काठमाडौं : टिचिङ अस्पताल महाराजगन्ज । न्युरो मेडिसिन वार्डको वेड नं ४५ । दोलखाकी २१ वर्षीया सुस्मा श्रेष्ठ अचेत भएर निदारहेकी छन् । उनको लामो कपाल चिटिक्क बाटिएको छ । अनुहार उज्यालो देखिन्छ । निधारमा सानो टिका लगाएकी छन् । हेर्दा बोल्छिन् होला, गफ गर्छिन् होला जस्तो देखिने उनी नबोलेकै ६ महिना बढी भयो । उनी बस्न सक्दिनन् । घाँटीमा पाइप राखिएको छ । युरो, युरिन लगायतका धेरै समस्यासँग उनी लडिरहेकी छन् । कसैलाई थाहा छैन यो लडाइमा उनी हार्छिन् या जित्छिन् । ६ महिनाको दौडानमा उनी पाँचौ अस्पताल स्वरुप अघिल्लो महिना टिचिङ आइपुगिन् । २४ सै घण्टा उनको सेवामा खटिने उनका श्रीमानलाई उनी पहिलेकै अवस्थामा आइपुग्ने झिनो आशा मात्रै बाँकी छ ।
दोलखाकै स्थानीय अस्पतालमा ६ महिनाअघि सुत्केरी भएकी सुस्मा बच्चा जन्मनासाथ बिरामी परिन । बच्चा गाउँमै छ । प्रसुती गृह, किष्ट मेडिकल हुँदै उनलाई टिचिङ अस्पताल पुर्याइयो । उपचार राम्रै पाएकी छन् तैपनि स्वास्थ्यमा बिसको उन्नाइस परिवर्तन छैन । अस्पताल बाहिर लकडाउन छ । आवत जावत ठप्प प्राय छ । तर उनका श्रीमानलाई लकडाउनको प्रवाह नै छैन । कोरोना संक्रमणबारे हल्ला खल्ला सुने पनि खासै जानकारी छैन । उनलाई त श्रीमतीलाई बचाएर आमा बच्चालाई भेटाउन पाए हुन्थ्यो भन्ने छ ।
झापाकी अमृता खड्का पनि २५ दिनदेखि अस्पतालमै छिन् । उनका बुवा एक्कासी अचेत भएर लडे । हतार हतारमा टिचिङ पुर्याइयो । प्रेसरका रोगी उनका बुवा आइसियुमा उपचाररत छन् । अमृतासँगै उनकी आमा पनि छन् । घरिघरि डाक्टरहरुले बोलाइरहन्छन् । कहिले औषधी किन्न दौड्नुपर्छ त कहिले बिरामीलाई आवश्यक चिजबिज यसैले पनि उनीहरु टाढा बस्न मिल्दैन ।
वार्डको अगाडि रहेको कुर्सिमै रात काट्छन् आमाछोरी । आइसियुमा रहेका बिरामीको कुरुवा वार्डमा बस्न पाउँदैनन् त्यसैले वार्ड अगाडिको गल्ली नै उनीहरुको रात काट्ने ठाउँ भएको छ । सिन्धुलीबाट मृगौलाको डाइलाइसिस गराउन आएकी पार्वती हुन् या एक्कासी फेन्ट भएर ७ दिनदेखि होसमा नआएका बुढानिलकण्ठका साजन । या प्रेसरले ब्रेनमा हानेर प्यारलाइसिस भएर इमरजेन्सीमा आएका मकवानपुरका हेमबहादुर हु्न । अनेकौँ बिरामीसंगै कुरुवा पनि अस्पतालमै छन् । अस्पतालमा लकडाउन छैन । हरेक वार्डमा भरिभराउ बिरामी छन् । इमरजेन्सीमा त झन नयाँ बिरामीले बेड नै पाउँदैनन् । एकछिन कुर्सीमा बसिसकेपछि कोही बिरामी डिस्चार्ज भए वा वार्डमा सारियो भने मात्रै बेड मिल्छ ।
संसारभर कोरोनाको त्रास भैरहँदा यहाँका डाक्टर एप्रोन र मास्ककै भरमा रातदिन सेवा दिइरहेका छन् । उनीहरुलाई पनि कोरोना भाइरसको डर हुँदो हो । अन्य पेशामा लागेका जस्तो घरमा बस्न संभव नै छैन । नाम नबताउने शर्तमा एक डाक्टर भन्छन्, ‘अहिलेको महामारी नै यस्तो छ, हरेकले हरेकसँग संका गर्नुपर्ने ठाउँ छ । घरबाट निस्कने बेला बुवाआमाले मलिन मुख लाउँदै हेनुहुन्छ । साँझ फर्कंदा छोराछोरी र श्रीमती सशंकित नजरले घेर्छन् । ड्युटी इमर्जेन्सीमा पर्छ प्राय । यहाँ बिरामी आउने जाने भइरहन्छ । गाह्रो भएर आउने हुँदा तुरुन्तै उपचारमा लाग्नुपर्छ । कहाँ कता के हो सोध्नै पाइँदैन । घरमा गएर सामान्य खोकी लायो, ज्वरो आयो भने पनि कतै कोरोना पो हो कि भनेर डर लाग्छ ।'
कोरोना सन्त्रासले मुलुकमा लकडाउन भएको ४० औँ दिन पुगिसकेको छ । यसबीच अनेकौं कामदारले काम गुमाए, हजारौं मजदुरहरु हप्तौं हिँडेर घर गए । खाना र पैसाको अभावमा हजारौँ गरिवहरु छट्पटिएका छन् । धेरै बेसहारा बनेका छन् ।
चैत १० बाट देशभर लकडाउन भएलगतै शहरमा बस्ने धेरैले आफ्नो गाउँको यात्रा सुरु गरे । काम गर्ने अफिसमा पनि घरबाटै काम प्रणली लागु भएपछि म पनि पाल्पा पुगेँ । करिव दुई हप्ताअघि कान्छी बहिनीको आँखामा समस्या देखियो । अर्को दिन नै तानसेनमा रहेको पाल्पा लायन्स लाकौल आँखा अस्पताल पुगियो । अस्पतालको गेटबाटै छिर्ने दिएनन्। गेटमा बस्ने सेक्युरिटी दाइलाई बिरामी भित्र नपठाउने आदेश थियो क्यार उनले कसैगर्दा अस्पतालमा छिर्न दिएनन् । प्रेस कार्ड देखाएँ, समस्या सुनाएँ टसको मस भएनन् । केही सीप नलागेपछि त्यहीँ काम गर्ने चिनेको मान्छेलाई फोन लगाएपछि मात्रै अस्पताल छिर्न पाइयो । डा गौचनले आँखाको नसा सुन्निएको र छिटो उपचार नगरे आँखाको दृष्टि गुम्न सक्ने बताउँदै तत्कालै भैरहवा आँखा अस्पताल जाने सल्लाह दिइन् । अस्पतालले रिफर पेपर तयार गरिदियो ।
हताहतार घर आएर भैरहवा जाने निर्णय गर्यौं । चिनेजानेको गाडीले पासको समस्या देखाउँदै जान मानेनन् । लकडाउनले गर्दा एम्बुलेन्स पनि उपलब्ध भएन । गाडीको फर्कंदाको जिम्मा पनि हामीले नै लिन्छौँ भनेसी गाउँकै दाइले भैरहवा लगीदिने भए । संसारभर कोरोनाले आतंक फैलाइरहँदा भैरहवा जानु यसै पनि जोखिम थियो ।
भैरहवा गएर आँखाको नसा हेर्ने डाक्टरलाई भेट्न पठाएकी थिइन् डा गौचनले । करिव २ घण्टामा भैरहवा आँखा अस्पताल पुगियो । डा भेट्न त के गेटबाट भित्र पस्न पनि गाह्रो पर्यो हामीलाई । रिफर लेटर देखाएपछि इमरजेन्सीमा लगियो । गाउँबाट गएका हामीसँग मेडिकल मास्क थिएन । मास्कविना डाक्टरले जाँचै गरेनन् । नजिकै मेडिकलमा गएर कपडाको मास्क लगाएपछि सामान्य चेकजाच गरेपछि औषधी राखीदिए आँखामा र केहि खाने औषधी लेखिदिए । आवस्यक ल्याव परीक्षणको लागी भैरहवा मेडिकल कलेज पठाए ।
आँखा अस्पतालमा औषधी राखेपछि बहिनीको आँखामा झन समस्या भयो । उसले मोबाइलको किबोर्ड र एटिएमको कोडसमेत देख्न नसक्ने भइ । पछि बुझ्दा थाहा भयो आँखा नानी फुलाएर हेर्ने औषधीले दृष्टीमा केहिबेर समस्या पर्ने रहेछ । सरकारले अस्पताललाई पनि कोरोनाको जोखिम क्षेत्र मानेकाले मनभित्र भोल्टको डर उम्लिरहेको थियो । कोही नजिक पर्ना साथ अलि पर भाग्थेँ म । साच्ची मान्छेलाई बाँच्न कति धेरै रहर लाग्छ यस्तै परिस्थितिमा थाहा हुँदोरहेछ ।
रातको समय ओपीडि बन्द भएकाले इमजेन्सीमा भर्ना गरिदियो । सिनियर डाक्टर कोहि थिएनन् । तीनदिनसम्म आँखा अस्पताल र भैरहवा मेडिकल आउने जाने गर्यौं हामी । समस्या पटक्कै कम भएन । औषधीले साइड इफेक्ट गरेछ सायद बैनी झन आत्तिन थाली । भैरहवामै सिनियर डाक्टर भेट्न अनेक कोशिस गरियो तर संभव भएन ।
बिरामी भएसी कोरोना नै लाग्यो होला भनेर शंका गर्ने समय हो यो । कसैलाई केहि भन्न पनि डर लाग्ने । आफन्त छिमेकीलाई सुनाउदा परपर हुने । लकडाउनमा बिरामी हुनु भनेको अपराध नै गर्नु सरह रहेछ । एक त बजार पुरै ठप्प छ यताउता गर्न अटोसमेत नपाइने । हरेक मान्छेसँग शंका । भीडदेखेपछि कोरोना सर्छ भन्ने तनाव ।
घरपरिवारमा सल्लाह गरी काठमाडौं लैजाने निधो भयो । लकडाउनको बेलामा काठमाडौं आउनु चानचुने कुरा थिएन । सितिमिती एम्बुलेन्स काठमाडौं आउनै नमान्ने । निजी गाडी पास नभइ नजाने । बिरामी भन्नासाथ ७ पुस्ता खोतल्ने रहेछन् । हामीसँग अस्पतालको रिपोर्ट थियो, रिफर पेपर पनि थियो तर काठमाडौं आउन निकै सास्ती भयो । चिनेजानेका सबैलाई पास दिलाइदिन आग्रह गर्यौं, अफिसकै प्रदेश व्युरोमा समेत सहयोग मागियो । अहँ कसैको क्षमताले पास मिलेन ।
अन्तिममा रुपन्देहीका सिडियोलाई सम्पर्क गरी काठमाडौं बस्ने एक सहयोगीले मोबाइलमा अनलाइन पास पठाए । राती १२ बजे काठमाडौं पुग्यौं ।
काठमाडौं आउनु झन अफ्ठारो थियो । घरबेटीले किन आएको भनेर सोधिखोजी गर्ने । बिरामी भनौँ क्वारेन्टाइनमा पठाउलान भन्ने डर । बिरामीलाई कोठाबाट निकालेका घटना सुन्दै आएकी थिएँ मैले । यसैले पनि बढी डर लाग्यो । केहि असहजताका साथ टिचिङ पुगियो । भैरहवा मेडिकल कलेजमै तर्सिएको यो मन टिचिङको इमर्जेन्सी पुग्दा झनै आत्तियो । डाक्टरको निगरानीमा केहि दिन भर्ना भएर बस्नुपर्ने भयो । अस्पतालमा छौँ भनेर कसैलाई सुनाउन पनि नमिल्ने । आफन्तलाई बोलाउन पनि नहुने निकै पट्यारलाग्दो तरिकाले ४ दिन अस्पतालमै बस्यौँ । आश लागेका साथीहरु र आफन्तको व्यवहार देख्दा नमिठो लायो । डाक्टरले शंका गरेका सबै चेकजाच नर्मल देखिएपछि सामान्य औषधी लेखिदिए र हस्पिटलले डिस्चार्ज गरिदियो।
अस्पताल त अरु बेलामा पनि बसेकै हो । तर लकडाउनमा ४ दिने अस्पताल बसाइले धेरै कुरा सिकायो । अस्पताल बाहिर कोरोनाको त्रास फैलिरहेको बेलामा अस्पताल आउने बिरामी र कुरुवा भने निर्धक्क देखिन्थे । उनीहरुलाई लाग्दो हो बाँचियो भने त नाथे कोरोनालाई सजिलै जितौंला । डराएर पो के हुन्थ्यो र आफन्त आफ्नै अगाडि छट्पटिएको कसले हेर्न सक्ने ? यस्तो महामारीमा कर्तव्य सम्झेर अहोरात्र खट्ने स्वास्थ्यकर्मीको आत्मवलले हौसला थप्यो ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
