जोमसोम : धौलागिरिका २ जिल्ला मुस्ताङ र म्याग्दीको सीमावर्ती क्षेत्र घाँसामा पर्यावरणीय विविधतालाई पर्यटन व्यवसायसँग जोड्न स्थानीय जनप्रतिनिधि र स्थानीयले पहल सुरु गरेका छन् । थासाङ गाउपालिका ४ स्थित घाँसाको पश्चिमपट्टीको जंगललाई चरा अवलोकन केन्द्र (बर्ड वाचिङ सेन्टर) र छहरामा झुन्डिएर आनन्द लिनसक्ने क्योनोनिङ विस्तार गर्न थालिएको छ ।
मुस्ताङमा २ दशकअघि अन्नपूर्ण संरक्षणक्षेत्र आयोजना, इलाका संरक्षण कार्यालय स्थापना भएपछि घाँसाको पश्चिमक्षेत्रलाई चराचुरुङीक्षेत्र बाँसस्थानको रुपमा सुचिकृत गरेको थियो । वडाध्यक्ष एवं संरक्षण व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष समेत रहेका घाँसा निवासी विशाल शेरचनका अनुसार घाँसामाथिको धौलागिरि आइसफल जंगल तथा लेकमा चराचुरुङ्गी र वन्यजन्तुको बासस्थान छ । खनिज तथा जैविक विविधताले महत्वपूर्ण मानिएको हिमाली जिल्ला मुस्ताङमा एक्यापको साविक तथ्याङ्क अनुसार ४ सय ७४ प्रजातीका चराचुरुङ्गी र २ सय २६ प्रजातीका बनस्पती रहेको शेरचनले खुलाए ।
पछिल्लो समय सडक सञ्जालसँगै पलायन हुने सम्भावना रहेको पर्यटन व्यवसायलाई दिगो विकास गर्न प्रकृति संरक्षण तथा पर्यावरणीय श्रोतसाधनको उपयोग गर्न पालिकाद्वारा प्रयास भइरहेको जानकारी दिए ।
समुन्द्री सतहदेखि करिब ३५ सय मिटर अग्लो उचाईमा अवस्थित धौलागिरि आइसफल क्षेत्र आसापास उल्लेख्य मात्रामा बिदेशी पर्यटक पुग्ने गरेका छन्। आइसफल पुगेर फर्किएका पर्यटक घाँसामा बाँस बस्छन् । करिब ६० घरधुरी रहेको घाँसामा एक दर्जन बढी पर्यटक लक्षित होटल छन् । पर्यटन व्यवसायको बैकल्पिक माध्यम खोज्न स्थानीयले पहल गरेका हुन् ।
मनोरम प्राकृतिक सम्पदा भएको उक्त क्षेत्रलाई पालिकाको अगुवाईमा विशेष चरा अवलोकन केन्द्र विस्तार गर्न लागिएको हो । संरक्षण व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष शेरचनका अनुसार घाँसामाथिको जंगलमा ६ प्रजातीका चराको बासस्थान छ । जसमा डाँफे ,मुनाल ,फक्रास ,कालिज ,खुट्टा रातो भएको चिलिमे चरा र चिर छन्।
एक्यापले चीर प्रजातीको चरालाई प्रतिबन्धी पंक्षीको रुपमा सुचिकृत गरेको शेरचनले उल्लेख गरे । करिब २ हजार रोपनी क्षेत्रफलको जंगलमा चराचुरुङ्गी पाइने भएकाले यसक्षेत्रलाई पर्यटकीय गन्तब्यको रुपमा विकास गर्न पहल भइरहेको जानकारी दिए ।
यस्तै, चराचुरुङ्गीका अलवा त्यहाँ कमन स्नो लियोपार्ट ,रतुवा ,नाउर ,कस्तुरी ,घोरल ,झारल र थार प्रजातीका जीवजन्तु पाइने उनले बताए । उक्त क्षेत्रमा पुग्न घाँसादेखि करिब २ घण्टाको पैदलयात्रा गर्नुपर्छ ।
समितिका अध्यक्ष शेरचनले उक्त क्षेत्रको पर्यटन विकासका लागि विशेष योजना अघि बढाएका हुन् । उनका अनुसार गत आर्थिक वर्ष सांसद विकासकोषको भौतिक पूर्वाधार साझेदारी कार्यक्रमअन्तर्गत संघीय सांसद प्रेमप्रसाद तुलाचनले पदमार्ग विस्तारका लागि १० लाख बिनियोजन गरेका थिए ।
उक्त बजेटमार्फत चराचुरुङ्गी क्षेत्रसम्म पुग्ने पदमार्ग विस्तार सम्पन्न भएको शेरचनले जानकारी दिए । चालु वर्ष संघीय र प्रदेश सरकारको पूर्वाधार विकासकोषबाट ५० लाख माग गरिएको बताए ।
अपेक्षा गरिएअनुसार बजेट उपलब्ध भएको खण्डमा उक्त क्षेत्रमा पार्क निर्माण ,पर्यटक विश्रामस्थल ,भ्यु टावर ,क्याम्पिङ स्थल ,टेन्ट र बाइनाकुलरलगायतका सामाग्री खरिद गरिने शेरचनको भनाई छ ।
यस्तै,चराचुरुङ्गी संरक्षित क्षेत्र नजिकै प्राकृतिक झरना समेत रहेकाले उक्त स्थानमा क्यानोनिङको प्रचुर संम्भावना रहेको छ । पालिकाले संघ र प्रदेशबाट आवश्यक बजेट प्राप्त गरेमा आन्तरिक पर्यटक विस्तारका लागि क्यानोनिङ पूर्वाधार विकास गर्ने लक्ष्य रहेको शेरचनले उल्लेख गरे ।
उनका अनुसार करिब २० मिटर क्षेत्रमा छोटो दुरीको क्यानोनिङ हब बनाउन सके मुस्ताङ आउने पर्यटक उक्त स्थानमा पुग्ने शेरचनको दावी छ । प्राकृतिक सुन्दरताले भरिएको घाँसा लेकमा सल्ला ,धुपी ,केकर , अमरिसो ,निगालो र रइस लगायतका रुखहरु छन् ।
एक्यापको संरक्षित क्षेत्र रहेको उक्त स्थानमा बिदेशी तथा स्वदेशी पर्यटकले अध्ययन र अवलोकन गर्ने गरेको पाईएको छ । त्यहा थप प्रजातीका चराचुरुङ्गीको समेत बासस्थान हुनसक्ने अनुमान सहित बिगतमा युकेका विदेशी पर्यटकले समेत खोजअनुसन्धान गरेका थिए ।
मुस्ताङका संघीय सांसद प्रेमप्रसाद तुलाचनले मुस्ताङ जिल्ला प्राकृतिक तथा जैविक विविधिताले विशिष्ट महत्व रहेको उल्लेख गरे । प्राकृतिक श्रोतसाधनको संरक्षण र विकास अनि प्रचार÷प्रसारमा जोड दिन सके घाँसाक्षेत्र पर्यटन विकासका लागि नमुना वडा बन्ने जनाए ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
