१५४ खसीबोका मरेः कता गाडियो पत्तो छैन-खाद्य संस्थानले सूचना लुकायो

काठमाडौं: नेपाल खाद्य संस्थानले दसैंमा बिक्री गर्न विभिन्न स्थानबाट भित्र्याएका खसीबोका र च्याङ्ग्रामध्ये एक सय ५४ वटा मरेका छन् । औसत मूल्यअनुसार २१ लाख ७७ हजार मूल्य बराबरका ९२ वटा च्याङ्ग्रा र ६२ वटा खसीबोका मरेका हुन् ।

नेपाल खाद्य संस्थानको वागमती अञ्चल कार्यालयले हालसम्म यो सूचना सार्वजनिक गरेको छैन । संस्थानका अञ्चल प्रमुख मोहनप्रकाश चन्दले सुरुमा खसीबोका र च्याङ्ग्रा नमरेको अड्डी कसेका थिए । अन्नपूर्णकर्मीले धेरै बेरसम्म वास्तविक सूचना उपलब्ध गराउन आग्रह गरेपछि उनले सातवटाको संख्यामा मात्रै खसीबोका मरेको स्वीकार गरे । ‘हावापानी नमिलेर सातवटा जति खसीबोका मरेका थिए’, अञ्चल प्रमुख चन्दले भने ।

चन्दले सातवटा खसीबोका मात्रै मरेको जानकारी दिए पनि संस्थानकै उच्च स्रोतले ६२ वटा खसीबोका र ९२ वटा च्याङ्ग्रा मरेको जानकारी दिएको छ । चन्दका अनुसार दसैंमा संस्थानले एक हजार तीन सय ९८ वटा खसीबोका र एक हजार चार सय ५० वटा च्याङ्ग्रा ल्याइएको थियो । ल्याएका जति सबै बिक्री भइसकेको उनले सुरुमा दाबी गरेका थिए । धेरै बेरपछि मात्रै उनले केही थान मरेको स्वीकार गरे ।

प्रमुख चन्दले मरेका खसीबोका र च्याङग्राको तथ्यांक उपलब्ध गराउन मानेनन् । उनले भने, ‘सबैतिरबाट तथ्यांक आइपुगेको छैन । तथ्यांक आउन केही साता अझै लाग्छ । त्यसपछि मात्रै यकिन जानकारी प्राप्त हुन्छ ।’

दसैंमा संस्थानले एक हजार तीन सय ९८ वटा खसीबोका र एक हजार चार सय ५० वटा च्याङ्ग्रा ल्याएको थियो ।

प्रहरी र पशु चिकित्सकको सहकार्यमा मरेका खसीबोका गाडिएको जानकारी दिइएपनि कुन स्थानमा कतिको संख्याको गाडिएको उनले बताएनन् । ‘विभिन्न स्थानमा मुचुल्का उठाएर मरेका खसीबोका गाडेका थियो’, उनले भने, ‘तर कुन कुन स्थानमा गाडिएको हो, त्यो स्थानको नाम मलाई थाहा छैन।’

संस्थानले खसीबोका र च्याङ्ग्रा ल्याएर बिक्री गर्ने समयमा उनीहरूको स्वास्थ्य परीक्षणका लागि पशुपन्छी मन्त्रालय अन्तर्गतका पशु चिकित्सक पनि खटिएका थिए । संस्थानमा भेटेरिनरी जनस्वास्थ्य कार्यालयका पशु चिकित्सक डा.नारायण घिमिरे खटिएका थिए । उनका अनुसार संस्थानले भित्र्याएका खसीबोका र च्याङ्ग्रा हावापानी नमिलेर केही संख्यामा बिरामी परेका थिए ।

तराईबाट ल्याइएका खसीबोका र हिमाली क्षेत्रबाट भित्र्याइएका च्याङ्ग्रा दसैंको समयमा परेको पानीका कारण तापक्रम नमिलेर सामान्य बिरामी परेका भेटेरिनरी जनस्वास्थ्य कार्यालयले जनाएको छ । ‘बिरामी भएका केही खसीबोका र च्याङ्ग्रा उपचार गरे पनि मरेका थिए’, डा घिमिरेले भने, ‘तर मरेको संख्या यकिन भएन् ।’

संस्थानले २५ किलोसम्मका खसीबोकालाई प्रतिकिलो चार सय ४० र २५ किलोभन्दा माथीकालाई उपभोक्ता मूल्य प्रतिकिलो चार सय ५० तोकेको थियो । यस्तै च्याङ्ग्राको प्रतिकिलो ६ सय ५० तोके पनि उक्त मूल्यमा बिक्री हुन नसकेपछि केही दिन लगत्तै प्रतिकिलो ६ सय २० र ६ सय १० रुपैयाँमा बिक्री गरिएको थियो ।