क्वारेन्टाइनमा बस्नेसँग अमानवीय व्यवहार : सडकमा चिया फालेर बिस्कुट
जेठ ४, २०७७ आइतबार १५:५७:०
महोत्तरी : क्वारेन्टाइनमा ११ जना बसेका छन् । स्वास्थ्यकर्मीले उनीहरुलाई तातो पानी खानुपर्छ भन्छन् । तर, उनीहरुले चिसो पानी पनि पाउँदैनन् । हातधुने साबुन र नुहाउने सावुन पनि व्यक्तिपिच्छे अलग छैन । क्वारेन्टाइनमा हात सफा गर्ने सेनिटाइजर छैन । महोत्तरीको बर्दिबास नगरपालिकाले बर्दिबास सेवा समितिको भवनमा संचालन गरेको क्वारेन्टाइनको अवस्था दयनीय छ ।
बाटोमा चियाको गिलास राखिदिन्छन्, बिस्कूट फालिदिन्छन् । चिया दिने मान्छे जान्छ अनि क्वारेन्टाइनमा बसेकाले टिपेर खान्छन्, यस्तो अमानीय दृष्य व्यवहार गरेको गुनासो क्वारेन्टाइनमा बसेकाको छ । पेट दुखेको ७२ घण्टामा बल्ल औषधी आउने गुनासो उनीहरुको छ । बर्दिबास नगरपालिका मेयर विदुरकुमार कार्की क्वारेन्टाइन व्यवस्थापनमा गम्भीर नबनेको त्यहाँ बसेका बताउँछन् । मेयर कार्की चार दिनदेखि क्वारेन्टाइनमा अवलोकन गर्न नगएको उनीहरुले बताए ।
क्वारेन्टाइनमा पिउने पानी छैन
‘दुई बोतल पानीमा खाना र खाजा खानुपर्छ । त्यो पनि चिसो पानी, धाराको,’क्वारेन्टाइनमा बसेका प्रमोदकुमार राउतले भने, ‘जारको पानी दिनुस्, तातो गर्ने व्यवस्था मिलाइदिनुस् भनेर मेयर साबलाई भनेको तीन दिन भयो । कुनै सुनवाइ भएन ।’ महोत्तरीको बर्दिबास-१३ बिजलपुरा भेडियाहीका प्रमोद १२ दिनदेखि क्वारेन्टाइनमा बसिरहेका छन् ।
भारतमा कमाउन गएका उनी भोकै भएपछि लुकेर सीमा पार गरी नेपाल पसेका थिए । उनी छठ पर्व मनाएर भारतको अम्दावाद कामको खोजमा गएका थिए । होटलमा उनी र उनका साथी लालबाबु राउतसँगै काम गर्थे । लकडाउन भयो । अब खुल्छ, तब खुल्छ भनेर कुर्दाकुर्दै ४५ दिन बित्यो । खुल्नुको साटो लकडाउन झनझन् थपिँदै गयो । भारत सरकारले ट्रेन कुदाउने निर्णय गर्यो । उनीहरु रेल चढेर त्यहाँबाट नेपाल फर्किए ।
‘ट्रेनले मुझप्परपुर झारिदियो । त्यहाँबाट हिँडेर बोर्डरमा आएँ । प्रहरीले नेपाल छिर्न दिएन । त्यसपछि भारततिर फर्किन खोजें’,उनले भने । भारतीय प्रहरीले भन्यो, ‘तिमीहरु यहाँ बस्न पाउँदैनौ, नेपाल जाओ ।’
‘हामीले भन्यौं, कसरी जाने बोर्डर बन्द छ । उनीहरुले चोर बाटो देखाइदिए । झिसमिसे बिहानीमा हामी लुकेर नेपाल छिर्यौं,’प्रमोदले भने ।
‘ढेड महिनासम्म भारतमै लकडाउनमा बसेँ । त्यहाँ काम बन्द भयो । हामी भोकै हुन थाल्यो । भोकै मर्ने भए आफ्नै देशमा मरौंला, झोला उतै फालिदिए । सिर्फ ज्यान लिएर नेपाल आएँ,’उनले सुनाए,‘भोकभोकै, अनिद्रो, हिँडेर गाउँमा आएँ । गाउँमा छिर्नै दिएनन् । त्यसपछि क्वारेन्टाइनमा ल्याएर राखिदिए ।’
‘हामी इमान्दारी साथले बसिरहेका छौं । हाम्रो दुःखेको मनमा सरकारले मलहम पट्टी गर्नु पर्ने हो । तर, पेटभरि पानी पनि खान दिएको छैन,’ उनले भने,‘ हामी क्वारेन्टाइनमा बसेको १२ दिन भयो । यतिका दिनमा मात्र २ दिन खाजा आयो । त्यो पनि भुजा, च्युरा—तरकारी, चाउमिन दिन्छ ।’ उनीहरुको करोना जाँचको गरिएको छैन ।
‘हामी इमान्दारी साथ क्वाइरेन्टाइनमा बसिरहेका छौं । हाम्रो इमान्दारीतामाथि सरकारले खेलवाड गरिरहेको छ,’ उनले भने,‘पेट दुःख्दा ७२ घण्टापछि औषधी ल्याएर दिन्छ । के हामी मान्छे होइनौं । योभन्दा हामीलाई घर पठादिनुस्, घरमै बसौंला ।’
‘भोकै भएपछि लुकेर नेपाल आएँ’
प्रमोद जस्तै भारतबाट पाँच दिन अघि महोत्तरीको बर्दिबास-९ पशुपतिनगरका ४५ वर्षीय विजय दास नेपाल आए । उनी पनि बर्दिबास नगरपालिकाको क्वारेन्टाइनमा बसेका छन् । ‘हामी होली सकेर कामको खोजीमा भारतको हरियाना गएका थियौं,’ विजयले भने,‘ गएको तीन दिन मात्र काम चल्यो । त्यसपछि लकडाउन भयो । कहिले भोकै त कहिले आधापेट नुन रोटी खाएर ४५ दिन कटायौं । ४६ दिनमा भारतले ट्रेनमा चढाएर सीमामा छोडिदियो ।’ एक धुर घडेरी नभएका उनले नकमाए परिवारको मुखमा माड नलाग्ने सुनाए ।
नेपाल कसरी छिर्नु भयो ? भन्ने प्रश्नमा उनले भने, ‘बोर्डरमा गयौं । भारतीय प्रहरीलाई हात जोडेर भन्यौं, हजुर हामी नेपालका छौं, हामीलाई नेपाल पुर्याइदिनुस् । यही राख्नु हुन्छ भने क्वारेन्टाइनमा राखिदिनुस् ।’ भारतीय प्रहरीले जवाफमा उनीहरुलाई भने,‘हामी यहाँ राख्दैनौं पनि, पुर्याउँदैनौं पनि । जताबाट मन लाग्छ उताबाट जाऊ ।’
भारत सरकारले नराख्ने र नेपाल सरकारले देश पस्न नदिने भएपछि विजय बडो समस्यामा परे । त्यसपछि उनी सीमा क्षेत्रको नजिकैको नेपाली गाउँ आए । भोकै प्यासै रहेका उनको टोलीलाई नेपालीले खाना दिए । साँझ ६ बजेतिर आफ्नै देश नेपाल पसे विजय उनका साथी रामकुमार र श्याक यादव । उनीहरु पक्की घर बनाउन सिपालु छन्, त्यही काम गर्न होली सकेर हरियाना गएका थिए ।
पाँच दिनदेखि क्वारेन्टाइनमा बसिरहेका विजयले हात जोडेर अन्नपूर्णकर्मीसँग दुःख पोख्दै भने, ‘खाना त जसोतसो पाइन्छ । पिउने पानीको ठूलो समस्या छ । बसेका घर जस्तापताले छाएको छ । घाम लागे धेरै गर्मी हुन्छ । पंखा छैन । पंखा नभएर घरभित्र सुत्नबस्न पनि अप्ठयारो भइराखेको छ। पानी पर्यो भने जाडो लाग्छ, न्यायो ओड्ने छैन।'
‘हामीलाई यहाँ घृणा गरिन्छ’
‘एघार जना बसेको क्वाइरेन्टानमा दुई वटा बाल्टिन छ । हात सफा पर्ने सेनिटाइजर छैन । प्रहरी पनि साँझ ६ बजे आउँछन्, बिहान गइहाल्छन् । शरीरको केही हेरचाह छैन । मान्छे हालेको हालै छ, दवाइ छर्दैन,’ त्यहाँ बसेकी महोत्तरीको हात्तिलेट खजुरियाँकी शान्ति विश्वकर्माले भनिन् ।
चुलाई दास चौधरी महोत्तरीको बर्दिबासमा कवाडीको काम गर्थे । लकडाउन भयो । ढेड महिना उनी बर्दिबासमै बसे । पैदल उनी आफ्नो घर उदयपुर पुगे । त्यहाँ पनि कसैले घरमा पस्नै दिएनन् । हिँडेर फेरि उनी बर्दिबास फिर्ता भए । बर्दिबास नगरपालिका वडा नम्बर-१ का वडा अध्यक्ष चुडामणी पोखरेलले क्वारेन्टाइनमा ल्याएर राखिदिए । उनी क्वारेन्टाइनमा बसेको २१ दिन भयो । उनको कोरोनाको चेकजाँच अहिलेसम्म भएको छैन । ‘हामीलाई यहाँ घृणा गरिन्छ,’ उनले भने, ‘बाटोमै चिया राखिदिन्छन्, बिस्कुट फालिदिन्छन् । अनि उठाएर खान्छौं । ’
क्वारेन्टाइन व्यवस्थान गर्छौं : मेयर कार्की
यता बर्दिबास नगरपालिकाका मेयर विदुरकुमार कार्कीले क्वारेन्टाइनको व्यवस्थान राम्रोसँग नभएको स्वीकार गरेका छन् । ‘त्यहाँबाट अर्को ठाउँमा क्वारेन्टाइन सार्ने तयारी गरेका छु । व्यवस्थापन राम्रो भएको छैन । आफ्नै मेसमा खाना बनाएर खुवाउने व्यवस्था मिलाउँछु,’ उनले भने,‘आखिर नगरपालिकाको खर्च भएकै छ, मान्छेले दुःख पाएको स्वीकार गर्न सकिंदैन । चिया बिस्कुट सडकमा फालेर दिनु जस्तो हर्कत मेरै आँखा अगाडि पनि भएको छ । त्यो क्षम्य छैन ।’ क्वारेन्टाइनमा बसेकाको परीक्षणको तयारी भइरहेको उनले बताए ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
