लाइभ प्रतिस्पर्धामा फेसबुक, युट्युब र पेरिस्कोप
पछिल्लो समय विभिन्न कार्यक्रम युट्युब एवं फेसबुकबाट लाइभ गर्ने चलन बढेको छ । नेपाली समाज खासगरी सहरी क्षेत्रमा अहिले ट्विटरको पेरिस्कोपमा समेत भिडियोको आकर्षण बढ्दो छ । तुरुन्तै केही सूचना प्रवाह गर्न, आफ्नो कार्यक्रम आमदर्शकमाझ पुर्याउन, अनौठा र रोमाञ्चक घटनाहरू देखाउन लाइभ भिडियो टुलहरूले धेरै सहयोग पुर्याएको छ ।
अहिलेको समयमा बजारमा चलेका केही लाइभ भिडियो सेवामा फेसबुक लाइभ, युट्युब लाइभ र ट्विटरको पेरिस्कोप पर्छन् । प्रविधि क्षेत्रका हस्तीहरूको विचारमा फेसबुक, ट्विटर र गुगलको युट्युबबीच निकै रोमाञ्चक प्रतिस्पर्धा चलिरहेको छ । त्यसो भनिरहँदा तीनमध्ये कुन उत्कृष्ट होला भन्ने कौतूहल पनि उब्जिएको छ । यसबारेमा विभिन्न मापदण्डअनुसार तुलना गर्दा आफैं थाहा पाउन सकिन्छ कुनचाहिँ प्रविधि उत्तम छ भनेर ।
उपलब्धता
फेसबुक लाइभ सुरुमा सेलिब्रिटीका लागि गत वर्ष निकालिएको हो । यो वर्षको अप्रिलमा यसको लाइभ भिडियो टुल सबै आईओएस र एन्ड्रोइड प्रयोगकर्ताका लागि व्यवस्था गरिएको छ । फेसबुकको लाइभ सेवा वेभ इन्टरफेसमा पनि उपलब्ध छ । युट्युबको लाइभ हाल डेस्कटपमा मात्र उपलब्ध छ तर कम्पनीले छिटै आईओएस र एन्ड्रोइडमा उपलब्ध गराउने जनाएको छ । पेरिस्कोपको लाइभ स्ट्रिमिङ एप आईओएस र एन्ड्रोइड दुवैमा उपलब्ध छ ।
प्रयोगकर्ता
तीनमध्ये फेसबुकको सबभन्दा धेरै प्रयोगकर्ता छन् । त्यसैले फेसबुक लाइभ धेरै प्रयोगकर्ताबीच लोकप्रिय पनि छ । गुगलको मामलामा धेरै कन्टेन्ट युट्युबमा हुन्छ तर युट्युब लाइभ प्रयोगकर्ता भने निनै कम पाइन्छ । पेरिस्कोप यो मामलामा पछाडि छ किनभने यो पूर्ण एक्लै चल्ने प्लेटफर्म हो । यो मुख्य ट्विटर एपसँग जोडिएको भए बढी प्रयोगकर्ताहरू तान्न सक्थ्यो भन्ने भनाइ प्रविधिविज्ञको छ ।
युजर इन्टरफेस
युजर इन्टरफेस एउटा मुख्य कारक हो जसले एप बनाउन र बिगार्न सक्छ । यद्यपि तिनै एप चलाउन सहज नै छन् । तर, जब प्रयोगकर्ताले यी तीनवटै लाइभ टुलमा समय बिताउँछ फेसबुक सबभन्दा सजिलो लाग्न थाल्छ । फेसबुक र पेरिस्कोपको इन्टरफेस उस्तै लाग्छ किनकि प्रयोगकर्ताले लाइक, कमेन्ट, सब्सक्राइभ र अन्य उस्तै गतिविधि त्यहाँ गर्न सक्छन् ।
भिडियो अभिलेख
भिडियो अभिलेख गर्ने कुरामा फेसबुक र युट्युब दुवैले उस्तै विशेषता प्रदान गरेका छन् । प्रयोगकर्ताले भिडियो लाइभ स्ट्रिम गर्नसक्छ जुन पछि सधैंभरिका लागि बचाउन वा भिडियो निर्माताको चाहनाअनुसार हटाउन पनि सक्छ । पेरिस्कोपले लाइभ स्ट्रिम गर्छ यद्यपि त्यो तत्कालका लागि मात्र हुन्छन् । २४ घन्टासम्म मात्र काम गर्न सक्छन् ।
क्यामरा
क्यामराका विषयमा पेरिस्कोप र युट्युब लाइभ दुवै उस्तै छन् । भिडियो हाल्नेले पेरिस्कोपमा पनि गोप्रो क्यामेरा प्रयोग गर्न सक्छन् र त्यो स्मार्टफोनमा चलाउन मिल्छ । युट्युब लाइभ भिडियो राख्नेले अपलोड गर्न कुनै क्यामेरा प्रयोग गर्न सक्छन् तर तिनीहरूको इनकोडर जडान गरिएको हुनुपर्छ । फेसबुकले भने प्रयोगकर्तालाई यसको मुख्य प्लेटफर्मबाट मात्रै अपलोड गर्न दिन्छ ।
प्रस्तुतिः केन सुवेदी