औषधिको महत्वपूर्ण पक्ष हो– गुणस्तर । त्यसपछि सर्वसुलभ ढंगले औषधि उपलब्ध हुनुपर्छ । साथै, सर्वसाधारणले सुपथ मूल्यमा पाउनुपर्छ । औषधिको गुणस्तरका विषयमा बेला–बेला प्रश्न उठ्ने गरेका छन् । दर्ता नभएका कम्पनीका औषधि बजारमा छ्यापछ्याप्ती भेटिन्छन् । त्यस्तै खुला सीमाको दुरुपयोग गर्दै स्वदेशमा दर्ता नभएका उद्योगका औषधि भित्रिरहेका छन् ।
त्यति मात्र होइन, स्वास्थ्य बिमामा आपूर्ति गरिएका औषधिको गुणस्तरमा समेत प्रश्न उठ्ने गरेको छ । बिमाले तुलनात्मक रूपमा उचित मूल्य कायम गरे तापनि अस्वस्थ प्रतिस्पर्धाका कारण सस्तो मूल्यमा आपूर्ति गर्नुपर्ने बाध्यता छ । त्यसैकारण कतै न कतै गुणस्तरमा त्रुटि भएको स्पष्ट छ ।
पवन आचार्य
यसमा सरोकारवाला निकायले गम्भीर रूपले अनुगमन गर्नुपर्छ । दोषीलाई कारबाही गरे मात्रै उपभोक्ताको हक अधिकार सुनिश्चित हुन्छ । औषधिको कच्चा पदार्थको उत्पादनको पनि डब्लूएमओ जीएमपी कम्प्लायन्स हुनै पर्ने अन्तर्राष्ट्रिय अभ्यास छ । हाम्रा सबै औषधि उत्पादनमा त्यसको पालना अनिवार्य गर्नुपर्छ । औषधिको गुणस्तरका साथसाथै अर्को महत्वपूर्ण पक्ष हो, मूल्य । समयानुकूल हुने गरी औषधिको मूल्य समायोजन गर्दा उपभोक्तालाई धेरै राहत हुन्छ । बिक्री प्रबद्र्धनका लागि औषधिमा दिँदै आएको बोनसलाई कानुनी रूपमै दण्डनीय अपराधको परिभाषाभित्र पार्नुपर्छ । त्यसो भयो भने मात्रै औषधिको मूल्य समायोजनामा सहजता आउँछ । स्वदेशी होस् वा विदेशी औषधिको मूल्यमा एकरूपता हुनु जरुरी छ ।
औषधिको गुणस्तर, मूल्य समायोजन, अनुगमन, कारबाही लगायतका सवालमा नियमनकारी निकाय औषधि व्यवस्था विभागको भूमिका ठूलो हुन्छ । तर, बिडम्बना के छ भने सरकार फेरिनेबित्तिकै विभागको नेतृत्व पनि परिवर्तन हुन्छ । त्यसले पनि असर गरेको छ । अर्कोतिर विभागमा प्राविधिक जनशक्ति पर्याप्त मात्रामा छैन ।
(आचार्य, औषधि आयातकर्ता संघका महासचिव हुन् ।)
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
