फर्जी हस्ताक्षरबाट रोगी पशुपन्छी भित्र्याइँदै

काठमाडौं: अमेरिका बस्ने एक पशु चिकित्सकको फर्जी हस्ताक्षर र स्टाम्प प्रयोग गरी नक्कली स्वास्थ्य प्रमाणपत्रका आधारमा अवैध रूपमा पशुपन्छी काठमाडौं आयात भइरहेको तथ्य फेलापरेको छ । यसअघि पनि फर्जी स्वास्थ्य प्रमाणपत्रका आधारमा पटकपटक मरेका र रोगी पशुपन्छी राजधानी भित्र्याउने गरिएको थियो ।

पशु क्वारेन्टाइन कार्यालयले शुक्रबार राति फर्जी हस्ताक्षर र स्टाम्प प्रयोग गरी नक्कली स्वास्थ्य प्रमाणपत्रका आधारमा राजधानी भित्र्याउँदै गरेको अवस्थामा नागढुंगा नाकाबाट राँगा, भैंसी र ब्रोइलर कुखुरा बरामद गरेको छ । क्वारेन्टाइन कार्यालयका प्रमुख डा. परशुराम भुसालका अनुसार पशु सेवा विभागमा कार्यरत नेपाल भेटेरिनरी काउन्सिलमा दर्ता नम्बर ४३८ रहेका डा. सुभाष सिवाकोटीका नाममा फर्जी हस्ताक्षर र स्टाम्प लगाइएको पशुपन्छीसम्बन्धी नक्कली स्वास्थ्य प्रमाणपत्र (भेटेरिनरी प्रमाणपत्र) जारी भएको फेलापरेको छ ।

डा. सिवाकोटी पछिल्लो तीन वर्षदेखि अध्ययनका क्रममा अमेरिकामा छन् । अमेरिकामा रहेका सिवाकोटीका नाममा नुवाकोटको जिलिङस्थित नमुना पोल्ट्री ब्रिडिङ एन्ड ह्याचरीका सञ्चालक पुरुषोत्तम नेपाल तथा सोही जिल्लास्थित चारघरेको नमुना ह्याचरी उद्योगका सञ्चालक नीलप्रसाद अर्यालले फर्जी हस्ताक्षर र स्टाम्प लगाएर स्वास्थ्य प्रमाणपत्र जारी गरेका हुन् ।

पशुपन्छी मानव स्वास्थ्यका लागि हितकर भएको र निरोगी रहेको भनेर नेपाल भेटेरिनरी काउन्सिलमा दर्तावाल पशु चिकित्सकले स्वास्थ्य प्रमाणपत्र उपलब्ध गराएको आधारमा मात्रै सम्बन्धित व्यवसायीले एक जिल्लाबाट अर्को जिल्लामा पशुपन्छी ओसारपसार गर्न पाउने व्यवस्था छ । ती दुवै सञ्चालकले राजधानी भित्र्याउन लागिएको 'ब्रोइलर कुखुरा स्वस्थ छ' भनेर डा. सिवाकोटीका नाममा आफैं फर्जी स्वास्थ्य प्रमाणपत्र तयार पारी जारी गरेको फेलापरेको हो ।

'जाँचका क्रममा केही महिनापहिले पनि यस्तो नक्कली स्वास्थ्य प्रमाणपत्रका आधारमा मानव स्वास्थ्यका लागि अयोग्य र गुणस्तरहीन पशुपन्छी राजधानी भित्र्याइएको थियो', डा. भुसालले भने, 'स्वास्थ्य प्रमाणपत्रका आधारमा फट्याइँ गर्ने यस्ता व्यवसायीले सजिलै एक स्थानबाट अर्को स्थानमा रोगी र मरेका पशुपन्छीहरू ल्याउने र लैजाने गर्दै आएका छन् ।'

उपत्यका भित्रिने नाकाहरूमा कडाइका साथ जाँच गर्ने क्रममा फर्जी प्रमाणपत्रका आधारमा पशुपन्छी भित्र्याउने गरिएको तथ्य बाहिर आएको जानकारी डा. भुसालले दिए । उनका अनुसार असार अन्तिम सातामा पनि अमेरिका बस्ने डा. सिवाकोटीका नाममा यस्तो फर्जी प्रमाणपत्र जारी भएको आधारमा पशुपन्छी उपत्यका भित्रिएको थियो । फर्जी प्रमाणपत्रको बिगबिगी बढेपछि शुक्रबार राति नेपाल भेटेरिनरी एसोसिएसन र महानगरीय प्रहरी प्रभाग नागढुंगाको सहकार्यमा क्वारेन्टाइन कार्यालयले विशेष जाँच गरेको थियो ।

जाँचका क्रममा नमुना पोल्ट्रीले बा ४ ख ९१२ नम्बरको आइसरमा राखेर काठमाडौंको न्यु राजु कोल्ड स्टोरका नाममा पाँच सय र नमुना ह्याचरीले बा ८ च ९५५३ नम्बरको बोलेरोमा राखेर काठमाडौंकै भ्याली कोल्ड स्टोर प्रालिका नाममा चार सय ५० थान ब्रोइलर कुखुरा पठाएको अवस्थामा बरामद गरिएको थियो । भ्याली कोल्ड स्टोर कुखुरासम्बन्धी व्यवसाय गर्ने उपत्यकाको सबैभन्दा ठूलो व्यापारिक प्रतिष्ठान हो ।

क्वारेन्टाइनले फर्जी प्रमाणपत्रका आधारमा पशु स्वास्थ्य तथा पशु सेवा ऐनअन्तर्गत कुखुरा भित्र्याउने ती दुवै सवारीसाधनका चालकसँग जनही पाँचपाँच हजार रुपैयाँ जरिबाना गरेर छाडेको छ । अन्य थप कारबाही पनि क्वारेन्टाइनले अघि बढाएको छ ।

यसैगरी प्रहरी प्रभाग नागढुंगाले किर्ते जालसाजी हस्ताक्षर र स्टाम्प प्रयोग गरी नक्कली स्वास्थ्य प्रमाणपत्र जारी गरेको अभियोगमा 'किर्ते' अन्तर्गत कारबाहीका लागि प्रक्रिया अघि बढाएको जानकारी प्रहरी निरीक्षक सुनिल दाहालले दिए ।
नेपाल भेटरिनरी एसोसिएसनका अध्यक्ष डा. शीतलकाजी श्रेष्ठले फर्जी स्वास्थ्य प्रमाणपत्रबारे यथार्थ छानबिन गर्न काउन्सिलसँग छलफल गरिने बताए ।

व्यवसायीहरूले नामै नभएका पशु चिकित्सकका नाममा फर्जी प्रमाणपत्र जारी गरी सुरक्षाकर्मी र क्वारेन्टाइनलाई छलेर उपत्यकामा रोगी र मरेका पशुपन्छी भित्र्याएको विषयमा पशुपन्छी मन्त्रालयका सचिव कृष्णचन्द्र पौडेल र तत्कालीन राज्यमन्त्री नरदेवी पुनमगरलाई गत असारमा प्रतिवेदन बुझाएको थियो । क्वारेन्टाइनले मन्त्रालय तहबाटै यस्ता कार्यमा निरुत्साहित गर्न आवश्यक कदम चाल्नुपर्ने सुझाव दिएको थियो ।

एउटै पशु चिकित्सकको नाममा तीनदेखि पाँच जिल्लाबाट यस्तो फर्जी स्वास्थ्य प्रमाण जारी भएको जाँचका क्रममा भेटिएको छ । विभिन्न नाकाबाट दर्जनौं पशु चिकित्सकका नाममा यस्ता फर्जी प्रमाणपत्र भेटिएपछि अहिले थप कारबाहीका लागि नेपाल भेटेरिनरी काउन्सिलमा आवश्यक छानबिन गर्न पशु मन्त्रालयले समेत ध्यानाकर्षण गराएको छ ।