मन्दिरमा दलितलाई निधेष, प्रहरीमा उजुरी
बाजुरा : सदरमुकाम मार्तडीमा रहेको बडिमालिका मन्दिरमा पूजा गर्न गएका दलित समुदायमाथि पुजारीले जातीय विभेद गरेको आरोपमा जिल्ला प्रहरी कार्यालयमा निवेदन परेको छ। श्रीकृष्ण जन्माष्टमीको दिन लाग्ने पूजामा सहभागी हुन गएका दलित समुदायका युवतीको हातको पूजा सामग्रीसहितको थाली मन्दिरका पुजारी दलबहादुर रावलले बाहिर फालिदिएर टीका लगाउन अस्वीकार गरेको पीडित युवती संगीता विकले बताइन्।
जन्माष्टमीको दिनको पूजाका लागि गैरदलित र दलित दुवै समुदायका व्यक्तिहरू बिहानैदेखि मन्दिरमा लाइन लागेका थिए। संगीतासहितको टोली बिहान साढे ८ बजे मन्दिर पुगेको थियो। साढे ९ बजेतिर दलित समुदायका युवतीहरू मन्दिरको ढोकामा पुगेका थिए। तर, कथित तल्लो जातका मान्छेहरू पनि आउन हुन्छ ? भन्दै पुजारीले बाहिर जान निर्देशन दिएका थिए। त्यसैकारण मूल मन्दिरको टीका ग्रहण नै नगरी घर फर्किनु परेको उनीहरूको दुखेसो छ।
‘तिमीहरूले आफ्नो जात थाहा पाउनुपर्ने हो। यहाँँ आउनै नहुने हो, किन आएको ?, अहिले नै गइहाल भन्दै विभेद गरेपछि आफूहरू केही नभनी फर्किएको दुखेसो उनीहरूको छ। बडिमालिका मन्दिरको पूजाआजका क्रममा दलित समुदायमाथि पटक–पटक विभेद हुने गरेको छ। केही महिनाअगाडि ब्राह्मणले मन्दिरको ढोका नै बन्द गरेर गएपछि एक जोडी (दलित समुदाय) ले विवाहसमेत गर्न नपाएको उजुरी परेको थियो।
११ वर्ष पहिला पनि संगीता विकसहित चार जनामाथि मन्दिर प्रवेश गर्न खोजेको भन्दै आक्रमण भएको थियो। दसैंंको मेलामा मन्दिरभित्र प्रवेश गरेको भन्दै पुजारी पक्षका स्थानीयले कुटपिट गरेपछि धनगढी गएर उपचार गराउनु परेको विगत सम्झिन्छिन्, संगीता। उतिबेलाकै जस्तो कुटपिट हुने हो भन्ने डरले यसपटक केही प्रतिवाद नगरेको उनले बताइन्।
मन्दिर व्यवस्थापन समितिले कुनै प्रकारको विभेद नगर्ने र सबैलाई सहज पूजापाठको अवसर दिने निर्णय गरेको अध्यक्ष करे रावलले बताए।
८ नम्बर वडाका वडा सदस्यसमेत रहेका रावलले विभेद नै गरिएको जानकारी नभएको र गरिएको भए आवश्यक छानबिनसहित पीडित पक्षको मागअनुसारको प्रक्रिया अघि बढाउन सहजीकरण गर्ने बताए।
बडिमालिका–८ का वडाध्यक्ष चन्द्र थापाले पनि घटनाबारे जानकारी नभएको बताए। नगर प्रमुख अमर खड्काले मन्दिरमा विभेद गरिएको घटना सत्य भए कानुनी उपचार खोज्नुपर्ने बताए। बडिमालिका मन्दिरमा एकपछि अर्को विभेदका घटना हुनु दुःखद्भन्दै खड्काले प्रहरीमार्फत कानुनी कारबाही अघि बढाउनुपर्ने बताए।
जिल्ला प्रहरी कार्यालयका प्रहरी नायब उपरीक्षक कवीन्द्र बोहराले पीडित पक्षले निवेदन दिएको र दर्ता गरी आरोपितलाई गिरफ्तारका लागि टोली पठाउँदा पुजारी बिहानै लेकतिर गएको सूचना आएको बताए। निवेदनका आधारमा पुजारीलाई बोलाइसकिएको र घटना वास्तविक भए कानुनी प्रक्रिया अघि बढाउने उनले बताए।
जातीय विभेद गर्ने मन्दिरका पुजारीविरुद्ध मुलुकी अपराध संहिता ऐनको परिच्छेद १० को दफा १६० अन्तर्गत भेदभावविरुद्धको कसुर सजाय ऐनलाई आधार मानेर निवेदन दिएको झरना विकले बताएकी छन्। बडिमालिका मन्दिरमा जहिल्यै पनि विभेद हुने र मिलापत्रमै टुंगिने गरिएकोप्रति सचेत हुनुपर्ने विकको भनाइ छ।