बाढी हेर्दै रातभर जाग्राम
खाँदबारीः निरन्तरको वर्षासँगै नजिकैको खोलामा आएको बाढीले बगाउने त्रासले बाह्रबिसे क्षेत्रका बासिन्दा रातभर जाग्राम बस्न बाध्य छन् । सयौं परिवार रातभर सुत्दैनन् । स्थानीय विकास तामाङ भन्छन्, ‘बर्सेनि बाढीले सताउँछ, कुन दिन बगाउने हो टुंगो छैन । २०६९ असोज १५ गते गएको बाढीपहिरोले एकजनाको ज्यान लियो, पाँच करोडभन्दा बढीको सामग्री, अन्नबाली र घरजग्गा बगायो, ४० भन्दा बढी परिवार विस्थापित बने ।'
सदरमुकाम खाँदबारीदेखि एक दिनको पैदल टाढाको दूरीमा रहेको बाह्रबिसे बजारका बासिन्दा आकाशमा कालो बादल देख्नासाथ डराउने गर्छन् । बाह्रबिसे-५ का सुवास तामाङ आफूले थाहा पाएदेखि नै बाढीले बजार बगाउने गरेको बताउँछन् । उनीले बजार संरक्षणका लागि खोलामा तटबन्द लगाउन कसैले सहयोग नगरेको आरोप लगाए । बस्तीभन्दा पाँच किलोमिटरमाथि रहेको टुरमालिन चट्टान भएको तितेखानी २०५५ सालमा उत्खनन गरेपछि पहिरो आउने क्रम बढेको उनीहरू बताउँछन् ।
खानी उत्खनन रोक्न प्रयास गरे पनि रोक्न नसकेको स्थानीयको भनाइ छ । बर्सेनि बाह्रबिसे बजारलाई बाढी पहिरोले दुःख दिने गरेको छ । बाह्रबिसे-७ सनेममा गएको पहिरो रोकथाम गर्न नसक्दा बजार थप जोखिममा परी सयां परिवार विस्थापित बन्नु परेको बाह्रबिसे-५ का भोला कालाखेतीले बताए ।
ह्याकुले खानीको माटो याक्सुवा हुँदै सभाखोलामा आउन थालेपछि बाह्रबिसे बजार र टुवागाउँ खतरामा परेको हो । बाह्रबिसे बजार पहिरोले विस्थापित बनाउन लाग्दासमेत राज्यले चासो नदिएको बाह्रबिसे४ का मणिराज कालाखेतीले गुनासो गरे ।
सभाखोला र भोटीखोलाको बीचमा रहेको बाह्रबिसे बजार सयौं वर्षदेखि अवस्थित रहेको जानकार बताउँछन् । लङखुवा, पिखुवा, याक्सुवा खोला यसै क्षेत्रबाट मि श्रण भई बग्ने भएकाले पनि खतरा छ ।