच्ने बानी छ। त्यसका लागि नेपाली पुराना लोकगीत वा अमेरिकी कन्ट्री संग्स् बजाउँछु। बेलुका हरिप्रसाद चौरसिया, रवि शंकर, ल्याङ्ल्याङ, जाकिर हुसैन आदिका वाद्यवादन सुन्दै सुत्छु। सिनेमा त झन् सबै खाले मन पर्छन्।
पछिल्लो पटक पढेको किताब ?
फ्रस्फ्वा वोर्गिनियनको ‘द ग्लोबलाइजेसन अफ् इनइक्वलटी’।
पछिल्लो पटक हेरेको सिनेमा ?
प्रशान्त बर्माको ‘अ’।
‘अ’ कस्तो सिनेमा हो ? किन मन पर्यो ?
मनोवैज्ञानिक थ्रिलर हो। बहुव्यक्तित्वको द्वन्द्व प्रस्तुति गज्जब छ।
सिरानीमा किताब ?
रोबट्र्सद्वय जोन वि. र एलिजाबेथ ए. लिखित ‘फ्रिइङ् टिबट ः फिफ्टी इअर्स अफ् स्ट्रगल, रिजिलियन्स एन्ड होप’। तिब्बती शरणार्थीबारे उपन्यास लेखिरहेको हुनाले सन्दर्भका लागि पढ्दै छु।
हातमा भएको किताब ?
रवीन्द्र समीरको ‘मृत्युको आयु’।
थाती राखेको किताब ?
जर्ज सौन्डर्स्को ‘लिंकन इन द बार्डो’।
धेरै पल्ट पढेको किताब ?
महाभारत।
पहिलो (बच्चाको) किताब ?
‘कृष्ण चरित्र’। हजुरआमा र काकीका लागि पढियो। आफ्नै लागि पढेको गोर्कीको ‘आमा’।
धेरैपल्ट उपहार दिएको किताब ?
युभल नोह हरारीको ‘स्यापियन्स : अ ब्रिफ् हिस्ट्री अफ् ह्युमनकाइन्ड’। बुद्धिसागरको ‘कर्णाली ब्लुज’, नगरकोटीको ‘मिस्टिका’, नयनराज पाण्डेको ‘घामकीरी’, अमर न्यौपानेको ‘पानीको घाम’।
धेरैपल्ट उपहार पाएको किताब ?
रुमीको ‘लभ पोअम्स्’, खुसवन्त सिंहको ‘द कम्पनी अफ् विमिन’।
पढ्न मन लागेर नपाएको किताब ?
सल्मान रुस्दीको ‘द सटानिक भर्सेस्’। साथी सर्कलमाझ कुरा हुँदा अहिलेसम्म पढेको छैन भन्दा लाजै लाग्छ।
कहाँ किन्नुहुन्छ ?
प्रायः पोखराको हिमालयन रिडर्स कर्नरमा। काठमान्डु जाँदा एड्युकेसनल बुक हाउसमा।
कसरी किन्नुहुन्छ ?
पसल गएर। अनलाइनबाट त उपहार मात्रै पठाउँछु।
समीक्षाहरूमा विश्वास छ ?
पढेका किताबका समीक्षा मात्रै पढ्छु र फिस्स हाँस्छु।
पढिसकेपछि राम्रो लागेको किताब अरूले पनि पढून् लाग्छ कि सकेसम्म नभेटून् ?
राम्रा किताब राम्रा मान्छेलाई पढाउन मन लाग्छ। उपहार दिन्छु वा फोन गरेर पढ्न सुझाउँछु।
पुस्तकबारे प्रतिक्रिया लेख्न मन लाग्छ ?
लाग्छ तर आफैं पनि लेखक भैटोपलेको हुनाले थोरै डर, धेरै दया जाग्छ र लेख्दिनँ।
पढ्दै गर्दा मन परेको, नपरेको कुरा अन्डरलाइन गर्ने, केरमेट गर्ने गर्नुहुन्छ ?
मैले पढेको किताब ‘सेकेन्ड ह्यान्ड’ पसलले पनि किन्दैन होला। केरकारले ध्वस्तै हुन्छ।
किताब धेरै मन परे के गर्ने बानी छ ?
नेपाली रहेछ भने टाइप गर्थें। अरू भाषाको रहेछ भने अनुवाद गर्थें। तर यो मजस्तै अनियमित छ।
अक्सर कहाँ र कति बेला पढ्न मन पराउनुहुन्छ ?
घरमा। मुड चले पढ्छु, नत्र सिनेमा हेर्छु।
यहाँसँग भएको दुर्लभ पुस्तक ?
छैनन्। केही समय अघिसम्म सेल्डन वी. कोपको ‘इफ् यु मिट द बुद्ध अन द रोड, किल हिम !’ लाई दुर्लभ ठानी बसेको थिएँ। अचेल जतासुकै पाइँदो रहेछ।
राष्ट्रपति, प्रधानमन्त्री, पुष्पकमल दाहाल र शेरबहादुर देउवालाई कुन पुस्तक सिफारिस गर्नुहुन्छ ?
राष्ट्रपतिलाई फिट्जराल्डको ‘द ग्रेट ग्याट्स्बी’। प्रधानमन्त्रीलाई खुशवन्त सिंहको ‘द बिग फ्याट जोक बुक’। पुष्पकमल दाहाललाई मेरै किताब ‘पैताला’। शेरबहादुर देउवाले दैनिक पत्रिकासम्म पढिदिए हुन्थ्यो।
किनेको सबैभन्दा महँगो पुस्तक ?
भागवत गीता। विशेष प्रकाशन भएको हुनाले महँगो पर्यो।
बढ्ता होहल्ला भएको औसत पुस्तक ?
फ्वाँक्कैमा अपजस किन खेप्नु ?
कम होहल्ला भएको गज्जबको पुस्तक ?
फर्नान्डो पेसोआको ‘द बुक अफ् डिस्क्वाइट’। उनका कविताहरू पनि शानदार छन् तर कमै चर्चामा छन्।
रोजाइमा साहित्य कि गैरसाहित्य ?
लेख्नमा साहित्य, पढ्नमा गैरसाहित्य।
आख्यान कि गैरआख्यान ?
लेख्नमा आख्यान, पढ्नमा गैरआख्यान।
कुन लेखक पढ्न चाहनुहुन्छ ?
भेटेजति भ्याएजति सबै। पुरानाभन्दा समकालीन लेखकमा रुचि छ। प्रायः सबै नेपाली लेखकका नयाँ रचना पढ्छु। युभल नोह हरारी, जरेड डायमन्ड, स्टेफन हकिन्स्, टमस पिकेटीका किताब रिडिङ टेबलमा सधैं हुन्छन्।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
