स्ट्रेचर नहुँदा शिशुसँगै बाटोमै अस्ताइन् खिना
बझाङ : जयपृथ्वी राजमार्गबाट आधा घन्टाको दूरीमा छ केदारस्युँ गाउँपालिका–१ डुडिल गाउँ । डुडिलकी २१ वर्षीया खिना बोहरालाई आइतबार दिउँसोदेखि सुत्केरी ब्यथाले च्याप्न थाल्यो ।
घरमा सासु एउटा आँखाले देख्छिन् भने ससुरा दुवै आँखा गुमाएका दृष्टिविहीन छन् । नन्दहरू भए पनि सानै उमेरका छन् । खिनाले बिहे गरेको करिब एक वर्ष भयो । उनका श्रीमान् उमेश बोहराले बिहे गरेको चार महिनामै उनलाई छोडेर भारत गएका थिए । उमेश रोजगारीका लागि भारत गएको ८ महिना बित्यो फर्किएका छैनन् । आइतबार दिउँसोबाट सुत्केरी ब्यथाले च्यापेकी खिनाकी सासु महिनावारीका कारण घर बाहिर थिइन् । सासु पुनीदेवीले खिनालाई बेला–बेला अप्ठ्यारो छ–छैन सोधिरहन्थिन् तर खिनालाई राति झन्–झन् प्रसव पीडा हुन थालेपछि सासुलाई खबर गरिन् ।
राति २ बजेको समय भएकाले सामान्य होला भन्दै खिनाका सासु र नन्दहरू बिहान उज्यालोका लागि पर्खी बसे । ब्यथाले थप च्यापेपछि बिहान ४ बजे उनलाई घरबाट केदारस्युँ एक देउरामा रहेको रायल प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्रका लागि घरबाट हिँडाइयो । गाउँमा स्ट्रेचर नभएपछि उनलाई हिँडाउनुपर्ने बाध्यता थियो । उनको घरबाट सामान्य मानिसले हिँड्दा करिब १५ मिनेट लाग्ने भट्टे भन्ने ठाउँमा उनले बिहान ४:३० बजे छोरालाई जन्म दिइन् ।
उनले जन्माएको शिशु रुने कराउने कुनै संकेत नभएको स्थिर जन्मियो । छोरा जन्मिएपछि खिनाका नन्द र फुपु वडा सदस्य पदमप्रसाद भट्टको घरमा हँसिया र पानी माग्न पुगिन् । त्यसैबेला वडा सदस्य भट्टले रायल प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्रका सिनियर अहेब कमलकुमार मल्ललाई खबर गरी एम्बुलेन्स बोलाए ।
वडासदस्य भट्ट त्यहाँ पुग्दासम्म खिना र शिशु दुबैको मृत्यु भइसकेको थियो । सुत्केरी भएको एक घण्टासम्म बच्चातिर हेरेकी खिनाको रक्तश्राव भएको र बच्चाको पनि स्वास्थ्य अवस्था ठिक नभएको हुँदा ज्यान गएको रायल प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्रका सिनियर अहेब कमलकुमार मल्लले बताए ।
‘छोरा जन्माएको खुसी साट्दै बुहारीले मेरो काखीमा अडेस लगाएकी हो । हामी पनि खुसी थियौं तर कुरा गर्दागर्दै रगत धेरै बग्यो । केहीबेरमै बुहारी बोल्न छाडिन्,’ खिनाकी सासु पुनीदेवीलाई उदृत गर्दै वडा सदस्य भट्टले भने ।
‘गाउँमा अटो पनि चल्छ, सडक पनि छ तर स्ट्रेचर नभएको साँचो हो । खिनाका परिवारले आफूलाई खबर नगर्दा यो अवस्था आएको हो ।,’ वडा सदस्य भट्टले थप्दै भने । सिनियर अहेब कमलकुमार मल्ल गाउँमा सामान्य हिसाबले सुत्केरी भइहाल्छन् भन्ने उद्देश्यले पनि स्वास्थ्य संस्थामा नलैजाने गरेको बताउँछन् ।
केदारस्युँ गाउँपालिका सडक सञ्जालले छोए पनि नागरिकमा अझै जनचेतना नभएको गाउँपालिका अध्यक्ष गणेशबहादुर बोहरा स्वीकार्छन् । समयमै उपचार नपाएर धेरैको ज्यान गएको र अब यी कुरामा संवेदनशील हुने केदारस्युँ गाउँपालिका उपाध्यक्ष मनिसा धामीको भनाइ छ ।