सूर्य तामाङ, ४२, ले विगत तीन वर्षदेखि विदेशी लेखकका किताब होलसेलमा बिक्री गर्दै आएका छन्। ज्याठामा रहेको उनको अनुज बुक इन्टरप्राइजरमा हाल नयाँ पुस्तकहरू खासै छैनन्।
तपाईंकहाँ कस्ता कस्ता खालका पुस्तक छन् ?
मैले नेपाली पुस्तक बिक्री गर्ने गरेको छैन। सबै विदेशी लेखकका मात्र छन्। पेन्गुइन, र्यान्डम हाउस, हार्पर कोलिन्स्, ब्लुम्स्बेरी, पान म्याकमिलन जस्ता विश्वमै चर्चित बुक पब्लिकेसनका किताब मेरोमा छन्। यसमा आख्यान, गैरआख्यान, मोटिभेसनल, राजनीति शास्त्रका पुस्तक धेरै छन्।
नेपालीले अचेल कस्ता पुस्तक पढ्न थालेका छन् ?
नेपालीहरू अहिले अंग्रेजी पुस्तक पढ्न रुचि राख्छन्। विद्यार्थीलाई सकेसम्म बाहिरी दुनियाँको बारेमा ज्ञान होस् भनेर विद्यालय आफैंले विदेशी पुस्तक मगाउन थालेका छन्। विद्यार्थी पनि अंग्रेजीमै पढ्न खोज्छन्।
पछिल्लो समय तपाईंले कुन पुस्तक बढी बिक्री गर्नुभएको छ ?
युवल हरारीको ‘सेपियन्स : अ ब्रिफ हिस्ट्री अफ ह्युमनकाइन्ड’ पुस्तक बढी बिक्री भइरहेछ। अंग्रेजीमा लेखिएका मोटिभेसनल बुक पनि धेरै चल्छन्। ‘पावर अफ पोजेटिभ थिंकिङ’, ‘सब कन्सियस माइन्ड’, जस्ता किताब निकै बिक्री भइरहेछन्।
यस्ता पुस्तक कति कपीसम्म बिक्री हुन्छन् ?
यस्ता किसिमका किताब एक हजारदेखि तीन हजारसम्म बिक्री गर्न सकिन्छ। नेपाली पुस्तकभन्दा अहिले अंग्रेजी पुस्तक पढ्ने लहर चलेको देख्छु म।
नेपाली पुस्तक किन बिक्री गर्नुहुन्न ?
नेपाली पुस्तक बिक्री गर्ने प्रक्रिया निकै झन्झटिलो पाएँ। प्रकाशकहरूसँग डिल गर्न गाह्रो छ। उनीहरूलाई तुरुन्तै निश्चित रकम दिनुपर्ने हुन्छ, जुन हामी गर्न सक्दैनौं। तर विदेशबाट सामान ल्याउँदा उनीहरूले तीन चार महिनाको समय दिन्छन्। त्यति बेलासम्म हामीले पुस्तक बिक्री गर्ने समय पनि पाउँछौं।
कहाँ कहाँ पुस्तक बिक्री गर्नुहुन्छ ?
काठमाडौं उपत्यकाभित्र प्रायः चिनजान भएका सबै रिटेल्स पसलमा पुस्तक सप्लाई गर्छु। उपत्यकाबाहिर पूर्वदेखि पश्चिमसम्मका सहर पोखरा, नारायणघाट, विराटनगर, इटहरी, महेन्द्रनगर धनगढीसम्म पुग्छ।
तपाईंका पाठक कुन वर्गका छन् ?
प्रायः सबै वर्ग र उमेर समूहका छन्। मैले बिक्री गरिरहेको हरारीका तीन पुस्तकहरूका पाठक प्रायः बौद्धिक वर्गका छन्। मानव उत्पत्तिको इतिहास बुझ्न चाहने अनुसन्धानकर्ताहरू यसमा पर्छन्। मोटिभेसनल पुस्तकका पाठकहरू प्रायः युवावर्गका छन्।
बजारमा पुस्तक सजिलै उपलब्ध हुने अवस्था छ त ?
अहिले नेपाल सरकारले किताबमा १० प्रतिशत कर लगाउने निर्णय नगरेको भए अंग्रेजी पुस्तक निकै बिक्री हुन्थे। नेपालीमा किताब पढ्ने बानी विकसित भइरहेको थियो। यो निर्णयले पढ्ने वातावरण बिथोलिदिएको छ। हामीले पुस्तक आयात गर्न पनि सकेका छैनौं। मगाएका पुस्तक नाकामै अड्किएका छन्।
सरकारले कर लगाउँदा समस्याचाहिँ कहाँनिर आयो ?
शिक्षा क्षेत्रमा कर लगाउने विषय संसारको कुनै पनि देशमा अभ्यास गरिएको छैन। तर नेपाल सरकारले यसको थालनी गर्यो। शिक्षामै कर लगाएपछि नागरिकको शिक्षा हासिल गर्न पाउने अधिकारमा हस्तक्षेप भएको छ। अर्को कुरा, हामीले सबै किताब भारतबाटै मगाउने हो। कर प्रणाली लागू भएपछि हाम्रा किताब नाकामै छन्।
कर प्रणाली बेठीकै हो त ?
बुक एसोसिएसनले नै यो कर प्रणालीको विरोध गरिरहेको छ। यो निर्णय सरकारले खारेज नगरेसम्म कर तिरेर पुस्तक आयात नगर्ने अडान लिइएको छ। हामी त चार महिनादेखि माहोल ठीक हुने प्रतीक्षामा छौं।
त्यसो भए त पाठकको माग पूरा गर्न सक्नुभएको छैन होला ?
मेरो गोदामका सबै पुस्तक लगभग सकिने अवस्थामा छ। सरकार पछि हटेन भने १० प्रतिशत कर तिरेरै भए पनि पुस्तक भित्याउनुपर्ने बाध्यता भइसक्यो। तर कर तिरेर पुस्तक भित्याउन निकै गाह्रो छ। यसमा नाफा पनि त्यति धेरै छैन। यो कर प्रणालीले हामी बिक्रेता र पाठक दुवैलाई मारमा पारेको छ।
कुराकानी : सपना महर्जन
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
