निर्वाचनमा महिला सक्रियता बढ्दो
मंगलसेन : स्थानीय तह निर्वाचनमा विगतका निर्वाचनको भन्दा महिलाको सक्रियता उल्लेख्य मात्रामा बढेको छ ।पार्टीले आयोजना गर्ने चुनावी प्रचारप्रसार, र्यालीमा होस् या घरदैलो कार्यक्रममा महिलाको सक्रियता विगतका निर्वाचनमा भन्दा उल्लेख्य मात्रामा बढेको पाइएको हो । राजनीतिक दलले दिनहुँजसो आयोजना गर्ने र्यालीमा महिलाको उल्लेख्य सहभागिता देखिन्छ । यतिबेला गाउँगाउँ तथा बजार क्षेत्रमा आआफ्नो पार्टीका झन्डा, चुनाव चिह्न अंकित टी सर्ट, टोपी पहिरिएर महिलाहरू पनि प्रचारप्रसारमा खटेको यत्रतत्र देखिन्छ ।
गाउँमा पुरुषभन्दा महिलाको संख्या पनि बढी भएकाले प्रचारप्रसारका क्रममा पनि महिला नै बढी देखिने गरेका हुन् । एकातर्फ संविधानले नै स्थानीय तहमा ४० प्रतिशत महिलाको प्रतिनिधित्व सुनिश्चित गर्नुका साथै महिलामा पहिलेको भन्दा राजनीतिक चेतनासमेत बढ्दै गएकाले महिलाको सक्रियता बढेदै गएको हो । सरकारले निर्वाचनको मिति सार्दै गएकाले दलहरूले प्रचारप्रसारका लागि प्रसस्त समय पाएका छन् ।
स्थानीय तहमा ४० प्रतिशत महिला प्रतिनिधित्वको ग्यारेन्टी गरिएपछि महिला उम्मेदवारको संख्या बढेसँगै महिला मतदातामा निकै उत्साह थपिएको छ।
यतिबेला बर्खेखेती लगाउने मौसम भएकाले किसानले चुनावी प्रचारप्रसार कार्यक्रम र खेती लगाउने काम सँगैसँगै लगेका छन् । यतिबेला प्रायः मेलापात, घरधन्दा, बाली गोडमेलजस्ता काममा व्यस्त हुने महिला काम व्यवस्थापन गर्दै आआफ्ना पार्टीको चुनाव प्रचारप्रसार कार्यक्रममा सहभागी भइरहेका छन् । साँफेबगर नगरपालिकाको नवाठानाकी टंकीदेवी कुँवरले बिहान घरायसी तथा मेलापातको काम गरेर दिउँसो चुनाव प्रचारप्रसारमा गइरहेको बताउनुभयो । कहिले कहीँ रातिसमेत घोट माग्न मतदाताको घरघरमा जानुपर्ने भएकाले मेलापात र घरधन्दाभन्दा पनि प्रचारप्रसारको कामलाई प्राथमिकता दिएको उहाँले बताउनुभयो ।
२० वर्षपछि हुन लागेको स्थानीय तहको निर्वाचनमा एउटै वडामा एउटा दलबाट पाँच उम्मेदवार चुनावी मैदानमा उत्रेका छन् । उम्मेदवार कसैको नातेदार, छिमेकी तथा इस्टमित्रसमेत पर्ने भएकाले प्रायः सबैलाई नजिकैबाट चुनाव लागेको छ । गाउँमा एक पार्टीको प्रचारप्रसारमा महिला गएपछि अर्को पार्टीमा आस्थावान महिला पनि प्रचारप्रसारमा जाने गरेको पाइन्छ । 'गाउँमा कुन परिवार कुन पार्टीमा आस्थावान छ भन्ने स्पस्ट थाहा हुने भएकाले आआफ्नो पार्टीको प्रचारप्रसारमा जान महिलाहरूमा प्रतिस्पर्धा नै देखिन्छ', चौरपाटी गाउँपालिका मार्कुकी अमृता बोगटीले भन्नुभयो, 'चुलोचौको र मेलापातमा मात्र सीमित रहने महिला पुरुससँगै चुनाव प्रचारप्रसारमा गाउँगाउँ जानथालेका छन् ।' महिलामा राजनीतिक चेतना पहिलेको भन्दा निकै बढेको उहाँले बताउनुभयो ।
नेपाली कांग्रेसको तर्फबाट रामारोशन गाउँपालिकाको प्रमुख पदको उम्मेदवार बन्नुभएकी अनुराधा स्वाँरले यसपटकको स्थानीय तहको निर्वाचनमा महिलाको सहभागिता निकै बढेको बताउनुभयो । संविधानले नै स्थानीय तहमा ४० प्रतिशत महिलाको प्रतिनिधित्वको ग्यारेन्टी गरेपछि महिला उम्मेदवारको संख्या बढेसँगै महिला मतदातामा निकै उत्साह थपिएको आफूले पाएको स्वाँरले सुनाउनुभयो ।
संविधानले महिला प्रतिनिधित्व वृद्धिका लागि प्रयास गरेको छ । अहिले हरेक वडामा २ जना महिलाका लागि आरक्षित सिट छन् । अघिल्लो स्थानीय निर्वाचनमा २० प्रतिशत महिलाका लागि आरक्षित थियो भने अहिले ४० प्रतिशत सिट महिलाका लागि आरक्षित गरिएको छ । प्रत्येक वडाका कम्तीमा दुईजना उम्मेदवार (महिला प्रतिनिधि र दलित अथवा अल्पसंख्यक समूहबाट) हुनुपर्ने प्रावधानले महिलाहरू आफ्ना लागि विशेष अवसर आएकोमा उत्साहित देखिन्छन् । पुरुषसँगै महिलाले पनि समय र परिस्थितिअनुसार आफूलाई प्रतिस्पर्धी बनाउँदै गइरहेका स्पस्ट देखिन्छ ।
प्रतिक्रिया दिनुहोस !
