बाजुरामा ५९ हजार बढी बालबालिकालाई टाइफाइडविरुद्धको खोप लगाइँदै

बाजुरा : बाजुरामा आइतबारबाट बालबालिकालाई टाइफाइडविरुद्धको (कन्ज्युगेट भ्याक्सिन) खोप लगाउन सुरु गरिएको छ । देशभर चैत २५ देखि वैशाख १८ गतेसम्म ( २४ दिन) खोप अभियान सञ्चालन गर्ने तयारी अनुसार बाजुरामा वैशाख ४ गते अर्थात् आइतबारदेखि  बैशाख ८ गतेसम्म खोप अभियान सुरु गरिएको स्वास्थ्य कार्यलय बाजुराका प्रमुख दायकृष्ण पन्तले बताए ।

जिल्लामा १५ महिनादेखि १५ वर्षसम्मका ५९ हजार ३८ जना बालबालिकालाई खोप लगाउन सुरु गरिएको हो। टाइफाइडविरुद्धको खोप नेपालमा पहिलो पटक बालबालिकालाई दिनसुरु गरिएको हो । अभियानपछि नियमित खोपका रुपमा १५ महिना पुगेका बालबालिका लागि प्रयोग गरिने स्वास्थ्य कार्यालय बाजुराका सूचना अधिकारी महेश चन्दले बताए ।

यो सँगै नेपालमा बालबालिकालाई दिइने नियमित खोपको संख्या १३ पुग्नेछ । खोप केन्द्र स्वास्थ्य केन्द्र र विद्यालयमा राखिएको छ । जिल्लाका ३ सय ४८ ठाउँमा रहेका खोप केन्द्रमा ३ सय ४८ स्वास्थ्यकर्मी र ६ सय ७६ स्वयसेवक परिचालन भएको सूचना अधिकारी चन्दले बताए ।

परिवार कल्याण महाशाखाका अनुसार विगत ५ वर्षको तथ्यांक अनुसार नेपालमा बर्सेनि औसत ४ लाख ५० हजार जनामा टाइफाइड पुष्टि भएको पाइएको छ । विगत ३ वर्षको तथ्यांक अनुसार पानी तथा खानाजन्य संक्रामक रोगमध्ये तेस्रो र अस्पताल भर्ना हुने कारणमध्ये टाइफाइड रोग चौथोमा पर्ने देखिएको छ ।

पछिल्लो अध्ययन अनुसार नेपालमा ८२ हजार ४ सय ४९ टाइफाइडका बिरामी रहेको अनुमान गरिएको छ । टाइफाइड रोगको संक्रमण सबै उमेरका व्यक्तिलाई हुन्छ। संक्रमित हुनेमध्ये ६० प्रतिशत १५ वर्षमुनिका बालबालिकामा रहेको बाल स्वास्थ्य तथा खोप शाखाले जनाएको छ ।

राष्ट्रिय खोप सल्लाहकार समितिले १४ अगष्ट, २०२० मा टाइफाइड खोपलाई राष्ट्रिय खोप कार्यक्रममा समावेश गर्न सिफारिस गरेको थियो । विश्व स्वास्थ्य संगठनले टाइफाइड खोपलाई नेपालसहित सबै टाइफाइड प्रभावित देशहरूमा प्रयोगको लागि सिफारिस गरेको छ । यो खोप अभियानसँगै टाइफाइड खोपको सुरुवात गर्ने नेपाल दक्षिण एसियामै पहिलो राष्ट्र नेपाल हो ।

टाइफाइड साल्मोनेला टाइफीको संक्रमणबाट हुने गम्भीर रोग हो । जुन ढल वा संक्रमित व्यक्तिको दिसामा पाइने टाइफाइड रोगको जीवाणु स्वस्थ व्यक्तिमा दूषित खाना वा पानीको माध्यमबाट सर्दछ । यो रोग लागेमा उच्च ज्वरो आउने, टाउको दुख्ने, जिउ दुख्ने, पसिना आउने, पखाला लाग्ने र बान्ता हुने हुन्छ । सरकारले देश भरका १५ महिना देखि १५ वर्षमुनिका झण्डै ७५ लाख बालबालिका लागि खोप दिने लक्ष्य राखेको छ ।

टाइफाइड खोप लगाएपछि अन्य खोपहरुमा जस्तै केही सामान्य (सुइ लगाएको ठाउँमा रातो हुने, सुन्निने र दुख्ने, हल्का ज्वरो आउने, टाउको दुख्ने, हात गोडा तथा जोर्नी दुख्ने आदि) असर हुनसक्छन् र यस्ता सामान्य असरहरु विस्तारै आफैं ठीक भएर जान्छन् । खोप लगाएपछि यस्ता लक्षणबाहेक अन्य स्वास्थ्य जटिलता देखा परेमा तुरुन्त नजिकको स्वास्थ्य संस्थामा सम्पर्क राख्नु पर्ने स्वास्थ्य कार्यलय बाजुराले जनाएको छ ।

यो खोप विगतमा कुनै खोप लिँदा प्रकारको प्रतिक्रिया देखा परेको वा कुनै खाना वा अन्य वस्तुबाट कडा एलर्जी भएको भए, एड्सको लक्षण देखा परेको अवस्थामा दिनुहुँदैन । साथै उच्च ज्वरो आएको वा सिकिस्त बिरामी भएको अवस्थामा दिनुहुँदैन, तर बिरामी ठीक भइसकेपछि यो खोप लिन सकिन्छ ।

तर, साधारण बिरामी भएको अवस्था जस्तै, हल्का ज्वरो आएको, रुघाखोकी लागेको, कुपोषण भएको अवस्थामा यो खोप लगाउन सकिने स्वास्थ्यकर्मीले बताएका छन् ।