काम नगर्ने ठेकेदारलाई प्रशासन कार्यालयमा उभ्याएर 'केरकार'
गोरखा : जिम्मा लिएको काम लामो समयसम्म अलपत्र पार्ने ठेकदारलाई पालुङ्टारका स्थानीयबासीले प्रशासन कार्यालयमा ठड्याएर केरकार गरेका छन् । प्याउदीखोला खत्रीटार पौवाटार हुँदै कालामाटा राधाकृष्णचोक जोड्ने सडक स्तरोन्नतिको जिम्मा लिएर काम नगर्ने अमर कन्स्ट्रक्शनका प्रतिनिधिलाई जिल्ला प्रशासन कार्यालय गोरखामा ठड्याएर स्थानीयबासीले झाँको झारेका हुन् ।
दुई वर्षभित्र सम्पन्न गर्नेगरी जिम्मा लिएको काम पाँच वर्ष वितिसक्दा पनि सम्पन्न नगरेको भन्दै पालुङ्टार नगरपालिका वडा नं ५, ६ र ७ का स्थानीयबासीहरुले निर्माण कम्पनीका प्रतिनिधि शिव चौलागाईँलाई काम गर्न प्रतिवद्ध गराएका हुन् ।
गण्डकी प्रदेशका पूर्वमन्त्री हरिशरण आचार्य, वडा नं. ६ का पूर्ववडाअध्यक्ष गोविन्द बराकोटीको नेतृत्वमा आएका स्थानीयहरुले काम अलपत्र पारेको,कामदारलाई भुक्तानी नदिएको भन्दै निर्माण कम्पनीप्रति आक्रोश पोखेका थिए । साथै गरेको काम पनि गुणस्तरहिन नभएको आरोप लगाएका थिए ।
सो सडक स्तरोन्नतिको ठेक्का पारेको मुख्य कम्पनी अमर कन्स्ट्रक्शनसंग ज्ञानेश निर्माण सेवाका प्रोप्राईटर चौलागाईले २३ करोडमा जिम्मा लिएका थिए । पूर्वाधार कार्यालयमार्फत कार्यान्वयन गर्ने सो योजना गण्डकी प्रदेश सरकारबाट प्राप्त कार्यक्रम हो ।
दुईवर्षभित्र निर्माण सम्पन्न गर्न सो कम्पनीले कार्यालयसंग २०७६ सालमा ठेक्का सम्झौता गरेको थियो । तर पाँच वर्ष बित्दासम्म ५६ प्रतिशत मात्र भौतिक प्रगति भएको पूर्वाधार विकास कार्यालय गोरखाले जनाएको छ । आयोजनाको दुई पटकसम्म म्याद थप हुँदा प्रगति भने जम्मा ५६ प्रतिशत मात्र सम्पन्न भएको कार्यालयले जनाएको छ ।
‘१० किलोमिटर सडक कालोपत्रे गर्नुपर्नेमा ७ किलोमिटरसम्म बेस ओछ्याउने काम बाँकी छ’, पूर्व वडाअध्यक्ष बराकोटीले भने, ‘पुलको स्ल्याब, नाला निर्माण, सडक पिचको काम लगायतका कामहरु भएकै छैनन् । काम सक्नु त परको कुरा, गरेको काम पनि भत्किदै गएका छन् । पर्खाल र नालाहरु भत्किसके ।’
गुणस्तरहीन काम गरेको भनेर पूर्वाधार कार्यालयलाई जानकारी गराउँदा गराउँदै पनि वास्ता नगरेको उनले गुनासो गरे । ‘यो आयोजनाका लागि भनेर चलेको क्रसरबाट तनहूँतिर सामान गएको गयै छ । हामीले पूर्वाधार कार्यालयलाई पनि भनेका छौँ,प्रहरीलाई पनि भनेका छौँ,तर कसैले वास्ता गर्दैनन् । गिटी बालुवा ह्वार्रह्वारी बाहिर गएको गयै छ’,बराकोटीले भने,‘२० जना,२५ जना काम गर्न आउँछन् । १०, १५ दिन काम गर्छन् । तर कम्पनीले सामान पनि दिँदैन,पैसा पनि दिँदैन, रासन पनि दिँदैन । अनि रुँदै जान्छन् ।’
ठेकेदार कम्पनीलाई सडक निर्माणमा आवश्यक पर्ने नदीजन्य सामाग्री स्थानीयहरुको पहलमा पालुङटार नगरपालिका वडा नं ७ अबन्डाबाट उपलब्ध गराइएको छ । तर, ठेकेदारलाई उपलब्ध गराइएको नदीजन्य सामाग्री सो सडक निर्माणमा नभई अन्यन्त्र लगेर बेचिने गरेको आरोप पूर्वमन्त्री हरिशरण आचार्यको छ ।
‘साँढे दुई वर्षभित्र गर्नुपर्ने कालोपत्रेको काम करिब पाँच वर्ष पुगिसक्यो । दोब्बर समय थप हुँदा पनि आधा पनि काम नगर्ने तपाई कस्तो ठेकेदार हो ?’,उनले भने,‘राम्रो काम गरेको भए फूलको माला लगाएर घुमाउने भन्ने थियो,अब जुत्ताको माला लगाएर घुमाउनु पर्ने भएको छ । चार पटकसम्म मिटिङ भएको छ । प्रतिवद्धता व्यक्त गरेको गर्यै गर्ने, काम नगर्ने भएको छ ।’
केही दिन काम गरे जस्तो गरी बिल भुक्तानी गरेर लाने,भुक्तानी गरेको भोलिपल्टदेखि कामदार फिर्ता गरेर लैजाने गरेको उनले बताए । साथै उनले काम गर्न सजिलो होस् भनेर अवन्डाबाट बालुवा, गिटी, ढुङगा झिक्न दिएको तर यता रोड बनाउन दैनिक १, २ ट्रिप माल ल्यायो भने १०, १२ ट्रिप चाँहि बाहिर बेच्ने गरेको आरोप लगाए ।
ठेकेदार चौलागाईका कामदारका नाइके मकवानपुर उपमहानगरपालिका १२ का आईतमान घलानले ठेकेदारबाट भुक्तानी नपाउँदा समस्या भएको पीडा पोखेका छन् । मकवानपुरबाट आफ्नो छरछिमेकका २५ जनाको जिम्मा लिएर आयोजनामा काम गर्न आएको तर,आफूले लगायत २५ जनाले काम गरेको करिब १७ लाख रुपैयाँ रकम ठेकेदारले भुक्तानी नदिएको घलानले गुनासो गरे ।
घलान दम्पती अहिले पौवाटारको स्कुलमा जसो तसो जिविका चलाई रहेका छन् । उनीहरुलाई काम गरेका कामदारले पैसा मागेर धम्की दिँदै आएका छन् । पैसा तिर्न नसकेकै कारण बिगत एक वर्षदेखि गाउँ फर्कन नसकेको घलानको पीडा छ । ‘उता कामदार छिमेकीहरु घर घेरेर बसेका छन् । यता ठेकेदारले पैसा दिएको छैन । दशै, तिहार, माघेसंक्रान्ति मान्न घर जान पनि पाइएको छैन ।’
कामदारहरुको अगाडि आफु दोषी बन्नु परेको उनले बताए । ‘अरुको अगाडि त मै नराम्रो छु । पैसा दे नत्र मार्छु भन्छन्,त्यसैले बुढाबुढी र म यतै बसेका छौँ ,'उनले भने।’ उनी ठेकेदारले पैसा नदिएकै कारण लुकी लुकी बस्नु परेको बताउँछन् ।
यता ठेकेदार शिव चौलागाईले भने कोरोनाका कारण काम समयमा नसकिएको दाबी गरेका छन् । साथै मूल्यवृद्धि भएकाले मूल्यवृद्धि घट्ला र काम गरौँला भन्दाभन्दै ढिलाइ भएको पनि बताएका छन् । उनले मंगलबार सहायक प्रमुख जिल्ला अधिकारी र पूर्वाधार विकास कार्यालयका प्रमुख गणेश सुवेदीको रोहोबरमा भएको कार्यक्रममा काम सम्पन्न गर्न फेरि म्याद मागेका छन् ।
उनले अबदेखि आफू स्वयम् बसेर कामलाई गति दिने प्रतिवद्धता पनि व्यक्त गरेका छन् । ठेकेदार चौलागाईले पहिला काम गरेको ७० लाख भुक्तानी नपाएका कारणपनि कामको गति ढिलो भएको उनले बताए । स्थानीयहरुले भने आफूहरुले ठेकेदारलाई आवश्यक सहयोग र समन्वय गरिदिँदा समेत लापरवाहीपूर्वक काम गरेको बताएका छन् ।