तीजमा दर नखाने भए इजरायलमा रहेका नेपाली महिलाले
काठमाडौ : नेपाली हिन्दु महिलाहरुको महान चाड तीजमा दरखाने बिशेष पर्व हो । विवाह गरेका महिलाहरुले माइतीघरमा गएर मध्यरातमा दरखाने गर्दछन् । विदेशमा रहेका महिलाहरुले पनि तीजलाई आफनो अनुकुलतामा मनाउने गर्दछन् । तर इजरायलमा रहेका नेपाली महिलाहरुले यसपटक तीजमा दर नखाने भएका छन् । तीजका अवसरमा शुक्रबार तेल अभिभ बिश्वबिद्यालयमा इजरायलमा रहेका महिला तथा पुरुष कामदारलाई भेला गराएर साँस्कृतिक कार्यक्रम गरिदैछ ।
सो कार्यक्रममा सहभागी भएवापत तिरिने रकमलाई नेपालको तराई मधेशमा बाढी,डुवान र पहाडमा पहिरोबाट अति प्रभावित पीडितहरुको राहतमा खर्च गर्ने योजना बनाइएको एनआरएन इजरायलमा सचिव पदका लागि उम्मेदवारी दिएकी तारा ढकालले जानकारी दिइन । सिन्धुपाल्चोकको चौतारा साँगाचोकगढी नगरपालिकास्थित कुविण्डेमा जन्मिएकी तारा झण्डै नौ बर्षदेखि इजरायलमा कार्यरत छिन ।
ताराका अनुसार सो कार्यक्रमका लागि एक हजार दुई सय जना सहभागी हुन सक्ने सभाकक्षको व्यवस्था गरिएको छ । ‘आरामकासाथ तीज कार्यक्रम हेर्न सकिनेछ । कार्यक्रममा सहभागी भएवापत तिरिने पैसालाई बाढी पीडितको सहयोगार्थ प्रदान गर्नेछौ’ ताराले भनिन ‘दर नखाएर केहि हुँदैन,हामी इजरायलमा बसेर कमाएकै छौ । करीव ३५ अमेरिकी डलर अर्थात एक सय ३० सेकेल हो । यो हाम्रो लागि ठूलो रकम होइन ।’ तीज बिशेष साँस्कृतिक कार्यक्रमका लागि नेपालबाट चर्चित लोकगायक बद्री पंगेनी,कलाकारद्धय भूमिका गिरी र कालिका रोकामगर तथा हास्यकलाकार सुदीप थापा इजरायल पुगिसकेका छन् । इजरायलमा रहेका नेपाली महिला तथा पुरुषहरुलाई मनोरञ्जन प्रदान गरी संकलन गरिएको रकमले नेपालमा बाढी,डुवान र पहिरोबाट पीडितहरुका लागि सहयोग गर्न चाहेको ताराले बताइन ।
बाढी र पहिरोबाट एक महिना यता एक सय ५० जनाले ज्यान गुमाएका छन् भने ३५ जना अझै वेपत्ता छन् । तराई मधेशमा हजारौ मानिसहरु बाढी र डुवानबाट बिस्थापित भएका छन् ।
ताराले सो कार्यक्रममा सहभागी भएर नेपालका बाढी पीडितका लागि सहयोग गर्न इजरायलमा रहेका नेपाली महिला तथा पुरुषलाई सार्वजनिक रुपमा अपिल गरेकी छिन ।
इजरायलमा रहेका करीव तीन हजार कामदार मध्ये ७५ प्रतिशत महिला छन । इजरायलमा बुढाबुढीको स्याहार गर्ने केयरगिभरको माग ४५ हजार छ ।
सन १९६० मा कुटनीतिक सम्बन्ध स्थापना भएपछि इजरायलले सन १९६१ मा काठमाडौमा आफनो राजदूतावास स्थापना गरेको थियो भने नेपालले सन २००७ मा मात्रै आफनो राजदुतावास इजरायलमा स्थापना गरेको हो ।
इजरायलको सर्वोच्च अदालतले सरकारीस्तरबाट मात्रै कामदार ल्याउन आदेश दिएपछि त्यहाँको सरकारले सोही अनुसारको नीति बनाएको छ । नेपाल र इजरायल सरकार (जी टु जी) मार्फत मात्रै कामदार लिने नीति बनेको छ । जी टु जी कार्यक्रम मार्फत करीव ६० हजार रुपैयामा नेपाली कामदार इजरायलको रोजगारीमा जान सक्नेछन् । गत बर्ष साउनदेखि इजरायलमा जी टु जी प्रणाली मार्फत नेपाली कामदार पठाउन थालिएको छ । जी टु जी नीति अनुसार नेपालबाट अनमी,नर्स र अहेव इजरायलको रोजगारीमा गएका छन ।
नेपालबाट इजरायल जाँदा म्यानपावर व्यवसायीले धेरै रकम लिएको र कामदारलाई अलपत्र पारेको उजुरी त्यहाँको सर्वोच्च अदालतमा परेपछि इजरायल सरकारले सन २००९ देखि नेपालबाट श्रमिक लैजान बन्द गरेको थियो । रोजगार व्यवसायी मार्फत जाने कामदारको एक बर्षसम्मको पारिश्रमिक एजेण्टहरुले खाइदिने गरेका थिए । इजरायल सरकारले म्यानपावर व्यवसायी मार्फत कामदार नलैजाने नीति बनाएपछि नेपाली श्रमिकहरु चाहेर पनि इजरायलमा रोजगारीका लागि जान बन्चित हुँदै आएका थिए ।
तीन महिनाको केयर गिभर तालिम लिएका वा नर्सिङ पढेकाहरुलाई इजरायल लैजान सकिने दुई सरकार वीच भएको समझदारीपत्रमा उल्लेख छ । नेपालका प्रतिष्ठित नीजि अस्पतालमा काम गरिरहेका नर्सहरुले पनि जागिर छोडेर इजरायल गएका छन । श्रम मन्त्रालयले तदारुकता नदेखाएका कारण दोस्रो चरणमा कामदार पठाउनका लागि इजरायल र नेपाल सरकार वीच छुटटै सम्झौता हुन सकेको छैन । परीक्षणकालका रुपमा तीन सय कामदार लगेपछि इजरायलले बार्षिक एक हजार पाँच सय कामदारलाई रोजगारी दिने आश्वसन दिएको थियो । इजरायलले कुल मागको ८० प्रतिशत महिला कामदार हुनु पर्ने शर्त राखेको छ ।