सुदूरपश्चिममा गौराको उल्लास
धनगढी : सुदूरपश्चिममा विशेष धार्मिक तथा सांस्कृतिक पर्व ‘गौरा'को उल्लास छाएको छ । मंगलबार गौराको मुख्य दिन अर्थात् गौराष्टमी, महिला व्रत बसेर बिहानैदेखि गौरा मनाउने स्थल गौरा खलोमा पूजाआजामा व्यस्त थिए । गौराष्टमीका दिन साँझपख अभिषेक गरेर दूबोधागो घाँटीमा लगाएर देवीको पूजा गर्ने प्रचलन छ । पञ्चमीको दिन पञ्चअनाज गहत, मास, गुरौंस, गहु र केराउ भिजाएर तयार पारिएको बिरुडाले गौराष्टमीका दिन गौरीको पूजन गरिन्छ । त्यही पञ्च बिरुडाले आफन्तहरूको टाउको पूजन गरिन्छ । टाउको पूजनपछि घरपरिवारमा सुखशान्ति छाउने र दीर्घायु हुने धार्मिक विश्वास रहेको धनगढी हसनपुरकी भागीरथी भट्टले बताइन् ।
बिरुडा भिजाएर भाद्र पञ्चमीको दिनबाट हुने गौरा गाउँअनुसार कम्तीमा पाँच दिनदेखि त्यसभन्दा बढी दिनसम्म पनि मनाउने चलन छ ।
सुदूरपश्चिमका पहाडी जिल्लाका साथै धनगढी आसपासका क्षेत्रमा पनि गौरा उल्लासका साथ मनाइएको छ । धनगढीको नैनादेवी भगवती मन्दिरमा गौराको पूजा सकाएर महिलाले देउडा खेलेका छन् भने स्थानीय वनदेवी मन्दिर, शिवपुरीधाममा पनि गौरा पर्व मनाएर देउडा खेलिएको छ ।
राष्ट्रिय लोक तथा दोहोरीगीत प्रतिष्ठान कैलाली र युवा विकास केन्द्रले धनगढीमा गौरा महोत्सव आयोजना गरेको छ ।
बुधबारदेखि तीन दिनसम्म गौरा महोत्सव चल्नेछ । गौराका अवसरमा पुरुष र महिलाबीच देउडा प्रतियोगिता हुनेछ । यसपालि प्रथम र द्वितीय हुनेलाई पुरस्कार दिइने महोत्सव आयोजक समितिका संयोजक तथा युवा विकास केन्द्र कैलालीका अध्यक्ष युवराज जोशीले बताए । तीन दिनसम्म चल्ने देउडा प्रतियोगितामा सुदूर र मध्यपश्चिमका १५ वटा टिमले सहभागिता जनाउने छन् । डोटेली संस्कृतिमा सबै शुभ कार्यमा गाइने फाग र माँगल गाएर गौरा पर्वको शुभारम्भदेखि सेलाउँदासम्मको सम्पूर्ण गतिविधिलाई समेटिन्छ ।
गौरा पर्वमा गाइने फागमा शिव र पार्वर्तीको वार्तालापलाई समेटिएको हुन्छ भने उनीहरूबीचको प्रेमप्रसंग पनि फागमा समावेश गरिएको हुन्छ । गौरा पर्वको प्रमुख आकर्षणका रूपमा रहेको देउडामा पौराणिक कथा, देवीदेवताका गाथा र धार्मिक ग्रन्थ गाउने गरिन्छ । सामाजिक विकृतिविरुद्ध पनि देउडाका माध्यमले तीखो व्यंग्य गर्ने गरिन्छ । सुदूरपश्चिममा दसैंभन्दा पनि महŒवका साथ मनाइने गौरा पर्वलाई एकताको पर्वका रूपमा समेत लिइन्छ । गौरा पर्वले मानिसमा धार्मिक, आस्था, आपसी सद्भाव बढाउन मद्दत पु¥याउनेमात्र नभई यस पर्वमा व्रत बसी शिव र गौरीको पूजाआजा गर्नाले सुखशान्ति प्राप्त हुने, इष्ट र कुलदेवता प्रसन्न हुने जनविश्वास छ । मंगलबार राजधानीमा बस्दै आएका सुदूरपश्चिमवासीले काठमाडौंको टुँडिखेलमा गौरा पर्व मनाएका छन् । यस दिन सरकारले सार्वजनिक बिदा दिने गरेको छ ।