सुदूरपश्चिममा स्वास्थ्य बीमा : चार वर्षमा १३ प्रतिशत मात्रै सहभागी
माघ २१, २०७६ मंगलबार ११:४९:०
धनगढी : सुदूरपश्चिम प्रदेशमा साढे दुई लाख नागरिक स्वास्थ्य बीमाको पहुँचमा पुगेका छन् । ४ वर्षमा २ लाख ५३ हजार ६ सय २० नागरिकले स्वास्थ्य बीमा गराएका हुन् । बीमा गरेकाले पनि नियमित नविकरण गरेका छैनन् । नेपाल सरकारले योगदानमा आधारित स्वास्थ्य बीमा कार्यक्रम २०७२ चैतबाट कैलालीबाट सुरु गरेको थियो ।
२८ लाख बढी जनसंख्या भएको सुदूरपश्चिममा १३ प्रतिशत भन्दा बढी नागरिक स्वास्थ्य बीमामा सहभागी हुन नसकेको सुदूरपश्चिम स्वास्थ्य विमा बोर्डले जानकारी दिएको छ । स्वास्थ्य बीमा कार्यक्रमको स्थायित्वका लागि प्रति परिवारबाट वार्षिक ३ हजार ५ सय मा बीमा कार्यक्रम सुरु गरेको थियो । बीमा गरे बापत राज्यले वार्षिक १ लाख रुपैयाँसम्मको सेवा दिने नीति लिएको छ ।५ जनाको परिवारलाई एउटा परिवार मान्ने गरेको छ ।
सुदूरपश्चिम प्रदेशमा सबैभन्दा बढी तराईका जिल्ला कैलालीमा १ लाख ३९ हजार ८ सय २० र कम दार्चुलामा ६ हजारले स्वास्थ्य बीमा गरेको सुदूरपश्चिम स्वास्थ्य विमा बोर्डका प्रदेश संयोजक जनकबहादुर साउँदले जानकारी दिए ।
स्वास्थ्य बीमा गर्नेमा बैतडीमा १३ हजार, अछाममा २७ हजार, बाजुरामा २६ हजार ६ सय ५०, बझाङमा ३० हजार ४ सय ५० र कञ्चनपुरमा १० हजार ७ सय नागरिक छन् । सुदूरपश्चिमका ९ जिल्ला मध्ये ७ जिल्लामा स्वास्थ्य बीमा कार्यक्रम लागू भएको छ । डोटी र डडेल्धुरामा स्वास्थ्य बीमा कार्यक्रम लागू भएको छैन् । ती जिल्लामा फागुनदेखि लागू हुने बोर्डले जनाएको छ ।
प्रदेशका ३१ वटा विभिन्न स्वास्थ्य संस्थाले बिमितलाई सेवा दिइरहेको प्रदेश संयोजक साउँदको बताए । 'राज्यले स्वास्थ्य बीमा बापत विपन्न परिवारका लागि छुट्टै प्याकेज दिने प्रयास गरेको छ । यो सामाजिक न्यायमा आधारित कार्यक्रम हो ।
'संविधानले पनि व्यवस्था गरेको छ । आधारभूत स्वास्थ्य सेवा निःशुल्क छ, 'बार्डका सुदूरपश्चिम संयोजक साउँदले भने । सेवा प्रदायक संस्थाबाट प्रदान गरिने सेवासुविधा प्रभावकारी नहुँदा सुदूरपश्चिम प्रदेशमा ४० प्रतिशत मानिसले स्वास्थ्य बीमाको नविकरण गरेको छैनन् । नागरिकलाई स्वास्थ्यको पहुँचमा ल्याउने उद्देश्यका साथ स्वास्थ्य बीमा कार्यक्रम सुरु भएपनि प्रभावकारी बन्न सकेको छैन ।
नेपालको संविधानमै उल्लेख गरी सबै नेपाली जनतालाई गुणस्तरीय स्वास्थ्य सेवाको पहुँचमा पुर्याउनका लागि स्वास्थ्य सेवा सुनिश्चित गर्ने उद्देश्यले स्वास्थ्य बीमा कार्यक्रम ल्याइएको हो ।
स्वास्थ्य विमा कार्यक्रमलाई प्रभावकारी बनाउँन सामाजिक विकास मन्त्रालयले नीति बनाइ रहेको स्वास्थ्य महासाखा प्रमुख नरेन्द्रसिंह कार्कीले बताए । 'धेरै मुलुकमा सफल मानिएको स्वास्थ्य बीमा नेपालमा प्रभावकारी भएको देखिएको छैन्' उनले भने, मन्त्रालय बीमा कार्यक्रममा स-सक्त बनाउने अभियानमा छ ।'
बीमा गरेका मध्ये ६० प्रतिशतले मात्रै पुनः बीमा गरेका छन् । सेवा प्रदायक संस्थाहरु बिमितको पहुँच भन्दा टाढा भएका कारण कार्यक्रममा चुनौति थपिएको सुदूरपश्चिम स्वास्थ्य निर्देशनालयका मेडिकल अधिकृत डाक्टर भुषण मीश्रले बताए ।
स्वास्थ्य बीमा कार्यक्रम लागू भएका जिल्लाका हरेक वडामा दर्ता सहयोगी छन् । उनीहरू उपलब्ध नभए वडामा गएर, सम्पर्क गरेर बिमा कार्यक्रममा सहभागी हुन सक्छन् । अहिलेसम्म सहभागिता न्यून रहेको डाक्टर मीश्रले भने ।
स्वास्थ्य बीमा नियमवलीमा ७० वर्ष पुगेका सबै नागरिकको निःशुल्क स्वास्थ्य बीमा कार्यक्रम गराउने योजना अनुसार सुदूरपश्चिम प्रदेशमा २० हजार जेष्ठ नागरिकको बीमा गराइएको छ ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
