हामीलाई न्याय कहिले ?
काठमाडौः लमजुङकी चिजा परियारले सोधिन्, ‘तपाईंहरू सबैको रगत एकै हो भन्नुहुन्छ तर काममा विभेद छ । जनजाति र क्षेत्रीबाहुनको घरघरैमा धारो छ । उनीहरू त्यहाँ दिसा पनि धुन्छन् तर दलितलाई धारो छैन । ती धारोमा हामी चोखो गाग्री पनि थाप्न पाउँदैनौं । यो अवस्था कहिले अन्त्य हुन्छ ? '
‘समग्र विकास सेवाकेन्द्र' ले शनिबार बानेश्वरमा गरेको सांसद र सीमान्तकृत समुदायका व्यक्तिबीचको अन्तरक्रियामा सांसद जमिन्द्रमान घलेले जबाफ दिए, ‘व्यवहारमा विभेद बाँकी छ । म यो हटाउने अभियानमा तपाईंहरूकै साथ छु । यो अन्त्य गर्न अझै केही समय लाग्ला ।'
अन्तरक्रियामा सिरहाकी जितनीदेवी महराले दाइजोप्रथाबारे प्रश्न उठाइन् । भनिन्, ‘हाम्रोमा दहेजप्रथाले सास्ती दिएको छ । कसैका ४-५ वटी छोरी छन् भने त्यसको हालत के होला ? यसको अन्त्य कहिले होला ? '
सर्लाहीका सांसद हरि उप्रेतीले भने, ‘हामी कम्युनिस्ट यसैको अन्त्यका लागि लागेका छौं । त्यहाँको जमिनदारी प्रथाले यसलाई जोगाउन प्रयास गरिरहेको छ । मधेसकेन्द्रित दल गरिब दलितलाई ढाँटेर यसको संरक्षण गर्दैछन् । नयाँ संविधान कार्यान्वयन गर्न चुनाव हुनुपर्छ । चुनावबाट गरिब-दलित पनि नेता चुनिन्छन् । त्यसपछि कुप्रथा जोगाउने जमिनदारको शासन कमजोर हुन्छ ।'
सर्लाहीका सांसद उप्रेती, लमजुङका घले र काठमाडौंका रामेश्वर फुयाँलसँग गरिब, दलित र पिछडिएका सीमान्तकृत समुदायका व्यक्तिले सबालजबाफ गरेका थिए । ‘स्थानीय तहमा मानवअधिकारको अवस्था र सुधारका लागि पहल' शीर्षक दिइएको कार्यक्रममा गोरखाकी कमला कुमालले आफ्नो परम्परागत पेसा छाडेर कुमालहरू पनि कृषि कार्यमा लागेको बताइन् ।
उनले सोधिन्, ‘बूढीगण्डकी जलविद्युत् परियोजना बन्ने कुराले त्यहाँका भूकम्पपीडितले घर बनाउन पाएका छैनन् । यसको छिटो छिनोफानो गरिदिनुपर्यो ।'
सप्तरीको पिपरापश्चिमकी सुनितादेवी सदाले चार पुस्तादेखि बस्दै आएको जमिन अहिले महँगो भएपछि जमिन्दारले बेच्न थालेकाले त्यसको हक कायम गरिदिन आग्रह गरिन् । ‘जग्गाको ब्याजबापत उनीहरूकैमा हरूवा बसेर दुईपुस्ता मरिसके ।
हाम्रो पुस्ता उसैका दास बनिरहेका छौं । उल्टै जग्गा बेच्छौं, तिमीहरूले छाड भन्दैछन् । हामीले न्याय कसरी पाउने ? ' सांसद उप्रेतीले उनीहरूलाई संगठित रूपमा एकताबद्ध भएर अघि बढ्न आग्रह गर्दै भने, ‘हामी पनि साथ दिन्छौं ।'
काठमाडौंको पिछडिएको क्षेत्र गोकर्णेश्वर नगरपालिका वडा नम्बर १ को ओखरेनीवासीले सांसद फुयाँललाई आफ्नो ठाउँको दूरवस्था सुधारका लागि पहल गर्न आग्रह गरेका थिए ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
