राप्रपा राजसंस्था र हिन्दु धर्मको पक्षमा 

काठमाडौं: संसद्मा चौथो दल राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी राजसंस्था र हिन्दु धर्मको पक्षमा उभिएको छ। सोमबार बसेको केन्द्रीय कार्यसम्पादन समितिको बैठकले राजसंस्था र हिन्दु राष्ट्रलाई पार्टी नीति बनाउने निर्णय गरेको हो। नेपालको संविधान २०७२ लाई आलोचनात्मक समर्थन गरेको तत्कालीन राप्रपा नेपाल र गणतन्त्रलाई स्विकारेको राप्रपाबीच एकतापछि पार्टीले एउटै धारणा बनाएको छ। फागुन पहिलो साता राप्रपाको एकता महाधिवेशन हुँदैछ।

आगामी महाधिवेशनमा पेस गर्नका लागि अध्यक्ष कमल थापाले तयार गरेको पार्टीको नीति, सिद्धान्त र कार्यदिशामा राजसंस्था र हिन्दु राष्ट्रलाई पार्टी नीति बनाएर अघि बढ्ने विषय उल्लेख छ । दुई पार्टी एकता हुँदा हिन्दु धर्मका विषयमा सहमति भए पनि राजसंस्थाका विषयमा पछि टुंगो लगाउने सहमति भएको थियो । थापाले पेस गरेको २२ पृष्ठ लामो प्रतिवेदनमा राष्ट्रिय एकता संवद्र्धन गर्ने लक्ष्यका लागि राष्ट्रियतासँग सकारात्मक रूपमा जोडिएको विषयलाई उपयोग गर्न जरुरी रहेको उल्लेख छ ।

प्रतिवेदनमा शान्ति, स्थायित्व र विकासका लागि राजसंस्था अनिवार्य आवश्यक भएको जनाइएको छ । ‘एक दशकको घटनाक्रम र देशको वर्तमान अवस्थाले समेत राजसंस्थाको आवश्यकता पुष्टि गरेको छ’, थापाले लेखेका छन् । ‘सार्वभौमसत्ता जनतामा निहित रहने देशको शासन जनताबाट निर्वाचित प्रतिनिधिले गर्ने र राष्ट्रियता र संस्कृतिको एकताको प्रतीकका रूपमा राजसंस्था रहने छ’, प्रतिवेदनमा उल्लेख छ । थापाले नेपालमा गणतन्त्र स्थापना भइसकेको परिप्रेक्ष्यमा राजसंस्थाबारे प्रत्यक्ष जनमत संग्रहको विकल्प पनि अगाडि सारेका छन् ।

सनातन हिन्दु राष्ट्रको पहिचान समाप्त पारी जनताको अभिमतबिनै धर्मनिरपेक्ष राज्य घोषणा गर्नु प्राचीन मान्यता र राष्ट्रहितविपरीत।

राप्रपाले संघीयतामा समेत असहमत भएको तथ्य अगाडि सारेको छ । ‘नेपालका निम्ति संघीयता आवश्यक होइन । यसको आवश्यकता, औचित्य एवं स्वरूपबारे पर्याप्त बहस नै नगरी यो अवधारणालाई स्थापित गर्ने काम भयो । यसको परिणामस्वरूप संविधान जारी भइसके पनि संघीय संरचनासम्बन्धी अवधारणा कार्यान्वयनमा ठूलो समस्या देखिएको छ’, प्रस्तावमा अगाडि भनिएको छ । प्रस्तावमा संघीयताभन्दा सुदृढ स्थानीय निकाय उपयुक्त हुने उल्लेख छ । संघीयता नै लागू गरेको खण्डमा हिमाल, पहाड र तराई मिलेको पाँच प्रदेशलाई नै आगामी दिनमा राप्रपाले जोड दिने उल्लेख छ ।
सदियौंदेखि नेपाल सनातन धर्मसापेक्ष रहँदै आएको उल्लेख गर्दै थापाले प्रस्तावमा सनातन हिन्दु राष्ट्रको पहिचान समाप्त पारी जनताको अभिमतबिनै धर्मनिरपेक्ष राज्य घोषणा गर्नु प्राचीन मान्यता र राष्ट्रहितविपरीत भएको अवधारणा अगाडि सारेका छन् । थापाले गत दुई वर्षदेखिको राजनीतिक घटनाक्रम हेर्दा नेपाललाई अस्थिर तुल्याई आफ्नो अभीष्ट पूरा गर्न चाहने राष्ट्रिय–अन्तर्राष्ट्रिय शक्तिको चलखेल सत्ता गठबन्धनमार्फत नियोजित षड्यन्त्रका रूपमा प्रकट भएको उल्लेख गरेका छन् ।

उनले माओवादीको जनाधार र विश्वास गुम्दै गएको, कांग्रेस र एमालेले पाएको सफलता जनाधार र विश्वास बढेर नभई विकल्प नहुनुको परिणाम भएको उल्लेख गरेका छन् । उनले नेपाली कांग्रेस, एमाले र माओवादी केन्द्र आफ्नो आदर्श, मान्यता र नीतिबाट विमुख भएको धारणा अगाडि सारेका छन् । यसैकारण ती सबै दलभित्र गुटबन्दी र अवसरवाद मौलाएको र अप्रजातान्त्रिक चरित्र हावी भएको दाबी उनले गरेका छन् । मधेसकेन्द्रित दलको भने क्षेत्रीय र स्पष्ट मान्यता नभएको विश्लेषण थापाले गरेका छन् ।