धाराको पानी पिउने चाहना अधुरै

मैनतडा (सुर्खेत): पहिले गाउँ गाविसमा थियो । अहिले नगरपालिका भएको छ । तर स्थानीय बासिन्दाका पीडा भने उस्तै छन् । पूर्वीसुर्खेतको मैनतडाका अधिकांश अहिले बासिन्दा खानेपानीको समस्या भोगिरहेका छन् । वर्षौंदेखि खानेपानीको समस्या भोग्दै आएका उनीहरू हिजोआज पनि भेरी नदी र खोलाको पानी पिउन बाध्य छन् । आँगनमै धारा जडान गरेर स्वच्छ पानी पिउने स्थानीयको सपना अझै पूरा हुन सकेको छैन ।

'जब चुनाव आउँछ, तब नेता गाउँमा आएर धारा जडान गर्छौं भन्छन्', मैनतडा झिंगनी निवासी भावना रानाले भनिन्, 'नेताहरूले हामीलाई केवल आश्वासन मात्र दिए, बर्सौं भयो हामी खोलाको पानी पिउन बाध्य छौं । आजसम्म कसैले वास्ता गरेका छैनन्, आँगनमै धारा जोडेर पानी पिउने हाम्रो चाहना अधुरै भयो ।' खानेपानीको समस्या हुँदा आफूहरूले खोलाको पानी प्रयोग गर्दै आएको उनको भनाइ छ । गाउँमा पानीको स्रोत नभएपछि स्थानीय बासिन्दा एक घन्टासम्म पैदल हिँडेर खोलाको पानी लिन जाने गरेका छन् । पानीको जोहो गर्नमै समय खर्च हुँदा अन्य काममा बाधा पुग्ने गरेको उनीहरूको गुनासो छ ।

भेरीगंगा नगरपालिकाअन्तर्गत पर्ने मैनतडामा अधिकांश टोलमा खानेपानीको समस्या छ । यहाँका अधिकांश बासिन्दा भेरी नदीको पानी पिउन बाध्य छन् । कतिपयले नजिकै रहेका खोलाको पानी प्रयोग गर्दै आएका छन् । झिंगनीमा ८६ घरपरिवार खोलाको पानी पिउन बाध्य छन् । 'न गाउँमा खानेपानी छ, न त सिँचाइ नै । खाने अन्न त किनेर खाउँला, तर पानीको जोहो कसरी गर्ने ? ', स्थानीय ओमकला बुढाले भनिन् । पानीको जोहो गर्नमै समय खर्च हुने र यसबाट बढी महिलालाई सास्ती भएको उनले बताइन् ।

बिहान उठ्नेबित्तिकै आफूहरू खोलामा दौडिने गरेको भन्दै उनले खोलामा पानी भर्न पनि पालो कुर्नुपर्ने बाध्यता रहेको गुनासो गरिन् । बर्सौंदेखि गाउँमा खानेपानीको समस्या भए पनि हालसम्म कसैले यसतर्फ चासो नदिएको उनको भनाइ छ । खानेपानी नभएकै कारण गाउँमा अन्य विकास निर्माणका काममा पनि बाधा पुगेको उनले बताइन् ।

गाउँमा खानेपानीको व्यवस्था नहुँदा स्थानीयले खडेरीको बेलामा निकै सास्ती बेर्होदै आएका छन् । खडेरीको समयमा खोलामा रहेको मुहान पनि सुक्ने भएकाले पानीको संकट हुने गरेको छ । स्थानीय बासिन्दाका अनुसार बर्खाको बेलामा भने गाउँमा मूल फुट्ने भएकाले राहत हुने गरेको छ । पानीको जोहो गर्न स्थानीयले गाउँमा कुवासमेत खनेका थिए । तर सबैको कुवामा पानी आएन । परिणामस्वरूप उनीहरूले खानेपानीको सुविधा पाउन सकेका छैनन् । संकटको बेलामा गाउँलेहरू छिमेकीको घरमा पुगेरसमेत पानीको जोहो गर्छन् ।

मैनतडाको साविकका वडा ३, ४ र ७ मा खानेपानीको बढी समस्या रहेको स्थानीय बासिन्दा गोल्मा बस्नेतले जानकारी दिइन् । ती स्थानमा खानेपानीको सुविधा पुगेको छैन । गाउँमा खानेपानीका लागि स्थानीयले बारम्बार माग गर्दै आएका छन् । तर पनि हालसम्म उक्त स्थानमा खानेपानी उपलब्ध हुन सकेको छैन । सबैले पानीको आश्वासन मात्र दिने गरे पनि अब स्थानीयले नै यसमा ठोस पहल थाल्नुपर्ने उनको भनाइ छ ।

स्थानीय महिलाले गाउँमा पुग्ने सबै दलका नेता, सरकारी तथा गैरसरकारी निकायसँग खानेपानीको समस्या सुनाउने गरेका छन् । दलका नेताले चुनावमा मात्र खानेपानीको धारा जडान गरिदिने प्रतिबद्धता जनाउने गरेका छन् । चुनावपछि फर्केर नआउने गरेको र खानेपानी समस्यालाई केवल नेताहरूले भोट माग्ने हतियार बनाएको स्थानीयको आरोप छ । गाउँनजिकै मुहान नभएकाले पनि खानेपानी आयोजनाका लागि लागत बढी लाग्ने भएकाले गैरसरकारी निकायले पनि आँट्न नसकेको स्थानीयको बुझाइ छ । राज्यले आँगनमै धारा जडान गरिदिने आशमा रहेका स्थानीयको धाराको पानी भरेर पिउने रहर अधुरै छ । खानेपानीकै समस्याका कारण आफूहरू हैरान भएको भन्दै स्थानीयले यसको व्यवस्था गरिदिन हारगुहार नै गरेका छन् ।