बूढीगण्डकीले दस घर बगायो

गोरखाः निरन्तरको वर्षाले गोरखाको सिर्दिबास-१ जगत गाउँका १० घर बगाएको छ । बूढीगण्डकीले धार परिवर्तन गरी गाउँतिर कटान गर्न थालेपछि जगतको बगरटोलको पूरै विस्थापित भएको छ ।

‘तीन दिनयता १० घर बगायो', स्थानीय लक्ष्मण घलेले भने, ‘हामी माथि भीरपाखामा त्रिपाल टाँगेर बसेका छौं ।' उनका अनुसार आइतबार पूर्णबहादुर गुरुङको घर बगाएको थियो । त्यसयता बेलबहादुर लामा, अभिषेक लामा, कृष्णबहादुर लामा, विशाल हिमाली घले, दिलमाया गुरुङ, विशाल गुरुङ, कमानसिंह घले, मानबहादुर गुरुङ र धनबहादुर गुरुङको घर बगाएको छ ।

सोमबार राति विशाल हिमाली घलेको घर बगाएको उनले बताए । ‘मेरो छोरा विशालको तीनवटा होटेल थिए । हिजो राति सबै बगायो', उनले भने, ‘अरू दुईवटा होटेल पनि बगायो ।' नौ दस दिनदेखि बूढीगण्डकी बगरटोलतर्फ नजिकिएको थियो ।

जगत मनास्लु ट्रेकिङ क्षेत्रको मुख्य बजार हो । यहाँ मनास्लु क्षेत्रमा उडान गर्ने हेलिकोप्टरले तेल भर्ने बिसौनी पनि थियो । ‘बूढीगण्डकीले हेलिप्याड पनि लग्यो’, अर्का स्थानीय राजेन्द्र कार्कीले भने, ‘गण्डकीले घर भत्काउन थालेपछि गाउँलेले घरको काठपात, जस्ता डोरीले बाँधेर तान्दै जोगाएका छन् । त्यही जस्ता र काठपातले टहरो बनाएर पखेरोमा बसेका छन् ।' जगतको माथिल्लो टोलमा २५ घर छन् । त्यहाँसम्म भने गण्डकी पुग्न सकेको छैन । बगरटोल नयाँ बस्ती हो । यहाँ करिब १५ वर्षयता बसोबास गर्न सुरु भएको हो ।

गाउँनै खाली हुने गरी बूढीगण्डकी पसेपछि गाउँलेको अलापबिलाप भएको अर्का स्थानीय सरिता घले बताउँछिन् । ‘गाउँलेको बिलाप भयो । सरकारले देखेन', उनले भनिन्, ‘साउन १२ गतेदेखि गण्डकी गाउँतिर आएको हो । धमाधम घर बगाएको छ । तर हाम्रो कुरा सरकारले थाहा पाएन ।' जगत चौकीका प्रहरी भने आइपुगेको उनले बताइन् । ‘प्रहरी दिनदिनै आउँछन्', उनले भनिन्, ‘उनीहरूले पनि के गर्ने हो र ? तपाईँहरूलाई खतरा छ । यहाँ नबस्नू मात्र भनेर जान्छन् ।' गाउँलेहरू गत वर्षको राहतको भरमा रहेको उनले बताइन् ।

बूढीगण्डकी गाउँमा पसेपछि स्थानीयवासी त्रासमा छन् । ‘रातभरि निद्रा लाग्दैन', सरिता भन्छिन्, ‘गाउँलेहरू उठ्दै गण्डकीतिर लाइट बालेर हेर्दै रात बिताउँछन् ।' केटाकेटीहरू टहरोभित्र पस्न पनि डराउने उनले बताइन् ।
सदरमुकामबाट ३० कोस दूरीमा रहेको जगत हिमालपारि पर्ने गाउँ हो । यो वर्ष बाटो बिग्रिएका कारण खच्चड हिँड्न सकेका छैनन् । सामान ढुवानीको एक मात्र विकल्पको रूपमा रहेको खच्चड पनि नहिँड्दा उनीहरूलाई खानेकुराको अभाव भएको लक्ष्मण घलेले जानकारी दिए ।