कोरियाले माग्यो कामदारसँग १६ थरी विवरण
काठमाडौं दक्षिण कोरियाले नेपाली कामदार गैरकानुनी रूपमा बस्ने क्रम बढेपछि त्यस्ता व्यक्तिलाई पत्ता लगाउन सम्भव भएसम्मका सबै विवरण पठाउन नेपालमा पत्राचार गरेको छ । कोरियाले जुनसुकै बेला जसरी पनि पत्ता लगाउन सकिने गरी कामदारसँग सम्बन्धित सम्पूर्ण विवरण माग गरेको हो । कोरियाले कामदारको १६ प्रकारको विवरण तोकेरै पठाउन भनेको छ ।
आवश्यक परेका बेला नेपालको जुनसुकै ठाउँमा भए पनि पत्ता लगाउन सकिने गरी विवरण मागिएको सम्बद्ध स्रोतले जानकारी दिएको छ । अब कोरियाले १६ थरीका विवरण उपलब्ध नगराएसम्म कामदारलाई भिसा पनि नदिने भएको छ । लेबर कन्ट्याक्ट आइसकेका कामदारको भटाभट विवरण माग्न थालेपछि नेपालस्थित ईपीएस कार्यालयले पनि आवश्यक सबै विवरण उपलब्ध गराउन जाने तयारीमा रहेका कामदारलाई निर्देशन दिएको छ । कोरियाको अध्यागमन विभागले कामदारको ‘डिटेल कन्ट्याक्ट’ माग गरेको ईपीएस कार्यालयले जानकारी दिएको छ ।
कोरियाले जाने कामदारको डिटेल विवरण माग्नुको औपचारिक र स्पष्ट कारण भने खुलाएको छैन । कारण नखुलाए पनि गैरकानुनी रूपमा नेपाली कामदार त्यहाँ बस्ने क्रम बढेपछि ‘टेस आउट’ गर्ने नयाँ रणनीति अवलम्बन गरिएको सम्बद्ध अधिकारीको भनाइ छ । कोरियाको अध्यागमनले मागेपछि ईपीएस कोरिया शाखाले अहिलेसम्म लेबर कन्ट्याक्ट आएका सात सय कामदारको विवरण पठाइसकेको छ । यो साता पनि कोरियाले थप जाने तयारीमा रहेकाको विवरण मागेको छ ।
कोरियाले मागेको प्रमुख विवरणमा कामदारको पूरा नाम, ठेगाना, निकनेम, सम्बन्धित व्यक्ति यसअघि कुनै मुलुकमा गएको छ वा छैन, छ भने कुनकुन देशमा गएको छ, त्यसको विवरण भर्नुपर्नेछ । यसैगरी कुन मुलुकमा कति वर्ष बस्यो, कहिले फर्कियो भन्ने विवरण लेख्नुपर्छ । नेपालमा सम्बद्ध व्यक्तिको निकटको व्यक्ति, नातेदारको नाम, ठेगाना भरेर पठाउनुपर्ने भएको छ । यस्तै, जाने कामदारले कति पढेको छ ? विद्यालय तथा कलेजको नाम, ठेगाना, सम्पर्क व्यक्ति पनि खुलाउनुपर्ने भएको छ । जाने व्यक्तिको इमेल ठेगाना, सम्पर्क नम्बर तथा बायोडाटासमेत मागिएको छ ।
कोरियाले जाने तयारीमा रहेका नयाँलाई मात्र होइन, एक पटक काम गरेर फर्किसकेका र फेरि दोहोर्याएर जाने तयारीमा रहेकाहरूसँग समेत नयाँ विवरण मागेको छ । ईपीएसले सम्पर्क हुन नसकेकालाई तुरुन्त सम्पर्कमा आउनसमेत आग्रह गरेको छ । ईपीएस कोरिया शाखाका प्रमुख डिल्ली बास्तोलाले कोरियाको अध्यागमन कार्यालयले जाने कामदारको सम्पूर्ण विवरण मागेको बताए । ‘१६ प्रकारका विवरण मागेको छ ।
हामीले जाने कामदारसँग सम्पर्क गरेर विवरण भर्न लगाएका छौं,’ उनले भने । सात सयजनाको विवरण पठाइसकेको पनि उनले जानकारी दिए । हाल कोरियामा एक हजार हाराहारीमा गैरकानुनी नेपाली कामदार रहेको अनुमान छ ।
कोरिया वैदेशिक रोजगारीको आकर्षक गन्तव्य हो । त्यहाँ हाल ३४ हजार नेपालीले काम गरिरहेका छन् । उद्योग, उत्पादन तथा कृषि क्षेत्रमा नेपालीले काम पाएका छन् ।
यसअघि कोरियाले गैरकानुनी रूपमा बसेका नेपाली कामदारलाई आगामी सेप्टेम्बरसम्ममा स्वदेश फर्किन समय दिइसकेको छ । अवैध कामदारको संख्या ह्वात्तै बढ्न थालेपछि कोरियाले नयाँ रणनीति अख्तियार गरेको हो । चार वर्ष १० महिनाभन्दा बढी बस्नेबित्तिकै स्वतः गैरकानुनी हुने प्रावधान छ । चार वर्ष १० महिना बितेपछि कोरियाको कानुन तथा मानवअधिकारका विभिन्न प्रावधानअनुसार विदेशी कामदारलाई त्यहींको नागरिकसरह सेवासुविधा दिनुपर्ने भएकाले कोरियाले यसमा विशेष कडाइ गर्दै आएको छ ।
नेपालले तोकिएको अवधि पूरा गरेपछि फिर्ता भइहाल्न त्यहाँ गएका कामदारलाई बारम्बार अनुरोध गर्दै आएको छ । फर्किएका कामदारलाई विभिन्न सीपमूलक तालिम दिने योजना बनाएपछि अहिलेसम्म कार्यान्वयन हुन भने सकेको छैन । दक्षिण कोरिया नेपाली कामदारका लागि रोजगारीको आकर्षक गन्तव्य हो । कोरिया वैदेशिक रोजगारीको आकर्षक गन्तव्य हो ।
त्यहाँ हाल ३४ हजार नेपालीले काम गरिरहेका छन् । उद्योग, उत्पादन तथा कृषि क्षेत्रमा नेपालीले काम पाएका छन् । जानेबित्तिकै प्रशिक्षार्थी कामदारले न्यूनतम एक लाख ३० हजार हाराहारीमा कमाइ गर्न सक्ने भएकाले त्यहाँको आकर्षण अधिक छ । उच्चशिक्षा हासिल गरेका, जागिरे अनि व्यापारव्यवसाय गरेर बसेका समेत कोरिया जान इच्छुक देखिएका छन् ।