आइटीमा अवसरै अवसर
काठमाडौः नेपालमा आइटीमा रोजगारीको आकर्षण बढ्दै गएको छ । सफ्टवेयर, हार्डवेयर, नेटवर्किङलगायत क्षेत्रमा रोजगारीको आकर्षण बढ्दै गएको रोजगारदाता कम्पनीले जनाएका छन् ।
नेपाल सूचना/प्रविधिमैत्री बन्दै गएपछि आइटीमा रोजगारीको आकर्षण बढ्दै गएको हो । देशका अधिकांश क्षेत्रमा आइटीले विशेष स्थान पाउन थालेको छ । विभिन्न क्षेत्रले आइटीलाई अत्मासात गरेसँगै रोजगारीको आकर्षण बढ्दै गएको हो ।
सूचना प्रविधि नेपालका लागि नयाँ विषय भए पनि यसले केही वर्षमै बजार लिइसकेको छ । पछिल्लो समय आइटीमा रोजगारीको अवसरै अवसर सिर्जना हुँदै गएको सरोकारवालाको भनाइ छ । आइटीतर्फ आकर्षण र रुचि बढेसँगै आकर्षणको केन्द्रबिन्दु बन्दै गएको हो ।
नेपाल विकासशील राष्ट्रबाट विकासोन्मुख हुँदै छ । सूचना/प्रविधिको उपयोग बढ्नुका साथै आइटी क्षेत्रमा अध्ययन गरेका युवाले जागिर पाउन थालेका छन् । ब्याचलर अफ इन्फरमेसन टेक्नोलोजी, बिएससिटिआई, कम्प्युटर इन्जिनियरिङ, हार्डवेयर तथा सफ्टवेयर पढेका युवाले सहज रूपमा रोजगारी प्राप्त गर्न थालेका छन् ।
अहिले नेपालमा हार्डवेयर, सफ्टवेयर र नेटवर्कमा आकर्षण बढ्दै गएको छ । यस्ता कम्पनी स्थापना हुनुका साथै त्यस क्षेत्रमा रोजगारीको आकर्षण बढ्दै गएको छ । पछिल्लो समय कम्प्युटर निर्माण तथा मर्मत, विभिन्न कार्यक्रम उत्पादन गर्ने क्रम बढ्दै गएको जानकार बताउँछन् । त्यस्तै, इन्टरनेटप्रदायक कम्पनीको स्थापनासँगै विभिन्न नेटवर्किङ कम्पनीमा पनि रोजगारीको आकर्षण बढ्दै गएको छ ।
कम्प्युटर एसोसिएसन अफ नेपाल(क्यान)का अध्यक्ष विनोद ढकाल समग्रमा आइटीमा रोजगारीको आकर्षण बढ्दै गएको बताउँछन् । पछिल्लो समय टुरिजम, मेडिकल, कृषिलगायत क्षेत्रमा आइटीको आकर्षण बढ्दै गएको छ ।
अधिकांश क्षेत्र प्रविधिमैत्री बन्दै गएपछि आइटीसँग सम्बन्धित विषय अध्ययन गरेकाहरूका लागि रोजगारीको आकर्षण बढ्दै गएको हो । कोर्स अध्ययनका साथै आइटीसँग सम्बन्धित ज्ञान तालिमबाट प्राप्त गर्नेको लर्को पनि छ।
मेरो रोजगारी डटकमका प्रबन्ध निर्देशक शैलेन्द्र गिरीले आइटी क्षेत्रमा काम गर्नेहरू तुलनात्मक रूपमा सेवा-सुविधा बढी हेर्ने गरेको बताउँछन् । ‘केही वर्षयता आइटीमा आकर्षण बढ्दै गएको छ', उनले भने ।
नेपालमा पछिल्लो समय आइटी आकर्षणको केन्द्रबिन्दु बन्दै गएको उनको बुझाइ छ । आइटी जाने, बुझेको र त्यसैमा अध्ययन गरेको व्यक्ति जागिरबाट वञ्चित हुनुनपर्ने उनले बताए ।
‘आइटी सबै कर्पोरेट हाउसमा अनिवार्य भएको छ, त्यसकारण पनि रोजगारीको अवसर बढ्दै गएको हो', उनले भने । मेरो रोजगारी डटकले बैंक, कम्प्युटर इन्स्टिच्युटलगायतमा म्यानपावर सप्लाई र व्यवस्थापन गर्ने काम गर्दै आएको छ ।
रोजगार परामर्शदाताको रूपमा मेरो रोजगारी डटकले काम गर्दै आएपछि बेरोजगार युवालाई पनि सहज भएको छ । मेरो रोजगार डटकमले विभिन्न रोजगारदाता कम्पनीको सहकार्यमा कर्मचारी छनोट गर्दै आएको छ ।
पछिल्लो समय इमेल/इन्टरनेटको पहुँच बढ्दै गएको छ । नेटवर्कमा काम गर्न इन्टरनेटप्रदायक कम्पनीले दक्ष म्यानपावर भेट्टाउन मुस्किल हुने गरेको बताउँछन् । देश सूचना/प्रविधिमैत्री बन्दै गएपछि सामान्य कम्पनीमा समेत आइटीलाई पहिलो प्राथमिकता दिन थालिएको छ । हरेक क्षेत्रमा प्रविधि आत्मसात गर्ने क्रममा विभिन्न कम्पनीले एक/दुई जना कर्मचारी आइटीसँग सम्बन्धित व्यक्ति राख्न थालेका छन् ।
कम्प्युटर एसोसिएसन अफ नेपाल(क्यान)का अध्यक्ष विनोद ढकाल समग्रमा आइटीमा रोजगारीको आकर्षण बढ्दै गएको बताउँछन् । पछिल्लो समय टुरिजम, मेडिकल, कृषिलगायत क्षेत्रमा आइटीको आकर्षण बढ्दै गएको छ । अध्यक्ष ढकाल स-साना कम्पनीदेखि माइक्रोसफ्ट तथा ठूला कम्पनीमा आइटीमा रोजगारीको आकर्षण बढ्दै गएको सुनाउँछन् । उनका अनुसार आइटीको आकर्षण स्वदेशसँगै विदेशमा पनि छ ।क्यानको सञ्जाल देशभरका ५६ जिल्लामा छ । यसमा विभिन्न विषयगत संघ आबद्व छन् । क्यानमा ५ हजार सदस्य छन् ।
तर, आइटी सम्बन्धित कम्पनीको यकिन विवरण न सरकारसँग छ । न क्यानसँग नै ! क्यानका अध्यक्ष ढकाल भन्छन्, ‘नेपालमा सूचना/प्रविधिको आकर्षण र आवश्यकता भए पनि सरकारले प्राथमिकता दिन सकेन ।' उनले सरकारको सहकार्यमा केही रचनात्मक काम गर्न प्रस्ताव पेस गरे पनि सरकारले नसुनेको गुनासो गरे । ‘आइटीलाई मूलधारमा ल्याउन जरुरी रहेको छ तर सरकारले यसलाई कत्ति पनि प्राथमिकता दिन सकेको छैन', उनले भने ।