भक्तपुरमा भेटियो दुर्लभ सालक

भक्तपुर : दुर्लभ तथा संरक्षित स्तनधारी जनावर सालक भक्तपुरमा फेला परेको छ । नेपालमा रहेका स्तनधारी जनावरमध्ये लोपोन्मुख जातिभित्र पर्ने सालक बुधबार राति सूर्यविनायक नगरपालिका–६, पान्डो बजार हाइटमा फेला परेको हो । स्थानीयले फेला पारेको सालक बुधबार राति नै प्रहरीलाई बुझाइएको थियो । प्रहरीले इलाका वन कार्यालय सूर्यविनायकको जिम्मा लगाएको सालक उसले जिल्ला वन कार्यालय भक्तपुर बुझाएको थियो । जिल्ला वनले बिहीबार सालक सूर्यविनायक–८, सिपाडोलस्थित तौडोल छाप सामुदायिक वनमा छाडेको छ । सालक वयस्क पोथी रहेको इलाका वन कार्यालय सूर्यविनायकका फरेस्टर जयराम न्यौपानेले जानकारी दिए ।

उक्त सामुदायिक वन जिल्लाकै एक मात्र सालक संरक्षित क्षेत्र हो । बिहीबार छाडिएको सालक नवौं रहेको वनका अध्यक्ष महेश्वर बोहोराले जानकारी दिए । उनका अनुसार दुई वर्षअघि सल्लाघारीमा भेटिएको सालक पनि सामुदायिक वनमा छाडिएको थियो । उनले वन क्षेत्रमा मात्रै करिब ५० वटाको हाराहारीमा सालक रहेको जानकारी ीदए । ‘वनमा जताततै सालकका दूला छन्’, अध्यक्ष बोहोराले भने, ‘अहिलेसम्म ५० वटाको हाराहारीमा सालक रहेको अनुमान गरेका छौं ।’ उनले आफूहरूले सालक संरक्षणका लागि वन क्षेत्र नै छुट्याएको बताए ।

लामो समयदेखि सालकसम्बन्धी अनुसन्धान गर्दै आएकी तुलसीलक्ष्मी सुवालले सालक दिनभर सुत्ने र खानाका लागि राति मात्रै दूलाबाट बाहिर आउने बताइन् । उनले बुधबार पनि खाना र पानीको खोजीमा राति निस्केको सालक स्थानीयले फेला पारेको हुन सक्ने अनुमान लगाइन् । ‘सालक दिनभर सुत्छ र राति खाना तथा पानीका लागि दूलाबाट बाहिर आउँछ’, उनले भनिन् ।

उनका अनुसार सालक उत्तर मोहोडाको सेपिलो र भिरालो जंगलमा बढी पाइन्छ । जसअनुसार सूर्यविनायक वनको पूर्व–पश्चिम फैलिएको उत्तर मोहोडाको जंगलमा सालक पाइएको अनसुन्धानमा देखिएको उनले बताइन् । उनले सालक दुर्लभ वन्यजन्तु भएकाले संरक्षित क्षेत्र घोषणा गरी दीर्घकालीन संरक्षणको उपाय अपनाउन सरकारसँग माग गरिन् ।

बिहीबार इलाका वन कार्यालयका फरेस्टरद्वय जयराम न्यौपाने र केदार नेपालका साथमा सामुदायिक वन उपभोक्ता महासंघ भक्तपुरका अध्यक्ष रामेश्वर बोहोरा, तौडोल छाप सामुदायिक वन उपभोक्ता समूहका अध्यक्ष महेश्वर बोहोरा, पूर्वअध्यक्ष दीपेन्द्र थापा, कोषाध्यक्ष सञ्जीव थापा र सशस्त्र प्रहरी नायव उपरीक्षक मनोज बखुन्छेसँगै स्थानीय सञ्चारकर्मीको रोहवरमा सालक वनमा छोडिएको थियो ।