दादुरा रुबेलाविरुद्धको खोप दुई महिनापछि सुचारु
बेनी : विश्वब्यापी महामारीको रुपमा फैलिएको कोरोना (भाइरस)को त्रास र रोकथामका लागि गरिएको लकडाउनका कारण म्याग्दीमा स्थगित भएको दादुरा रुबेला रोगविरुद्धको खोप अभियान सुरु भएको छ ।
चैत १० गतेदेखि सुरु भएको अभियान सरकारले लकडाउन घोषणा गरेपछि स्थगित भएको थियो । धवलागिरी, मालिका र मंगला गाउँपालिकामा लकडाउनकै बीच बालबालिकालाई दादुरा रुबेला रोगविरुद्धको खोप लगाइएको थियो ।
रघुगंगा र अन्नपूर्ण गाउँपालिकामा शुक्रबारदेखि सुचारु भएको खोप अभियान बेनी नगरपालिकामा शनिबारदेखि सुरु भएको स्वास्थ्य कार्यालय म्याग्दीका प्रमुख एकनारायण लम्सालले बताए । ‘स्वास्थ्य सेवा विभागका निर्देशनका अनुसार कोभिड–१९ जिल्ला कमाण्ड पोष्ट र स्थानीय तहहरुसँग समन्वय गरेर अभियान सञ्चालन भएको छ,’ उनले भने, ‘जेठ २१ गते भित्रै लक्षित सबै बालबालिकालाई खोप लगाइने लक्ष्य छ ।’
२०७६ चैत १० देखि २९ गतेसम्म म्याग्दीमा दादुरा–रुवेला रोगविरुद्ध खोप अभियान सञ्चालन गर्न बनाइएको समयतालिका लकडाउन सुरु भएपछि प्रभावित भएको छ । अन्य खोप सेवा भने एक महिना अघिदेखि नै सुचारु भएका छन् ।
नौ महिना देखि ५ वर्षसम्मका नौ हजार ३५२ जना बालबालिकालाई सो रोगविरुद्ध खोप दिने लक्ष्य राखिएको स्वास्थ्य कार्यालयले जनाएको छ । जिल्लाभर खोप अभियानमा ३६५ वटा खोप केन्द्रमा ७४० जना खोपकर्ता परिचालन भएका छन् ।
दादुरा रुवेला रोगविरुद्ध खोपको पहुँच देशभरमा ९५ प्रतिशतभन्दा माथि भएको सुनिश्चित हुनुपर्ने साथै अभियानको अवसरमा नियमित खोपको समेत सुदृढीकरण गर्ने लक्ष्य रहेको छ ।
नेपाल जनसाङ्ख्यिक तथा स्वास्थ्य सर्वेक्षण २०१६ का अनुसार देशका २१ प्रतिशत बालबालिका अझै पनि पूर्ण खोपबाट बञ्चित रहेको र एक प्रतिशत बालबालिकामामा खोप पुग्न नसकेको (शून्य डोज) सकेको छैन ।
नेपालमा वि.सं. २०३४ मा विफर उन्मूलनपछि खोप थपिंदै जाने क्रममा हाल ११ वटा खोप सञ्चालनमा रहेको छ । बाल मृत्युको कारणमध्ये दादुरासमेत एक भएकाले यसबाट बालबालिकालाई बचाउन सरकारले उच्च प्राथमिकता साथ खोप कार्यक्रम सञ्चालन गर्दै आएको छ । स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालयको प्राथमिकता कार्यक्रमभित्र खोप कार्यक्रम रहेको छ ।
सन् २०२३ भित्रमा नेपालबाट दादुरा–रुवेला निवारणको राष्ट्रिय प्रतिबद्धता रहेकाले अभियानको रूपमा खोप कार्यक्रम सुरु गर्न लागिएको हो । देशका केही प्रदेशमा भने अभियान सम्पन्न भइसकेको छ । वि.सं २०७२ मा म्याग्दी र २०७५ भदौमा गण्डकी प्रदेशलाई पूर्ण खोप सुनिश्चित प्रदेश घोषणा गरिएको थियो ।
बेनीमा बालबालिकालाई दादुरा–रुबेला रोगविरुद्धको खोप लगाउँदै स्वास्थ्यकर्मी । तस्बिर : सन्तोष गौतम।