सेतो गुम्बा र निर्माण

भूकम्पपछि केही उदाहरणीय पुनस्र्थापना योजनाले मुलुकमा सकारात्मक सन्देश दिएका छन् । धुर्मुस-सुन्तली जोडीले विस्थापितहरूको पुनस्र्थापना र पुनर्निर्माणमा स्थानीयहरूसँगै आफैं श्रमिक बनेर सचेत नागरिकका उदाहरणका रूपमा आफूलाई प्रस्तुत गरे । आफ्नो श्रमको पसिनाले सिञ्चित घरप्रति बढी अपनत्व हुनु स्वाभाविकै हो र त्यहाँ जसको लागि धुर्मुस-सुन्तलीले टेलिभिजनको पर्दामा हैन, यथार्थ जीवनमा पसिना बगाए, उनीहरूले एउटा राष्ट्रिय अभियानमा सहकार्य, सहयात्रा र सहधर्म निर्वाह गरे । उनीहरूले बनाएका र अहिले हासिल गरेका घर उनीहरूको मीठो मेहनतको उपलब्धि बन्न पुगेको छ ।

पटकपटक राष्ट्रिय पुनर्निर्माण प्राधिकरणको नेतृत्वमा भएका परिवर्तन र 'एक द्वार नीति' का कारण सुरुमा इच्छुक व्यक्ति र संस्थाहरूसमेत निर्माण कार्यमा संलग्न हुन सकेनन् । तर सरकारले त्यो नीतिको अव्यावहारिकता महसुस गरेपछि घोषणा नगरीकन विभिन्न संस्थाहरूलाई निर्माणको लागि अनुमति दिएको छ, त्यसका सकारात्मक प्रतिफल देखा परेका छन् । जापानी सहयोग संगठन जाइका, जर्मन सहयोग संगठन जीआईजेड, अमेरिकी सहयोग संगठन यूएसएड, नर्वेजियन सहयोग संगठन, चौधरी ग्रुप आदिले खासगरी स्वास्थ्य र शिक्षण संस्थाका भत्किएका संरचनाहरूको पुनर्निर्माण गरी स्थानीयहरूलाई हस्तान्तरण गरेका छन् ।

यता आएर सामान्यतया सेतो गुम्बाका नामले परिचित कान्यिङ सेदु्रव लिङले भूकम्प सञ्चालित रनजुङ येसे सनपेङ पुनर्निर्माण परियोजनाअन्तर्गत ५५ पक्की घर धादिङका त्यत्ति नै भूकम्पपीडित परिवारलाई हस्तान्तरण गरिएको छ । सेतो गुम्बाका प्रमुख चोक्यिनिमा रिन्पोचे बुद्धधर्म दर्शनका व्याख्याता र मुलुकभित्र र बाहिरका हजारौं शिष्यहरूका गुरुका रूपमा स्थापित छन् ।

निष्काम कर्म उनको जीवनको आचरण र शैली बन्न पुगेको छ । उनकै अग्रसरतामा नेपाललगायत अन्य २० मुलुकबाट जुटेको भौतिक सहयोग र पीडितहरूलाई स्वयंको श्रमदानबाट ती घर झन्डै १५ महिनामा निर्माण गरेर धादिङको ज्वालामुखी गाउँपालिकाअन्तर्गत ढोलामा पीडितलाई रिन्पोचे स्वयंले स्वामित्व प्रमाणपत्र वितरण गरेका छन् । उनको गुम्बा, त्यसअन्तर्गत सञ्चालित परियोजना र त्यसमार्फत सहयोग पु¥याउने हरेक अदृश्य व्यक्ति अनि ती निर्माण कार्यलाई बराबर प्राविधिक हिसाबले निगरानी गरिरहेका विदेशी 'आर्किटेक्ट' र इन्जिनियरहरूले आफूलाई दुःखीहरूको सेवामा जुटाएर बुद्धकै प्रतिनिधिको रूपमा प्रस्तुत गरेका छन् ।

पीडितको दुःखमा मलम लगाउने हातहरूले साँच्चै ईश्वरको सेवा गर्छन् भन्ने मान्यता बुद्ध धर्मलगायत सबै धर्मको सारतत्व मानिन्छ । सेतो गुम्बा र त्यसका प्रमुखले आफ्ना यी कार्यबाट अरूलाई समेत भूकम्पपीडितको सेवामा जुट्न र विस्थापितहरूका लागि स्थायी आवास निर्माण अभियानमा जुट्न सन्देश दिएका छन् ।