अपांगमैत्री रोजगारी व्यवस्था गर्न माग
बर्दिबास (महोत्तरी): महोत्तरीका अपांगता भएकाहरूले सरकारसँग अपांगमैत्री रोजगारी व्यवस्था गर्न माग गरेका छन् । रातो कार्ड 'क' वर्गमा परेका पूर्ण अपांगता भएकाहरूलाई सामाजिक सुरक्षाबापत सरकारले मासिक २ हजार रुपैयाँ व्यवस्था गरे पनि आंशिक अपांगहरू उक्त सुविधाबाट वञ्चित रहेको भन्दै उनीहरूले अपांगमैत्री रोजगारी सिर्जना गर्न माग गरेका हुन् ।
केही वर्ष पहिला सबै प्रकारका अपांगता भएकाहरूलाई राज्यले सामाजिक सुरक्षा भत्ता वितरण गर्दै आएका थिए । तर अहिले कटौती गरेर रातो कार्डधारी अपांगलाई मात्र दिने गरेको छ । सरकारले सुविधा कटौती गरेपछि अरूको सहारामा बाँचिरहेका आंशिक अपांगहरूको बिचल्ली भएको अपांग अधिकारकर्मीले बताएका छन् ।
जलेश्वर नगरपालिका ५ का २१ वर्षीय रामदरेश पासमानको आंशिक अपांगता छ । उनको दाहिने खुट्टाले काम गर्दैन । उनी दलित परिवारका हुन् । लट्ठीको सहारामा घुमफिर गर्छन् तर उनलाई त्यति सजिलो छैन । रामदरेश भन्छन्, 'पहिलेपहिले हामीलाई थोरै भए पनि सरकारले सामाजिक सुरक्षा भत्ता दिँदा सजिलो थियो ।
अहिले रातो कार्डवलाहरूलाई मात्र दिन्छ । सरकारले हामीलाई भत्ता नदिने हो भने हामीले गर्नसक्ने रोजगारी दिनुपर्यो । नत्र बेरोजगारी भत्ता दिनुपर्यो । यसो नगरिए हाम्रो जीवन कसरी चल्छ ? '
बर्दिबास नगरपालिका १ गाल्टारटोलकी ५० वर्षीया मनमाया तामाङ दृष्टिविहीन छिन् । दृष्टिविहीन भएकै कारणले उनी अहिलेसम्म अविवाहित छिन् । 'आँखा देख्दिनँ । काम गरेर खान सक्दिनँ । अरूको सहारामा बस्नुपर्छ । सरकारले हामीलाई बाँच्ने उपाय लगाइदेओस्', उनले भनिन्, '९ महिनाकी हुँदा मेरा दुवै आँखा गुमेका हुन् ।'
रामगोपालपुरा ३ का २६ वर्षीय लालबाबु मण्डलले केही वर्षपहिले धेरै धाउँदा ३ सयका दरले ८ महिनामा २ हजार चार सय अपांग भत्ता पाए । जीवन केही सहज भएको थियो । तर सरकारले उनलाई आंशिक अपांग कार्ड दिएपछि उनको भत्ता रोकियो । उनका बुबाआमा छैनन् । उनका २ सन्तान र श्रीमती छन् । अहिले श्रीमतीले मजदुरी गरेर उनलाई निकै सकसपूर्ण ढंगले पालिरहेकी छन् । उनी भन्छन्, 'सरकारले अपांगता भएका र तिनका परिवारलाई गर्नसक्ने सीपमूलक रोजगारी व्यवस्था गरे हाम्रो घाउमा मलम लाग्थ्यो ।'
महोत्तरी जिल्लाको विकट गाउँ खयरमारा ९ भाँगे्रका ३३ वर्षीय मानसिंह मुक्तानले 'ख' श्रेणीको निलो अपांगता कार्ड पाएका छन् । उनी भन्छन्, 'मजस्ता मान्छेलाई दिन पनि रातझैं हुन्छ । हामीलाई रातो कार्ड नदिएर राज्यले अन्याय गरेको छ । न हामी देख्न सक्छौं, न त काम गरेर नै खान सक्छौं ।' उनका दुवै आँखा गुमेका छन् ।
आंशिक रूपमा अपांगता भएका शिक्षक बिरु बलम्पाकीले सरकारले आंशिक अपांगता भएकाहरूका लागि विशेष कार्यक्रम ल्याउनुपर्ने माग सरकारसँग गरेका छन् । उनले भने, 'अपांगता भएकाहरूको क्षमता अभिवृद्धि तालिम, सीपमूलक शिक्षा तथा रोजगारी, जीवन सुरक्षाको ग्यारेन्टी सरकारले गर्नुपर्छ ।'
'अपांगता भएका मानिस फरक क्षमता भएका मानिस हुन् । घरपरिवार र समाजले उनीहरूलाई सकारात्मक सोचाइको साथ राम्रो व्यवहार आवश्यक छ । सबैको माया पाए उनीहरू हामीभन्दा राम्रो काम गरेर देखाउन सक्छन्', महिला तथा बालबालिका कार्यालयकी महिला विकास निरीक्षक सुनिता भट्टराईले भनिन् ।
महोत्तरी जिल्लामा १८ हजार सात सय अपांगता भएका व्यक्ति रहेको तथ्यांक छ ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
