काठमाडौं-८ मा पर्यटनमन्त्री र एमालेका राजवैद्यलाई सुमन सायमीको टक्कर !
काठमाडौं: काठमाडौं निर्वाचन क्षेत्र नम्बर ८ मा चुनावी माहौल दैनिक तातिंदै छ । यो निर्वाचन क्षेत्रमा सत्ता गठबन्धनको तर्फबाट नेकपा एकीकृत समाजवादीका जीवनराम श्रेष्ठ, एमालेका शिवसुन्दर राजवैद्य र हाम्रो नेपाली पार्टीका सुमन सायमीबीच कडा टक्कर हुने अनुमान गरिएको छ ।
यो निर्वाचन क्षेत्रमा २८ जनाको उम्मेदवारी परेको छ । जसमध्ये १३ जना स्वतन्त्र उम्मेदवार छन् ।
यो क्षेत्रमा सत्ता गठबन्धनको तर्फबाट नेकपा एकीकृत समाजवादीका श्रेष्ठ, एमालेका राजवैद्य, हाम्रो नेपाली पार्टीका सुमन सायमी, जसपाका मनोजकुमार खड्गी, राप्रपाका प्रकाश रिमाल तीव्र प्रतिस्पर्धासहित चुनावी मैदानमा छन् ।
२०७४ सालको निर्वाचनमा श्रेष्ठनै विजयी भएका थिए । १३ हजार ३९७ मत ल्याएर श्रेष्ठ विजयी हुँदा कांग्रेसका नवीन्द्रराज जोशीले १२ हजार ९५३ मत ल्याएका थिए । यी दुईबीचको मतान्तर ४४४ थियो । जोशीको निधन भइसकेको छ । २०७० सालको संविधानसभा निर्वाचनमा भने श्रेष्ठलाई जोशीले पराजित गरेका थिए ।
तेस्रो विवेकशील साझा पार्टीका पुकार बम बनेका थिए । बमले ४ हजार ११४ मत ल्याएका थिए । बमले यो पटकको निर्वाचनमा काठमाडौं निर्वाचन क्षेत्र नम्बर १ बाट उम्मेदवारी दिएका छन् । गत प्रतिनिधि सभा निर्वाचनमा ३३ हजार ७१ मत खसेको थियो ।
यो निर्वाचनमा काठमाडौं-८बाट प्रतिस्पर्धामा उत्रिएका वर्तमान सरकारका मन्त्रीसमेत रहेका श्रेष्ठ युवाअवस्थादेखि नै राजनीतिमा सक्रिय छन् । स्वयम्भुमा जन्मिएका उनी वडाध्यक्ष, संघीय सांसद हुँदै पर्यटन मन्त्री बनेका छन् । २०४२ मा तत्कालीन नेकपा(माले) को वडा सचिवबाट राजनीतिमा प्रवेश गरेका उनले तत्कालीन एमालेका विभिन्न कमिटीमा रहेर काम गरेका थिए । एमालेको भातृसंगठन युवा संघमा उनी उपाध्यक्ष पनि भए ।
एमालेको आठौं र नवौं महाधिवेशनबाट केन्द्रीय कमिटीमा रहेर आफ्नो राजनीतिलाई अघि बढाएका श्रेष्ठ २०७८ मा एमाले विभाजन हुँदा माधवकुमार नेपाल नेतृत्वको एकीकृत समाजवादीतर्फ लागे । उनी अहिले एकीकृत समाजवादीका केन्द्रीय सचिव हुन् । उनी २०४९ सालको स्थानीय निकाय निर्वाचनमा काठमाडौं महानगरपालिका वडा नम्बर १५ मा वडाध्यक्षमा निर्वाचित भएर काम गरेका थिए ।
श्रेष्ठले तत्कालीन खेलकुदमन्त्री विष्णु पौडेलको पालामा राष्ट्रिय खेलकुद परिषद्को सदस्यसचिवको नियुक्ति पाएका थिए । श्रेष्ठ २०७६ मा नेपाल ओलम्पिक कमिटीको अध्यक्ष बनेका थिए । त्यसअघि ओलम्पिक कमिटीको दुई कार्यकाल महासचिवको रुपमा काम गरेका थिए ।
पार्टी राजनीति र खेलकुदसँगै उनी स्वास्थ्य क्षेत्रमा पनि संलग्न छन् । उनी हाल सामुदायिक स्वास्थ्य सेवा परिषदको संरक्षकका रुपमा छन् ।
यो क्षेत्रमा सायमी पनि कडा प्रतिस्पर्धीका रुपमा चिनिएका छन् । सायमी उपत्यकाव्यापी सडक विस्तार पीडित संघर्ष समितिको अध्यक्ष हुन । साथै उपत्यका सरोकार मञ्चक अध्यक्षमा सायमी नै छन् । एक दशकदेखि काठमाडौंमा देखिएका समस्यालाई हल गर्न अभियन्ताका रुपमा सामयी खट्दै आएका छन् । उनी काठमाडौं महानगरपालिकाको मेयरमा स्वतन्त्र उम्मेदवार बनेर प्रतिस्पर्धा गरे पनि अर्का स्वतन्त्र उम्मेदवार बालेन्द्र साहसँग पराजित भएका थिए ।
सायमीले सांस्कृतिक सम्पदा संरक्षणमा निरन्तर आवाज उठाउँदै आएका छन् । स्थानीय तह निर्वाचन पछि सायमी स्वतन्त्र अभियानमा सक्रिय छन् ।
६५ वर्षका शिवसुन्दर राजवैद्य एमालेका पुराना नेता हुन् । राजवैद्य २०३६ सालदेखि राजनीतिमा छन् । नेकपा माले निकटको नेपाल स्वतन्त्र मजदुर युनियनबाट राजनीतिमा जोडिएका वैद्यले काठमाडौं जिल्ला समन्वय समितिको प्रमुख भएर काम गरेको अनुभव छ । मतदातासँग नजिक भएको दावी गर्ने उनले विकास निर्माणका काममा जनतासँगै रहेकाले काठमाडौं-८ का मतदाताको मत आफूलाई आउनेमा दावी गरे।
यस्तो छ काठमाडौं-८ को अंकगणीत
काठमाडौं-८ मा अहिले ५३ हजार १०६ मतदाता छन् । २०७४ सालको निर्वाचनमा ५० हजार ८८ मतदाता रहेको यो क्षेत्रमा अहिले ३ हजार १८ मतदाता थपिएको निर्वाचन आयोगको अद्यावधिक तथ्यांकले देखाउँछ । नयाँ मतदाता अधिकांश २१ देखि ४५ वर्ष उमेर समूहका छन् ।
यो निर्वाचन क्षेत्रमा काठमाडौं महानगरको वडा नम्बर १३, १५, १९, २०,२३ र २४ पर्छन् । कालीमाटी, डल्लु, भीमसेनस्थान, मखनजस्ता बढी जनघनत्वका ठाउँ यही क्षेत्रमा पर्छन् । त्यस्तै, नागार्जुन नगरपालिकाको वडा नम्बर ४ र ५ यही क्षेत्रमा छन् ।
गत स्थानीय तहको निर्वाचनलाई नियाल्दा अधिकांश वडामा कांग्रेसले जितेको छ ।
स्थानीय तहको निर्वाचनमा वडाध्यक्षले प्राप्त गरेको मतलाई आधार मान्दा काठमाडौं महानगरको १९, २०, नागार्जुन नगरपालिकाको ४ नम्बर वडा कांग्रेसले जितेको छ । काठमाडौं महानगरको वडा नम्बर १३ र २३ मा एमालेले जितेको थियो ।
काठमाडौं महानगरको १५ नम्बर वडा नेकपा एकीकृत समाजवादी, नागार्जुनको ५ नम्बर वडा राप्रपा विजयी भएको थियो ।
यो मत हेर्दा काठमाडौं-८ मा कांग्रेसको मत पहिलो छ । कांग्रेसले ११ हजार ७९६ मत ल्याएको छ। त्यस्तै एमालेले ९ हजार २५३, राप्रपाले ५ हजार १४२, राप्रपाले ३ हजार १९९, माओवादी केन्द्रले १४२ मत ल्याएको थियो । यो क्षेत्रमा स्वतन्त्र उम्मेदवारको पनि बलियो उपस्थिति देखिएको छ । यो क्षेत्रमा पर्ने काठमाडौंका विभिन्न ६ वटा वडाबाट बालेन्द्र शाहले ६ हजार १४५ मत प्राप्त गरेका थिए ।