कीर्तिमानी कान्छी जलपरी

लन्डनमा बस्दै आएका न्युरो सर्जन पारस सिंह र २०५० सालको एसएलसी बोर्ड टपर गरिमा राणाकी छोरी हुन, १४ वर्षीया गौरिका सिंह । पछिल्लो समय लन्डनका चर्चित डाक्टर पारस र एसएलसी टपर गरिमालाई समेत छोरी गौरिकाले थप चर्चित बनाइदिएकी छन् ।

नेपाली खेलकुदको रोल मोडल गौरिका माथि अहिले विश्वको नजर परेको छ । एक वर्षअघि ब्राजिलमा सम्पन्न रियो ओलम्पिकमा सहभागी विश्वभरका एघार हजार खेलाडीमध्ये गौरिका कान्छी खेलाडी थिइन् । त्यतिबेला १३ वर्ष दुई सय ५५ दिनकै गौरिकाले रियो ओलम्पिकमा सबैभन्दा कान्छी खेलाडीको रूपमा नेपालको नाम राखिन् । वाइल्ड कार्डमार्फत रियो ओलम्पिकमा सहभागी गौरिका र नेपालको समाचारलाई विश्वभरका मिडियाले प्राथमिकता दिएर प्रस्तुत गरे ।

भारतको गुवाहाटीमा सम्पन्न १२औं दक्षिण एसियाली खेलकुद प्रतियोगितामा पनि गौरिकाले कान्छी खेलाडीको रूपमा चर्चा पाएकी थिइन् । सागमा गौरिकाले उमेरको चर्चा त पाइन् नै एक रजत र तीन कांस्य जितेर नेपालको कीर्तिमान नै राखिन् । साग पौडीको व्यक्तिगत स्पर्धामा पदक जित्ने गौरिका पहिलो नेपाली पौडी बाज हुन् । सागमा १२ वटा स्पर्धामा भाग लिएकी गौरिकाले सातवटा नयाँं कीर्तिमान बनाएकी थिइन् । लन्डनको ह्याब्स गल्र्स स्कुलमा कक्षा ९ मा पढ्दै गरेकी उनी मेहनतकी प्रतिमूर्ति नै हुन् । गौरिकाको पढाइमा पनि राम्रो छ ।

'स्कुलको पढाइ अघि र पछि दैनिक प्रशिक्षण हुन्छ । बाह्रैमहिना प्रशिक्षण गर्नुपर्ने भएकाले पढाइ र खेललाई सँगै लैजान धेरै गाह्रो छ । तर पनि समय मिलाइरहेको छु । हाम्रो परिवार लन्डनमा बस्दै आएको छ । अहिले नेपालमा राष्ट्रिय पौडी प्रतियोगिता खेल्न आएको हुँ' गौरिकाले बताइन् । उनल नेपाल बस्दा अन्नपूर्ण होटेलको स्विमिङ पुलमा तयारी गरिन् । २५ मिटर लम्बाइको उक्त पौडी पोखरी तयारीका लागि राम्रो छ । अघिल्लो साता भएको दुईदिने २०औं राष्ट्रिय पौडी प्रतियोगितामा पाँच विधामा राष्ट्रिय कीर्तिमानसहित स्वर्ण जितिन् । 'यसले अझै मेरो आत्मविश्वास बढेको छ । सबैको सहयोगले सफलता मिल्दै गएको छ', उनले दंग पर्दै भनिन् ।

गौरिका नेपाली पौडीमा कीर्तिमानकी पर्याय हुन् । १४ वर्षको उमेरमै उनको नाममा ३५ वटा कीर्तिमान बनिसकेको छ । यसअघि ३० पटक राष्ट्रिय कीर्तिमान बनाएकी उनले यस पटक पाँचवटा कीर्तिमान थपिन् ।

गौरिका नेपाली पौडीमा कीर्तिमानकी पर्याय हुन् । १४ वर्षको उमेरमै उनको नाममा ३५ वटा कीर्तिमान बनिसकेको छ । यसअघि ३० पटक राष्ट्रिय कीर्तिमान बनाएकी उनले यस पटक पाँचवटा कीर्तिमान थपिन् । उनले पहिलो दिन ५० मिटर बटरफ्लाईको हिट चरणमा २९.४० सेकेन्डको नयाँ कीर्तिमान बनाइन् । यसअघि उक्त कीर्तिमान सोफिया साहको नाममा ३२.०६ सेकेन्डको थियो । उनले दुई सय मिटर फ्रिस्टाइलमा पनि यसअघि सोफियाकै नाममा रहेको कीर्तिमान तोडिन् । उनले निर्धारित दूरी दुई मिनेट ११.१४ सेकेन्डमा पूरा गरिन् । यसअघि सोफियाको नाममा दुई मिनेट १३.२२ सेकेन्डको कीर्तिमान थियो ।

दोस्रो दिन गौरिकाले एक सय मिटर फ्रिस्टाइलको हिट चरणमा एक मिनेट ००.७९ को कीर्तिमान बनाइन् । उनले यसअघि दुबईमा भएको आइरिस आपेनमा आफैंले बनाएको एक मिनेट ०१.७८ सेकेन्डको कीर्तिमान तोडेकी हुन् । त्रिभुवन आर्मी क्लबबाट खेलेकी उनले एक सय मिटर बटरप्mलाईमा पनि कीर्तिमान बनाइन् । एक मिनेट ०७.६९ सेकेन्डमा दूरी पूरा गरेकी उनले भारतमा भएको १२औं सागमा आफंैले बनाएको एक मिनेट १०.९४ सेकेन्डको कीर्तिमान तोडेकी हुन् । उनले ५० मिटर फ्रिस्टाइलको हिट चरणमा २८.०९ सेकेन्डको कीर्तिमान बनाउने क्रममा यसअघि सोफिया गाडेगार्डले १२औं सागमा बनाएको २८.८५ सेकेन्डको कीर्तिमान भंग गरिन् । दुईदिने प्रतियोगितामा एक सय ४४ खेलाडीले २९ स्पर्धामा भाग लिएका थिए ।

पढाइ र खेल अभ्यासका कारण गौरिकाको सुत्ने समय ६ घण्टामात्र हुन्छ । लन्डनस्थित बार्नेट कोप्टहल स्विमिङ क्लबमा प्रशिक्षण गर्दै आएकी गौरिका क्लबमा आफ्नो उमेरसमूहमा नम्बर एक पौडीबाज पनि हुन् । दिनमा तीनपटक स्विमिङ पुलमा प्रशिक्षण गर्ने गरेकी गौरिका फुर्सदमा भने फुटबल हेर्न मन पराउँछिन् । उनलाई इङ्लिस प्रिमियर लिग फुटबल मनपर्छ । लिगमा उनको मनपर्ने टोली म्यानचेस्टर युनाइटेड हो ।

सामान्य नेपाली मानिसको भन्दा गौरिकाको शारीरिक बनावट पनि ठूलो छ । उनी अग्ली छन् । उनका हात र पैतला धेरै ठूला छन् । यो पौडीका लागि उक्त मानिन्छ, नेपालका पौडी प्रशिक्षक ओङ्देन लामा भन्छन् ।

गौरिकाको खानपिन पनि सामान्य मानिसको तुलनामा बढी रहेको उनका बाबु पारसले बताए । 'गौरिकाको खान्की हाम्रोभन्दा तीन गुना बढी छ । दाल, भात उनलाई धेरै मन पर्छ । सुरुमा जिम्न्यास्टिक खेल खेल्न सुरुगरेकी गौरिकाले स्कुलमा हक्की र नेटबल पनि खेलिन् । विस्तारै उनको रस पौडीमा बस्यो । उनी चार वर्षको हुँदा मैले नै पौडीपोखरीमा लगेको थिएँ,' पारस भन्छन् ।

पाटन अस्पतालमा जन्मिएकी गौरिका तीन वर्षको उमेरदेखि लन्डनमा बस्दै आएकी हुन् । २०७२ को विनाशकारी भूकम्प पछि गौरिकालाई शान्ति शिक्षा अभियान नेपालले सद्भावना दूतसमेत बनाएको थियो । उनले भूकम्पले क्षतिग्रस्त नेपालको सामुदायिक विद्यालयको पुनर्निर्माण अभियानमा सघाउन सद्भावना दूतको रूपमा समाजिक सेवा पनि गरिन् ।

सागमा स्वर्ण जित्ने लक्ष्य

गौरिका कम उमेरमा सबै स्तरको प्रतियोगितामा भाग लिन पाउने भाग्यमानी खेलाडी पनि हुन् । ११ वर्षको उमेरमा काठमाडौंमा भएको राष्ट्रिय पौडी प्रतियोगितामा पहिलो पटक लन्डनबाट आएर गौरिकाले ६ स्पर्धामा भाग लिएकी थिइन् । उनले सबैमा राष्ट्रिय कीर्तिमानसहित स्वर्ण जितिन् । यी फुच्चीको खेल्ने कलाबाट पौडी संघका केही पदाधिकारी अत्तालिए । उनलाई एनआरएन भएको बहानामा रोक्ने प्रयाससमेत भयो । अहिलेको राष्ट्रिय प्रतियोगितामा पनि गौरिकालाई खेल्न नदिन संघकै आधा पदाधिकारीले धेरै षड्यन्त्र गरेका थिए । तर उनलाई युवा तथा खेलकुदमन्त्री राजेन्द्रकुमार केसीलगायतको पहलमा खेल्न दिइयो ।

संघको लगानीबिनै परिवारको लगानीमा नेपाली पौडीलाई केही दिने अभियानमा रहेकी गौरिकाले साग, एसियाली खेलकुद, सन् २०१५ मा रूसको काजस्थानमा भएको १६औं फिना विश्व च्याम्पियनसिप र सन् २०१६ को रियो ओलम्पिकमा नेपालको प्रतिनिधित्व गरिसकेकी छन् । यही रफ्तारमा गए गौरिकाले साग र एसिएन गेम्समा स्वर्ण जित्ने सक्ने अनुमान नेपाली खेल विज्ञको छ । गौरिकाको लक्ष्य पनि साग र एसियन स्तरको प्रतियोगितामा स्वर्ण जित्ने नै छ ।

२०७३ सालको खेल प्रदर्शनका आधारमा गौरिका नेपाली खेलकुदको ठूलो अवार्ड पिपुल्स च्वाइस अवार्डको मनोनयनमा समेत परेकी छन् । एसएमएसबाट भोटिङबाट छानिने यस विधामा गौरिका सँगै क्रिकेटका दीपेन्द्रसिंह ऐरी, एथलेटिक्सकी कान्छीमाया कोजू, जुडोकी फुपूल्हामु खत्री र फुटबलका सुजल श्रेष्ठलाई पनि मनोनयनमा परेका छन् । यस अवार्ड जित्नका लागि समर्थकको भोट र फेसबुक पेजमा लाइकको पनि उत्तिकै आवश्यकता छ । 'मलाई अवार्ड जिताउन सबै समर्थकलाई भोट दिन र फेसबुक पेजमा लाइक गर्न अनुरोध गर्दछु,' राष्ट्रिय प्रतियोगिता सकेर अवार्डका लागि भोट माग्न व्यस्त गौरिकाले भनिन् ।