लोभलाग्दो केमेस्ट्री: दयाहाङ र रामबाबु
२०५८ सालतिरको कुरा हो । संगीतकार पारस मुकारुङले भृकुटीमण्डपमा संगीत घर प्रालि कम्पनी खोलेका थिए । कलाकर्मीका लागि भेटघाट गर्न संगीत घर सुगम गन्तव्य बनेको थियो । त्यहाँ संगीतकर्मीमात्रै होइन चलचित्रकर्मीको जमघट पनि बाक्लो हुन्थ्यो ।
संगीतघरमै पहिलो पटक भेटेका थिए दयाहाङ राई र रामबाबु गुरुङ पनि । त्यतिबेलाका दयाहाङ र रामबाबु अहिलेभन्दा फरक थिए । सामाजिक पहिचान स्थापित भएको थिएन । भविष्य अर्थात् करियरको गन्तव्य तय थिएन । साथीभाइबाहेक अरूले न प्रशंसा गर्थे, न त कुरै काट्थे । यी दुई तन्नेरीमा संघर्ष गर्ने साहस र प्रतिभा भने सायद पर्याप्त तर सुषुप्त थियो ।
जिम गरेको गठिलो शरीर । गतिलो पर्सनालिटी । युवा तर गम्भीर स्वभावको यो मान्छेमा केही न केही छ भन्ने मलाई पहिलो भेटमै लागेको थियोः दयाहाङ राई
गजबको संयोग पहिलो भेटमै यी दुईबीच एकअर्काप्रति निकै आकर्षण र प्रभाव रहन गयो । 'जिम गरेको गठिलो शरीर । गतिलो पर्सनालिटी', पहिलो पटक रामबाबुलाई भेट्दाको स्मरण गर्दै दयाहाङ भन्छन्, 'युवा तर गम्भीर स्वभावको मान्छे । धेरै नबोल्ने । यो मान्छेमा केही न केही छ भन्ने मलाई त्यतिबेलै लागेको थियो ।' रामबाबुलाई पनि त्यो बेलाको दयाहाङ अझै झलझली याद आउँछ । 'पहिलो पटक भेट्दा कटराइजको पेन्ट, घिउ कलरको सर्ट लगाएको । लामो कपाल पालेको तर असाध्यै कम बोल्ने', रामबाबु स्मरण गर्छन्, 'उनको छविमा एउटा कलाकारको झल्को महसुस हुन्थ्यो ।' त्यो चिनजान विस्तारै मित्रतामा बदलिँदै गयो । मनमात्रै होइन काम गर्ने शैली र स्वभाव पनि मिल्न थाल्यो । 'हाम्रो जीवनशैली र भोगाइ उस्तै भएर होला धेरै कुरा मेल खान्छ', दयाहाङ भन्छन् ।
रामबाबुलाई पनि दयाहाङका कतिपय आनीबानीले निकै लोभ्याउँछ । 'सबैसँग नरम र मृदुशैलीमा बोल्ने । कुनै पनि कुरामा सकारात्मक होस् वा नकारात्मक तत्कालै प्रतिक्रिया दिइनहाल्ने दयाहाङको गजबको बानी छ', रामबाबु भन्छन्, 'वास्तवमा दयाहाङ सुखमा छ कि दुःखमा छ थाहा हुँदैन ।' नायक बन्ने सपना बोकेर रुम्जाटारबाट राजधानी छिरेका रामबाबु २०६१ सालतिर चलचित्र निर्देशन गर्न तम्सिए । चलचित्रको नाम जुराए 'अनागरिक' । आफ्नो पहिलो चलचित्रमै उनले दयाहाङलाई अभिनय गराए ।
'पहिलो टेकमै दयाहाङले कमाल गरेर देखाएका थिए', निर्देशक गुरुङ स्मरण गर्छन्, 'बारीको डिलमा खन्दै गरेको बेला माओवादी आएर जाउँ भन्छ । त्यसपछिको उसको रियाक्सन यति गजबको थियो कि सबै युनिटले प्रशंसा गरेको थियो ।' हुन त सो चलचित्र खासै चलेन तर यी दुई तन्नेरीको सहयात्रा भने त्यहीदेखि अहिले नेपाली चलचित्र क्षेत्रकै लागि मानक बनेको छ । रामबाबुको निर्देशन र दयाहाङ अभिनीत कबड्डी, कबड्डी कबड्डीजस्ता चलचित्रले दर्शकको मनमात्रै जितेन मौलिक नेपाली चलचित्रको गतिलो उदाहरण पेस गर्न सफल भयो । उनीहरूले साथ पाएका छन् कलमका खेलाडी उपेन्द्र सुब्बाको । यी तीनजनाको केमेस्ट्री नेपाली चलचित्रका लागि निकै फलदायी साबित भएको छ ।
सबैसँग मीठो भाषामा बोल्ने । सकारात्मक होस् वा नकारात्मक कुनै कुरामा तत्कालै प्रतिक्रिया दिई नहाल्ने दयाहाङ सुखमा छ कि दुःखमा थाहा पाउनै सकिँदैनः रामबाबु गुरुङ
हुन त अनुभवका दृष्टिले दुवैजना निकै परिपक्व बनेका छन । दयाहाङले लुट, झोले, छ एकान छ, वीरविक्रमजस्ता विभिन्न चलचित्रमा अभिनय गरिसकेका छन् भने रामबाबुले अनागरिक, ब्लक लिभजस्ता पृथक् धारका चलचित्रदेखि 'फ्रेज आउट' (तार बाहिर), टुकी, भेडा गोठालोलगायत आधा दर्जनभन्दा धेरै वृत्तचित्र निर्देशन गरिसकेका छन् । रामबाबु र दयाहाङको पछिल्लो सहकार्य चलचित्र पुरानो डुंगा शुक्रबारदेखि दर्शकमाझ आउँदैछ ।
प्रदर्शनअगावै राम्रो चर्चा पाएको यस चलचित्रमा मौलिक धारका अर्का हस्ती माओत्से गुरुङको कथा समेटिएको छ । दयाहाङका साथै प्रियंका कार्की, मेनुका प्रधान, माओत्से गुरुङ, बुद्धि तामाङ, जेवी गुरुङलगायतले अभिनय गरेको चलचित्र पुरानो ढुंगा पनि यी दुईको सहकार्यमा कोसेढुंगा सावित हुने विश्वास गरिएको छ ।