चलचित्रमा सेन्सरसिप अनुचित
नेपाल सरकारको सञ्चार तथा सूचना प्रविधि मन्त्रालयअन्तर्गतको चलचित्र जाँच समितिले छलफलमा ल्याएको ‘चलचित्र जाँचसम्बन्धी कार्यविधि २०८०’ को मस्यौदा आपत्तिजनक छ। यसले चलचित्र निर्माणको कलात्मक र रचनात्मक पक्षमा अनुचित प्रतिबन्ध लगाएको छ। त्यस्ता कडा दिशानिर्देशहरूले चलचित्रहरूको अन्तर्निहित सौन्दर्य, तिनीहरूको सांस्कृतिक समृद्धि र रचनात्मक गुणहरूमा सम्झौता गर्न बाध्य पार्छ।
विश्वभर चलचित्र सेन्सरसिपसम्बन्धी सांस्कृतिक संवेदनशीलता, कानुनी अवधारणाहरू र चलचित्रको कलात्मक स्वतन्त्रतालाई सामाजिक मान्यताहरूसँग सन्तुलनमा राख्ने फराकिला ढाँचाहरू छन्। जस्तोः
अमेरिका
अमेरिकासँग मोसन पिक्चर एसोसिएसनले सामग्रीमा आधारित मूल्यांकन प्रदान गर्ने विकेन्द्रीकृत प्रणाली छ। पहिलो रूपमा अभिव्यक्ति स्वतन्त्रतालाई सुरक्षित गर्छ र यहाँ कडा सेन्सरसिप दुर्लभ छ। उद्योगले सरकारी हस्तक्षेपबाट बच्न आत्म–नियमन अभ्यास गर्छ।
बेलायत
ब्रिटिस बोर्ड अफ फिल्म क्लासिफिकेसनले चलचित्रहरूको वर्गीकरण र मूल्यांकन गर्छ।
चीन
प्रेस, प्रकाशन, रेडियो, फिल्म र टेलिभिजनको राज्य प्रशासनले चीनमा चलचित्रहरू नियमन गर्छ। कडा सेन्सरसिपले राजनीतिकरूपमा संवेदनशील, यौनिक रूपमा स्पष्ट र सरकारी मूल्यमान्यताविरुद्ध जाने सामग्री नियन्त्रण गर्छ।
भारत
केन्द्रीय फिल्म प्रमाणीकरण बोर्डले भारतमा फिल्म सेन्सरसिपको निरीक्षण गर्छ। यसले राष्ट्रिय सुरक्षा, अश्लीलता र धार्मिक भावनाहरूसँग सम्बन्धित सम्भावित मुद्दाहरूका लागि चलचित्रहरूको समीक्षा गर्छ।
(प्याकुरेल, नेपाली चलचित्रकर्मीहरूको अन्तर्राष्ट्रिय सञ्जालका अध्यक्ष हुन्।)