बस ‘कुरेर' घरसम्म खानेपानी
प्यूठानः खानेपानीको मुहान टाढा भएपछि ढुंगेगढी-३ बडडाँडा प्यूठानका स्थानीयले सार्वजनिक बसमा यात्रा गरेर घरसम्म खानेपानी पुर्याउने गरेका छन् । करिब डेढ किलोमिटर टाढा रहेको पाँकुरीखोला मुहानबाट स्थानीयले बस कुरेर पानीको जोहो गर्ने गरेका हुन् । बडडाँडा-विजुवार सडक खण्ड अन्तर्गत सडक छेउँमै पानीको मुहान रहेको स्थानीय लुमे धामीले बताए । ‘मोटरसाइकल हुनेले आफैँ लैजान्छन्',२३ वर्षिय धामीले भने,‘धेरैले बस कुरेर घरमा पानी लैजान्छौँ । कोहीकोही बसले त भाडा पनि लिन्छन् ।' गाउँका झण्डै ३० घरधुरीले यसैगरी खानेपानी घरसम्म पुर्याउने गरेको उनले जानकारी गराए।
बुढिचौर-धनकोट जोड्ने सडकले गाउँसम्म आउने डिङडिङखोला खानेपानी आयोजनाको पाइपमा क्षति पुर्याएपछि हप्तौदिनदेखि गाउँलेले खानेपानीको समस्या झेल्दै आइरहेको ढुंगेगढी-३ बडडाँडाका स्थानीय बोम बहादुर रेश्मीमगरले जानकारी गराए । ‘दिनमा ५/६ खेप बाइकमा पानी बोक्छु',खानेपानी मुलमै भेटिएका उनले भने,‘विहानभरीको समय पानी बोक्दैमा वित्छ ।'
मोटरवाटो निर्माण गर्दा खानेपानी लाइनलाई क्षति नपुर्याई गर्नुपर्नेमा उनले सुझाव दिए । सरुमारानी गाउँपालिकाको केन्द्र रहेको बडडाँडाका स्थानीयले वर्षेनी खानेपानीको समस्या झेल्दै आउने गरेका छन् । सुख्खायाममा धेरै समस्या हुने गरेको बताउँदै रेश्मीमगरले यसपाली बाटोकै कारण समस्या भोग्नुपरेको गुनासो पोखे ।
‘पैदल हिँडेर विहानभरी एक गाँग्रो पनि पानी लैजान सकिन्न',स्थानीय १६ वर्षिय माया घर्तिले भनिन्,‘केही बसहरुले त रोक्न मान्दैनन् ।' सदरमुकाम खलंगा, विजुवार, बाग्दुला, मच्छि, बाहाने, बरौला, भिंगृ र छिमेकी जिल्ला रोल्पाबाट यसैसडक भएर जिल्ला बाहिर यातायातका साधन ओहोरदोहोर गर्ने गर्छन । ‘एकपटक एउटा बसले ८/१० वटा गाग्री पानी लैजान्छन्',उनले भनिन्,‘बस नआउँदा ट्याक्टरमा पनि लैजान्छौँ ।'
विद्यालय जाने धेरै विद्यार्थीहरु विहान बेलुका घरसम्म खानेपानी लैजानका लागि बस कुरेरै वित्ने गरेको उनले गुनासो गरिन् । ‘गाउँमा खानेपानी नआएपछि विहान र बेलुकाको समय खानेपानी बोक्दैमा वित्छ',सोही ठाउँकी सुस्मीता गुरुङ भन्छिन्,‘पानीको समस्याले गर्दा पढ्नै पाइएको छैन् ।' घरमा एक्लै भएका र बृद्धवृद्धाहरुलाई धेरै समस्या हुने गरेको उनको भनाई छ ।
विकास निर्माण गर्दा खानेपानी आयोजनामा क्षति पुर्याएमा सम्वन्धित पक्षले नै मर्मत गरिदिनुपर्ने जिल्ला पूर्वाधार सम्वन्य समिति प्यूठानले नीतिगत रुपमै निर्णय गरेको खानेपानी तथा सरसफाई डिभिजन कार्यालय प्यूठानले जनाएको छ । ‘विनास नगर्ने गरी विकास गर्नुपर्छ',कार्यालयका डिभिजन प्रमुख ग्रिष्म थापाले भने,‘यस क्षेत्रमा चालु आवमा खानेपानी आयोजना निर्माण गर्ने योजना कार्यालयले बनाएको छ ।'
वर्षौदेखिका पुराना संरचना जिर्ण भएको र खानेपानीको ‘हाहाकार' धेरै हुने भएकाले ढुंगेगढी बडडाँडा क्षेत्रमा नयाँ आयोजना निर्माणका लागि छिट्टै सर्वे गर्ने तयारी भइरहेको समेत उनले जानकारी गराए । जिल्ला पूर्वाधार सम्वन्य समितिका संयोजक एवं प्रमुख जिल्ला अधिकारीको संयोजकत्वमा बैठकबसी क्षति पुर्याएमा सम्वन्धित पक्षले नै मर्मत गर्नुपर्ने निर्णय गरिएको थापाको भनाई छ । सांसद् धन बहादुर रायमाझीको सांसद् क्षेत्र विकास कार्यक्रम अन्तर्गत उक्त सडक निर्माणको क्रममा खानेपानी आयोजनामा क्षति पुगेको स्थानीयले जनाएका छन् ।