म्यादी प्रहरी बन्न लर्को
काठमाडौं : ४९ वर्षीय शंकर सुनुवार बिहीबार दिउँसो हस्याङफस्याङ हुँदैं टेकुस्थित काठमाडौं प्रहरी परिसर पुगे । प्रवेशद्धार सामुन्ने रहेको टेन्टबाट फर्म लिएर हतार हतार भर्न थाले । त्यसपछि प्रहरीलाई सोधे, 'लाइन त लामो रहेछ । पालो आउँदैन की क्या हो ।' प्रहरीले पालो आउन सक्ने बताएपछि उनी लाइन लाग्न गए । नेपाल आर्मीका पुर्व जमदार शंकर स्थानिय निर्वाचनका लागि म्यादी प्रहरी मागिएपछि त्यसैको भर्ना फर्म भर्न त्यहाँ पुगेका थिए ।
'त्यत्तिकै बस्नुभन्दा काम पाइन्छ की भनेर आको । सबै लाठैलाठा रहेछन् , नाम निस्किन्न की क्या हो' लाइन लाग्न जानु अघि उनी भन्दै थिए । ७५ हजार म्यादी प्रहरीका लागि आह्वान गरिएको भर्नाको फर्म दर्ता गर्ने बिहीबार अन्तिम दिन थियो । परिसरमा फर्म भर्नेको लाइन अपरान्हसम्म लामो थियो । ७५ हजार म्यादी प्रहरी ५५ दिनका लागि नियुक्त हुनेछन् भने उनीहरुलाई सरकारले प्रहरी जवान सरह तलब दिने छ ।
म्यादी प्रहरीका लागि पुर्व आर्मी, पुर्व पुलिसदेखी बैदेशिक रोजगारीबाट फर्किएका , सामान्य ब्यापार गरेर बसिरहेका, किशान लगायतको आकर्षण देखिएको छ । शंकरसँगैं फर्म भर्न आएका आर्मीका पुर्व सुविदार शुक्रलाल श्रेष्ठ । ४७ वर्षिय शुक्रलाल र शंकरले केही वर्षअघि सरकारी सेवाबाट अवकाश पाएपछि पछिल्लो समय सेक्युरिटी गार्डको काम गर्दै आएका थिए । 'घरमा बस्नमात्र नसकिने रहेछ । समयको उपयोग पनि हुने र पैसा पनि कमाइने' , काठमाडौंमै घर भएका शुक्रलालले भने । त्यसो त शंकरको पनि धापासीमा आफ्नै घर छ । पुलिसकै पुर्व हवल्दार दिपक ढकाल पनि फर्म भरी घर फर्कदै थिए । तीन वर्ष अघि सरकारी सेवाबाट अवकाश पाएका ४१ वर्षिय दिपक पनि पछिल्लो समय सेक्युरिटी काम गर्दै आईरहेका थिए । ' जानेको काम भएकाले आश लाग्यो', ढकालले भने ।
गुल्मिकी शर्मिला परियारले केही वर्षअघि आर्मी बन्ने प्रयास गरिन् तर सफल भइनन् । आर्मी बाबुकी छोरी २३ वर्षिया शर्मिलाले भनिन्, ' अब त जाँगर पनि मर्यो तर पनि खाली बस्नुभन्दा काम गर्न भनेर आएकी ।'डेढ दशकभन्दा पछि हुन लागेको स्थानिय निर्वाचन प्रहरी हुन नसकेकाका लागि छोटो समयका लागि भएपनि प्रहरी बन्ने अवसर हो । यसबाहेक छोटो समयमा हुने आम्दानी पनि राम्रो आकर्षण हो । ' निर्वाचनका बेला म्यादी प्रहरी थिएँ भन्दा पछि यस्तै अन्य काममा पनि काम लाग्ला' , बानेश्वरका प्रदिप विष्ट भन्छन् । बेरोजगारीका लागि यो राम्रो अवसर हो ।
नुवाकोटका २२ वर्षिय गणेश बोहराले नुवाकोट-काठमाडौंमा सिजनल ब्यापार गर्ने भएपनि यतिबेला काम नभएकाले म्यादी प्रहरी बन्ने तयारी गरेका छन् । ' म बेरोजगारी त हैन तर अहिले ब्यापारको काम त्यति छैन', बोहराले भने । खोटाङका २३ वर्षिय देवेन्द्र खड्का , महोत्तरीका २६ वर्षिय रविन्द्र शाह र गोर्खाका २० वर्षिय गोकर्ण कार्की काम गरिरहेपनि आम्दानी राम्रो नभएका कारण म्यादी प्रहरीमा भर्ना हुन चाहेको बताउँछन् । काठमाडौंमा देवेन्द्र र रविन्द्र औषधी पसलमा काम गर्छन् भने गोकर्ण ठमेलस्थित एक होटलमा हेल्पर छन् ।
देवेन्द्रले यस अघि शसस्त्र प्रहरीमा भर्ना हुन प्रयास गरेपनि सफल हुन नसकेका रहेछन् । कीर्तिपुरका रैथाने जित नारायण श्रेष्ठ पेशाले कृषक भएपनि ४५ वर्षको उमेरमा उनलाई म्यादी प्रहरी बन्ने रहर चलेको छ । ' यो अनुभव बटुल्ने अवसर पनि हो । त्यसो त मेरो अहिले अरु काम पनि छैन । उमेरमा एक्लो छोरा भएकाले पुलिसमा जागिर खान पाईएको थिएन ', जित नारायणले भने । बैदेशिक रोजगारीबाट फर्किएका हेटौंडाका २७ वर्षिय विष्णु सन्जेल, २० वर्षिय रामशरण धिताल लगायत पनि खाली समयमा म्यादी प्रहरी बन्ने सुरमा छन् ।
बुधबारसम्म डेढ लाख आवेदन
गत शुक्रबार आह्वान गरिएको म्यादी प्रहरीमा बुधबारसम्म एक लाख ४७ हजारले आवेदन दिएका छन् । प्रहरी प्रधान कार्यलयको मानव स्रोत साधन विभागका डीआईजी केशरी घिमिरेका अनुसार एक लाख २१ हजार पुरुष र २६ हजार महिलाले आवेदन दिएका छन् । 'कतिको आवेदन पर्यो भन्ने शुक्रबार बिहान मात्र थाहा हुने छ ', डीआईजी घिमिरेले भने । बुधबारसम्मको आँकडाअनुसार सबैभन्दा बढी पश्चिमान्चलबाट आवेदन आएको छ, करिब ३७ हजार । त्यसपछि मध्यमान्चल र पुर्वान्चल क्रमश रहेका छन् । आवेदनको अन्तिम दिन बिहीबारसम्म तोकिएको थियो । स्थानिय निर्वाचन बैशाख ३१ गते हुँदै छ ।