राजदूतको जुँगासँग क्रुद्ध कोरिया
दक्षिण कोरियाका लागि अमेरिकी राजदूत ह्यारी ह्यारिसको जुँगा कोरियाली जनताका लागि असह्य बनेको छ । उनीहरूले ह्यारिसको जुँगाको विरोधमा जुलुस पनि निकालेका छन् ।
अमेरिका र दक्षिण कोरियाको सम्बन्ध हालैका दिनमा चिसिँदै गएको छ । यस्तो परिस्थितिमा राजदूत ह्यारिसको जुँगाले नयाँ विवाद खडा गरेको छ । पूर्वनौसेनाध्यक्ष ह्यारिस सन् २०१८ मा दक्षिण कोरियाका लागि अमेरिकी राजदूत नियुक्त भएका थिए । त्यतिबेलादेखि नै उनी विवादमा आइरहेका छन् ।
केही दक्षिण कोरियालीका लागि ह्यारिसको जुँगाले जापानी उपनिवेशकालीन शासनको झल्को दिएको छ । जापानले यस देशमा सन् १९१० देखि १९४५ सम्म उपनिवेश कायम गरेको थियो ।
ह्यारिसको जुँगा–विरोधी नागरिकको मत छ– उनको जुँगा औपनिवेशिक कालमा दक्षिण कोरियाका शासक जापानी गभर्नर जनरलहरूको जस्तो छ ।
अमेरिकी पिता र जापानी माताका सन्तान ह्यारिस आफ्नो आलोचना जापानी विरासतले गर्दा भएको हो भन्ने ठान्छन् । गत बिहीबार पत्रकारहरूसँग कुरा गर्दै उनले भने, ‘मेरो जुँगाबारे अहिले दक्षिण कोरियामा बहस चलिरहेको छ । सामाजिक सञ्जालमा मेरो विरोध भइरहेको छ । किनभने, म जापानी–अमेरिकी हुँ ।’
ह्यारिस, ६३, दक्षिण कोरिया र जापानबीच उच्च तनावको अवस्था रहेको बेला अमेरिकी राजदूत भएका थिए । सन् २०१८ को नोभेम्बरमा दक्षिण कोरियाली अदालतले दोस्रो विश्वयुद्धताका कोरियाली नागरिकलाई जबर्जस्ती काममा लगाउने जापानी कम्पनीहरूलाई क्षतिपूर्ति दिन आदेश जारी गरेपछि दुई देशको सम्बन्ध थप कटुतापूर्ण भएको थियो । त्यसपछि सन् २०१९ को अगस्टमा जापानले दक्षिण कोरियालाई आफ्नो प्रिय व्यापार साझेदारको हैसियतबाट हटाएपछि दुई देशको सम्बन्ध झन् बिग्रिएको थियो । यी विवादका पृष्ठभूमिमा राजदूत ह्यारिसको जुँगा थप विवादास्पद बनेको हो ।
दक्षिण कोरियाको अखबार ‘द कोरिया टाइम्स’ले गत महिना लेखेको थियो, ‘राजदूत ह्यारिसको जुँगा अमेरिकाको नवीनतम छविसँग गाँसिएको छ । अमेरिका अहिले दक्षिण कोरियासँग अपमानपूर्ण व्यवहार गरिरहेको छ । ह्यारिस राजदूतजस्ता छैनन् । उनी त जापानी उपनिवेशकालका गभर्नर जनरलजस्ता छन् ।’ अखबारले कोरियाली जनताको भावनालाई आवाज दिएको बताइन्छ ।
दोस्रो विश्वयुद्धताका जापानी सैन्य नेतृत्वले यस्तो जुँगा पाल्ने गरेको युनिभर्सिटी अफ सेन्ट्रल लंकासायरका प्राध्यापक निकी एल्र्सफोर्डले ब्रिटिस समाचार संस्था ‘बीबीसी’लाई बताए । ‘राजदूत ह्यारिसको जापानी विरासतका कारण पनि उनको जुँगाका कारण हंगामा भएको हो,’ उनले भने ।
ह्यारिस आफू जापान र दक्षिण कोरियाको ऐतिहासिक वैमनस्यबारे जानकार रहेको तर उक्त इतिहासमा आफ्नो जन्मको संयोगलाई मिसाउनु गलत भएको बताउँछन् । उनी पहिले जुँगा पाल्दैनथे । सफाचट अनुहार राख्थे । सामाजिक सञ्जालमा दक्षिण कोरियाली जनता उनलाई सोधिरहेका छन्, ‘अहिले आएर उपनिवेशकालीन जुँगा पाल्नुको अर्थ र औचित्य के हो ?’