लकडाउनमा मर्चवारवासीको विजोग : भन्छन् - 'सरकार ! कि जहर खुवाएर मारिदे कि बाँच्न दे' (भिडियाे)

लकडाउनमा मर्चवारवासीको विजोग : भन्छन् - 'सरकार ! कि जहर खुवाएर मारिदे कि बाँच्न दे' (भिडियाे)

भैरहवा : रुपन्देहीको मर्चवार क्षेत्र । विकट र पिछडिएको छ । तीनवटा गाउँपालिका छन् । यहाँका बासिन्दाको मुख्य आय स्रोत कृषि, वैदेशिक रोजगार र ज्याला मजदुरी हो । जनसंख्या लाख बढी छ । विपन्न वर्ग अधिक छन् । लकडाउनका कारण सबै ठप्प छ । यस वर्ष गहुँको उत्पादन पनि राम्रो भएन । किसान चिन्तित छन् । लकडाउनलाई प्रभावकारी बनाउन प्रहरीले कडाइ गरेको छ । स्थानीय सरकारले समयमा प्रयाप्त राहत नपुर्‍याउँदा विपन्न परिवारको अवस्था बेहाल हुँदै गएको छ । यस क्षेत्रको जुन बस्तीमा पुगे पनि सरकारप्रति विपन्न परिवारको गुनासो चाङ छ ।

कोटहीमाई गाउँपालिका तुनिहवाकी जरिना पठानको परिवार विगतमा जसोतसो परिवार चलाउँदै आएपनि लकडाउनसँगै अहिले उनको परिवारलाई एक छाँक टार्न धौ धौ परेको छ । निर्वाचित जनप्रतिनिधिहरु आफूहरुको समस्याप्रति खासै चासो नदिएको उनको गुनासो छ । मर्चवारको तीनवटै स्थानीय तहमा १५ दिनअघि नाम मात्रको राहत बाँडिएको थियो । त्यसयता केही दिइएको छैन । 

कोटहीमाई गाउँपालिकाले राहतको नाममा १५ दिन अघि ५ केजी चामल, एक किलो दाल र दुईवटा साबुन दिएको थियो । अन्य दुई तहले पनि लगभग यही अनुसारको नाम मात्रको राहत बाँडेका थिए ।

'१५ दिनअघि नाम मात्र बाँडिएको राहतले कति दिनसम्म चल्छ र ? मर्चवारका स्थानीयले प्रश्न गर्दै भने, 'लकडाउनले हामी मर्‍यौं की बाचेका छौँ, कसैलाई केही मतलबै छैन ।' यहाँका अधिकांश भैरहवामा मजदुरी गर्न आउन्थे । मजदुरीले उनीहरुको परिवार चल्थ्यो । तर, अहिले उनीहरु बन्दाबन्दीमा परेका छन् । जोगाएर राखेको दुई चार पैसा पनि सकिएको छ ।

'श्रीमानले भैरहवामा मजदुरी गरेर तेल नुन किनेर ल्याएपछि त्यही खान्थ्यौँ, जरिना गुनासो पोख्दै भनिन्, 'तर, अब सरकारले मजदुरी गर्न रोक लगाएपछि कसरी खाने ? स्थानीय सरकारलाई हाम्रो केही चासो नै छैन ।'

परिवार बिरामी भएको अवस्थामा आर्थिक अभाव झेलिरहेका ज्यालादारी मजदुरलाई औषधि उपचार गराउन निकै मुस्किल परेको छ । चुनावको बेला मध्यरातमा गाडीका गाडी लिएर नेताहरु घरमै आउने गरेपनि अहिले वास्तै नगरेको मर्चवारवासीको गुनासो छ ।

'छिमेकी मुलुक भारत सरकारले आफ्नो नागरिकको हेरचाह गरिरहेको छ तर नेपाल सरकार चुपचाप बसेको छ,' परिवारको भोको पेटबारे पीडा पोख्दै उनले भनिन्, 'सबैभन्दा राम्रो जहर खुवाएर मारिदिए, त्यही सन्तोष छ ।'
 
लकडाउनका कारण घरमा बसेका विपन्न वर्गलाई सरकारले समयमा राहत नपुर्‍याउँदा कतिले त दिनमा एक छाक अन्न खान छाडेका छन् । खानेले पनि आधा पेटमा खाइरहेका छन् । नुन र भात खाएर पनि जीवन कटाउनेहरु मर्चवारमा छन् ।
'पहिला जसरी दाल, भात र तरकारी खान्थ्यौँ, अहिले त्यसरी खान सकेका छैनौं,' मर्चवारी गाउँपालिका-५ का सुन्दर विश्वकर्माले भने, 'अहिले भोकले ज्यान बचाउनका लागि नुन र भात खाएर पनि बसिरहेका छौँ।'

ग्रामीण क्षेत्र मर्चवारमा अशिक्षित बढी छन् । स्थानीय सरकारले समयमा प्रयाप्त राहत नदिँदा त्यसको विरोध गरे 'पावर' मा रहेका जनप्रतिनिधिहरुले अनावश्यक रुपमा कुनै मुद्दा मामिलामा फसाइ दिने त्रासको मानसिकता समेत रहेको पाइएको छ । र, जनप्रतिनिधिसमक्ष राहत माग्न जाँदा बेइज्जत गरेर पठाउँदा स्थानीय राहत माग्ने इच्छा जाहेर गर्न सकेका छैनन् ।  जसकारण मर्चवार क्षेत्रका विपन्न परिवार घरमा खाद्यान्न नभएपनि जसो तसो नुन र भात खाएर भएपनि जीवन काटिरहेका छन् ।


प्रतिक्रिया दिनुहोस !

Unity

working together is no longer optional-it is a matter of compulsion

Annapurna Media Network has announced the Unity for Sustainability campaign which comes into force from January 1, 2022. The main aim of this campaign is to 'lead the climate change dialogue' working closely with all the stakeholders on sustainable development mode, particulary focusing on climate-change issues.