सडकमा जवाफदेहीता

सडकमा जवाफदेहीता

सरकारले निर्वाचनसम्बन्धी तीनवटा विधेयक सदनमा पेस गरेको छ र बुझेर या नबुझेर ती विधेयकमा केही महत्त्वपूर्ण प्रावधान राखेको छ सरकारले । तर राजनीतिक दलहरूले खासगरी सत्ताधारी दलहरूले सदनमा प्रदर्शन गर्न नसकेको या नचाहेको जवाफदेही संस्कृति सडकमा विरोध प्रदर्शन गर्ने दलहरूबाट अपेक्षा गरिएको छ ।

वास्तवमा मुलुकको उत्पादकत्व, आम नागरिक र व्यवसायीको रोजगार तथा दैनिक जीविकालाई राजनीतिक दल या तिनीहरूसँग आबद्ध युवा, विद्यार्थी या मजदुर संगठनहरूले विविध बहाना र कालखण्डमा बन्दहड्तालमार्फत प्रतिकुल तरिकाले प्रभावित गर्दै आएका छन् ।

प्रभावितहरूमा राजनीतिक दलहरू तथा तिनीहरूका भ्रातृ/भगिनी संस्थाहरूप्रति आक्रोश छ, तर उनीहरूले व्यहोरेको क्षति प्राप्त गर्ने कानुनसँग दलहरूमा जनताको समस्याप्रति संवेदनशीलताको अभाव रहँदा उनीहरूले न्याय पाउन सकेका छैनन् ।

प्रस्तावित विधेयकमा सरकारी या निजी सम्पत्तिमा नोक्सानी पुर्‌याएमा या कुरूप बनाएका क्षतिपूर्ति या दण्डको जरिवाना प्रस्तावित गरिएको छ । सडकमा राजनीतिक दलको आह्वान हुने भीडबाट भएको क्षतिपूर्तिको लागि दलका पदाधिकारीलाई जिम्मेवार बनाउने व्यहोरा उल्लेख छ त्यसमा ।

तर, के सदनमा स्वेच्छाचारिता र जवाफदेही शून्य आचरण प्रदर्शन गर्दै आएका दल र नेतृत्वले सडकमा प्रदर्शित हुने आचरण र व्यवहारलाई सभ्य, व्यवस्थित र कानुनसम्मत बनाउन सक्लान् ? संविधान लेखनमा संविधानसभाका सदस्यहरूले तीनतीनपटक आफ्नै आयु थपे पहिलो संविधानसभाको र त्यो विस्तारित अवधिमा संविधान बन्न नसक्नुको, जनतालाई सामूहिक र संस्थागत रूपमा धोखा दिनुको जवाफदेही कसैले लिएन र दुनियाँमा कहिल्यै कतै नभएको उदाहरण नेपालमा स्थापित गरियो, दोस्रो संविधानसभाको निर्माण गरेर ।

अझ त्यसको लागि भनेर संविधानवादको मौलिक मूल्य मानिएको शक्ति पृथकीकरण तथा सन्तुलनको सिद्धान्त व्यवहारमा भत्कने गरी बहालवाला प्रधानन्यायाधीशकै नेतृत्वमा चार दलसँग सरकार निर्माण गरियो, न्यायपालिकाको गैरदलीय र निष्पक्ष चरित्रमा नमेटिने दाग लाग्ने गरी ।

अहिले निर्वाचनसम्बन्धी विधेयकमार्फत सडकमा समेत जवाफदेही सुनिश्चित गर्ने घोषित अभिप्रायका साथ सदनमा प्रस्तुत हुने नेपाली कांग्रेस र माओवादी दुवै यसअघिका विकृति तथा जवाफदेही शून्य राजनीतिको लागि समानरूपमा जिम्मेवार छन् । के साँच्चै हृदय परिवर्तन भएको हो त ? त्यसमा शंका गर्ने पर्याप्त ठाउँ छ किनकि जनताले देख्ने गरी कुनै आत्मसमीक्षा गरेका छैनन्, यी दलहरूले ।

त्यस्तै नेपालको राजनीतिमा खासगरी ०६३ को आन्दोलन र त्यसपछि विदेशी सहयोगको बाढी आएको छ । सत्ता र गैरसरकारी संस्थाहरूबीचको सीमारेखा मेटिएको छ । दाताहरूका प्रतिनिधिहरूले सरकारमा महत्त्वपूर्ण पद ओगटेका छन् । संविधानसभा र संसद्देखि न्यायपालिका र सञ्चार र सिंहदरबारमा दाताहरूको देखिने प्रभाव छ । त्यस्तै दलहरू र विद्रोहीहरूका गतिविधि पनि त्यसबाट मुक्त छैनन् ।

त्यस्तो अवस्थामा विदेशबाट चन्दा वर्जित गर्ने कानुन स्वागतयोग्य मानिनुपर्छ । तर सय मुसा खाएर हज गर्न गएको बिरालो जस्तै के सरकारले कानुन कार्यान्वयन गर्ला त गम्भीरता र इमानदारीसाथ ।


प्रतिक्रिया दिनुहोस !

लोकप्रिय

Unity

working together is no longer optional-it is a matter of compulsion

Annapurna Media Network has announced the Unity for Sustainability campaign which comes into force from January 1, 2022. The main aim of this campaign is to 'lead the climate change dialogue' working closely with all the stakeholders on sustainable development mode, particulary focusing on climate-change issues.