स्याङ्जामा लाटोकोसेरो उत्सव हुँदै
स्याङ्जा : यसै वर्षको माघ महिनामा स्याङजामा लाटोकेसेरो तथा हुचिल उत्सव हुने भएको छ । हुचिल लाटोकोसेरो प्रजाति मध्ये एक पंक्षी हो । स्याङजाको पुतलीबजार नगरपालिका २ र विरुवा गाउँपालिका ३ को सिमास्थल राङभाङमा माघको २४ र २५ गते लाटोकेसेरो तथा हुचिल उत्सव हुने भएको हो ।
राङभाङ क्लब, मिलेनियम ट्रेक व्यवस्थापन समिति र प्रकृतिका साथी नामक संस्थाको संयुक्त आयोजनामा उत्सव हुने भएको क्लबका अध्यक्ष बालकुमार गुरुङले जानकारी दिए ।'संस्कृति, पर्यावरण संरक्षण र मनोरञ्जनसहितको उत्सव हुनेछ,' नेपाल लाटोकोसेरो तथा हुचिल उत्सवका संयोजक गुरुङले भने।
जादुगर चरोको उपनामले समेत परिचित यो पंक्षीले दिनमा आखाँ देख्दैन । रातमा बढी सक्रिय हुन्छ । शिशा काट्ने, करेन्ट हान्ने लगायतका बिचित्रको विशेषता भएको यो दुर्लभ एवं मांसाहारि पंक्षी हो ।
६० वर्षसम्म बाच्न सक्ने यो पंक्षीको खुट्टाका नङग्राले शिशा समेत काट्ने विश्वास गरिन्छ । नेपाल, भारतमा पाइने यो चराले आफ्नो मृत्युको पूर्वाभास पाउने वित्तिकै स्वयं आत्महत्या समेत गर्ने हुँदा अति अद्भुत् श्रेणीको प्राणीको रुपमा मानिन्छ ।
सन् २००६ देखि अमेरिकाको हस्टन, मिनिसोबाट लाटोकोसेरोको उत्सव मनाउन थालिएको भए पनि नेपालमा भने सन् २०१२ देखि प्रत्येक वर्ष नयाँ नयाँ स्थानमा मनाइदै आएको छ । धादिङ, चितवन, नवलपरासी, गोर्खा, कास्की, कपिलवस्तु, दोलखा र खोटाङमा समे लाटोकेसेरो उत्वस आयोजना गरिसकेको बताइएको छ ।
नेपालमा ८ सय ८७ प्रजातिका चराहरु नेपालमा छन । विश्वमा २ सय २५ प्रजातिका लाटोकोसेरोमध्ये २३ प्रजातिको लाटोकोसेरो नेपालमा पाइने बताए। त्यसमा पनि ८ प्रजातिका लाटोकोसेरो चोरी शिकारी र अवैध कारोवारका कारण राष्ट्रियस्तरमै दुर्लभ छन्। लाटोकोसेरोको एउटा प्रजाति लोप भइसकेको छ।
प्रकृति संरक्षणमा लागि अत्यन्त महत्वपूर्ण जीव र मानिसमा मित्र एको हुँदा लाटोकेशेरो तथा हुचिल संरक्षणमा जुटौं भन्ने सन्देश दिन उत्सब गरिने भएको गुरुङको भनाई छ ।